Emekli maaşı kesintilerinde son durum
Bazı emeklilerin maaşlarından yapılan sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisi 6663 sayılı Torba Kanun'la kaldırıldı. Fakat düzenleme henüz maaşlara yansımadığı için 10 milyon emeklinin kafası oldukça karışık. Bugünkü yazımızda emekli maaşlarından yapılan destek primi kesintisi hakkında merak edilen soruları cevaplamış olacağız.
SGDP NEDİR?
Sosyal güvenlik destek primi (SGDP), emekli olduktan sonra işçi, esnaf, şirket ortağı veya yönetim kurulu üyesi olarak çalışma hayatına devam eden kişilerden kesilen primdir. Emeklilik sonrasında Bağ-Kur (4/b) kapsamında çalışanların SGDP'si kendi emekli maaşlarından kesilirken, işçi (4/a) olarak çalışanların SGDP'sini işveren öder.
HANGİ EMEKLİLERDEN SGDP KESİLMEYECEK?
Emekli olduktan sonra vergi mükellefi, esnaf, limited şirket ortağı ve anonim şirketin aynı zamanda yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının emekli maaşlarından yüzde 10 oranında SGDP kesiliyordu. Bu kesinti 10 Şubat 2016 tarihinde yayımlanan torba kanunla kaldırıldı. Emeklilik sonrasında tarım ve hayvancılıkla uğraşan emeklilerden önceden de kesinti yapılmıyordu, bundan sonra da yapılmayacak.
SON KESİNTİ NE ZAMAN YAPILACAK?
Emekli maaşınızdan en son kesinti Şubat veya Mart aylarında yapılacak. Eğer memur emeklisi iseniz ve SGDP kapsamında çalışıyorsanız, maaşınızdan son kesinti Şubat ayında yapıldı ve Mart ayı maaşınızı kesintisiz olarak alacaksınız. Eğer SSK veya Bağ-Kur emeklisi iseniz, maaşınızdan son yüzde 10'luk kesinti Mart ayında yapılacak. Nisan/2016 itibariyle kesintisiz maaş almaya başlayacaksınız.
BİRDEN FAZLA STATÜDE ÇALIŞANLAR NE OLACAK?
Emekli olduktan sonra hem 4/b (şirket ortağı, esnaf, vergi mükellefi) hem de 4/a'lı (işverene bağımlı) olarak çalışmaya devam edenler de var. Bu durumdaki emeklilerin maaşlarından herhangi bir kesinti yapılmayacak. Sadece 4/a'lı olarak çalıştıkları işyeri tarafından SGK'ya destek primi ödenmeye devam edilecek.
BANKA SANDIKLARINDA ÇALIŞANIN DURUMU NEDİR?
Bir de emekli olduktan sonra 506 sayılı kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki banka ve borsa sandıklarında çalışanlar var. Bu sandıklara tabi çalışan emeklilerin maaşlarından kesinti yapılmıyor, işveren kurumlarca SGDP ödemesi yapılıyor. Bundan sonra da aynı uygulama devam edecek.
GEÇMİŞ BORÇLAR SİLİNDİ Mİ?
Emekli olduktan sonra 4/b kapsamında çalıştığı halde SGK'ya bildirilmeyen emekliler de var. SGK bu durumu tespit edince geriye dönük olarak borç çıkarıyor ve her ay ödediği maaştan bu borcu düşmeye başlıyor. Peki şimdi emekli olup 4/b'li çalışanlardan SGDP kesintisi kaldırıldığına göre, geçmiş yıllardan kalan bu borçlar da silindi mi? Hayır. Bu borçlar silinmedi, maaşlardan kesilmeye devam edecek.
BAŞVURU GEREKİYOR MU?
Maaşınızdan daha önce yapılan yüzde 10'luk kesintinin kaldırılması için SGK'ya herhangi bir başvuru yapmanız gerekmiyor. İlgili yasa yürürlüğe girdiğinde SGK otomatik olarak kesinti uygulamasına son verecektir.
AYLIĞINIZ DÜŞÜK OLUR
Soru: Sadettin Bey, ben 10.08.1967 doğumluyum. 35 yıl Almanya'da kaldım. 01.08.1983 yılından Almanya'da sigorta girişim var. Takriben 20 yıllık sigortalılığım mevcut. Primlerimi Almanya'dan almadım. 2011 yılında dönüş yaptım ve o zamandan beri Türkiye'de sigortalı olarak çalışıyorum. Benim aşırı kilo ve dizlerimden çok mağduriyetim var. Acaba benim için malulen emeklilik mi daha uygun yoksa borçlanarak emeklilik mi? Siz hangisini tavsiye edersiniz?
Ahmet Z.Cevap: Ahmet Bey öncelikle acil şifalar diliyorum. Normalde Türkiye'de malulen emeklilik ile normal emeklilikte aynı maaş bağlanır. Arada çok fazla fark yoktur. Fakat sizin malulen emekli olmanız halinde sadece 2011 sonrasın çalışmanız olduğu için maaşınız da oldukça düşük bağlanır. Dolayısıyla özellikle 2000 yılından önceki dönemi seçerek yurtdışı borçlanmayla emekli olmanızı tavsiye ederim.
DESTEK PRİMİ KISMEN KALKTI
Soru: Sadettin Bey, şirketimizde bir yöneticimiz 2015/Kasım ayında 4/a'lı (SSK) olarak emekli oldu ve aylığı bağlandı. Kendisini tekrar sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ile çalıştırmaya başlayacağız. Fakat kendisi ayrıca farklı bir limited şirkette ortak olarak devam ediyor. Bu durumda sosyal güvenlik destek primi (SGDP) uygulaması nasıl olmalıdır? Her iki şirketteki görevi sebebiyle ayrı ayrı destek primi mi kesilmesi gerekir?
Sedat M.Cevap: Emeklilik sonrasında 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya devam eden sigortalıların emekli aylıklarından yapılan SGDP kesintisi, 2016/Şubat ayını takip eden maaş dönemi itibariyle kaldırıldı. Fakat emekli kişi 4/a (SSK) kapsamında çalışıyorsa, önceden olduğu gibi bundan sonra da işveren tarafından SGDP ödemesi devam edecek. Yani bordroda emekli-çalışan olarak görünecek ve SGK'ya destek primi ile bildirilecektir. Emeklilik sonrasında hem şirket ortağı (4/b) olarak hem de başka bir işyerinde 4/a'lı olarak çalışan kişi için ortağı olduğu şirket sebebiyle SGDP kesilmeyecek, 4/a'lı olarak çalıştığı işyerinden ise işverence SGDP ödemesi yapılacak. Yani sizin şirketinizde yönetici olarak 4/a statüsünde çalıştığı sürece, siz destek primi kesintisiyle SGK'ya bildirim yapacaksınız.
Özgür Düşünce - 8 Mart 2016
Bazı emeklilerin maaşlarından yapılan sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisi 6663 sayılı Torba Kanun'la kaldırıldı. Fakat düzenleme henüz maaşlara yansımadığı için 10 milyon emeklinin kafası oldukça karışık. Bugünkü yazımızda emekli maaşlarından yapılan destek primi kesintisi hakkında merak edilen soruları cevaplamış olacağız.
SGDP NEDİR?
Sosyal güvenlik destek primi (SGDP), emekli olduktan sonra işçi, esnaf, şirket ortağı veya yönetim kurulu üyesi olarak çalışma hayatına devam eden kişilerden kesilen primdir. Emeklilik sonrasında Bağ-Kur (4/b) kapsamında çalışanların SGDP'si kendi emekli maaşlarından kesilirken, işçi (4/a) olarak çalışanların SGDP'sini işveren öder.
HANGİ EMEKLİLERDEN SGDP KESİLMEYECEK?
Emekli olduktan sonra vergi mükellefi, esnaf, limited şirket ortağı ve anonim şirketin aynı zamanda yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının emekli maaşlarından yüzde 10 oranında SGDP kesiliyordu. Bu kesinti 10 Şubat 2016 tarihinde yayımlanan torba kanunla kaldırıldı. Emeklilik sonrasında tarım ve hayvancılıkla uğraşan emeklilerden önceden de kesinti yapılmıyordu, bundan sonra da yapılmayacak.
SON KESİNTİ NE ZAMAN YAPILACAK?
Emekli maaşınızdan en son kesinti Şubat veya Mart aylarında yapılacak. Eğer memur emeklisi iseniz ve SGDP kapsamında çalışıyorsanız, maaşınızdan son kesinti Şubat ayında yapıldı ve Mart ayı maaşınızı kesintisiz olarak alacaksınız. Eğer SSK veya Bağ-Kur emeklisi iseniz, maaşınızdan son yüzde 10'luk kesinti Mart ayında yapılacak. Nisan/2016 itibariyle kesintisiz maaş almaya başlayacaksınız.
BİRDEN FAZLA STATÜDE ÇALIŞANLAR NE OLACAK?
Emekli olduktan sonra hem 4/b (şirket ortağı, esnaf, vergi mükellefi) hem de 4/a'lı (işverene bağımlı) olarak çalışmaya devam edenler de var. Bu durumdaki emeklilerin maaşlarından herhangi bir kesinti yapılmayacak. Sadece 4/a'lı olarak çalıştıkları işyeri tarafından SGK'ya destek primi ödenmeye devam edilecek.
BANKA SANDIKLARINDA ÇALIŞANIN DURUMU NEDİR?
Bir de emekli olduktan sonra 506 sayılı kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki banka ve borsa sandıklarında çalışanlar var. Bu sandıklara tabi çalışan emeklilerin maaşlarından kesinti yapılmıyor, işveren kurumlarca SGDP ödemesi yapılıyor. Bundan sonra da aynı uygulama devam edecek.
GEÇMİŞ BORÇLAR SİLİNDİ Mİ?
Emekli olduktan sonra 4/b kapsamında çalıştığı halde SGK'ya bildirilmeyen emekliler de var. SGK bu durumu tespit edince geriye dönük olarak borç çıkarıyor ve her ay ödediği maaştan bu borcu düşmeye başlıyor. Peki şimdi emekli olup 4/b'li çalışanlardan SGDP kesintisi kaldırıldığına göre, geçmiş yıllardan kalan bu borçlar da silindi mi? Hayır. Bu borçlar silinmedi, maaşlardan kesilmeye devam edecek.
BAŞVURU GEREKİYOR MU?
Maaşınızdan daha önce yapılan yüzde 10'luk kesintinin kaldırılması için SGK'ya herhangi bir başvuru yapmanız gerekmiyor. İlgili yasa yürürlüğe girdiğinde SGK otomatik olarak kesinti uygulamasına son verecektir.
AYLIĞINIZ DÜŞÜK OLUR
Soru: Sadettin Bey, ben 10.08.1967 doğumluyum. 35 yıl Almanya'da kaldım. 01.08.1983 yılından Almanya'da sigorta girişim var. Takriben 20 yıllık sigortalılığım mevcut. Primlerimi Almanya'dan almadım. 2011 yılında dönüş yaptım ve o zamandan beri Türkiye'de sigortalı olarak çalışıyorum. Benim aşırı kilo ve dizlerimden çok mağduriyetim var. Acaba benim için malulen emeklilik mi daha uygun yoksa borçlanarak emeklilik mi? Siz hangisini tavsiye edersiniz?
Ahmet Z.Cevap: Ahmet Bey öncelikle acil şifalar diliyorum. Normalde Türkiye'de malulen emeklilik ile normal emeklilikte aynı maaş bağlanır. Arada çok fazla fark yoktur. Fakat sizin malulen emekli olmanız halinde sadece 2011 sonrasın çalışmanız olduğu için maaşınız da oldukça düşük bağlanır. Dolayısıyla özellikle 2000 yılından önceki dönemi seçerek yurtdışı borçlanmayla emekli olmanızı tavsiye ederim.
DESTEK PRİMİ KISMEN KALKTI
Soru: Sadettin Bey, şirketimizde bir yöneticimiz 2015/Kasım ayında 4/a'lı (SSK) olarak emekli oldu ve aylığı bağlandı. Kendisini tekrar sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ile çalıştırmaya başlayacağız. Fakat kendisi ayrıca farklı bir limited şirkette ortak olarak devam ediyor. Bu durumda sosyal güvenlik destek primi (SGDP) uygulaması nasıl olmalıdır? Her iki şirketteki görevi sebebiyle ayrı ayrı destek primi mi kesilmesi gerekir?
Sedat M.Cevap: Emeklilik sonrasında 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya devam eden sigortalıların emekli aylıklarından yapılan SGDP kesintisi, 2016/Şubat ayını takip eden maaş dönemi itibariyle kaldırıldı. Fakat emekli kişi 4/a (SSK) kapsamında çalışıyorsa, önceden olduğu gibi bundan sonra da işveren tarafından SGDP ödemesi devam edecek. Yani bordroda emekli-çalışan olarak görünecek ve SGK'ya destek primi ile bildirilecektir. Emeklilik sonrasında hem şirket ortağı (4/b) olarak hem de başka bir işyerinde 4/a'lı olarak çalışan kişi için ortağı olduğu şirket sebebiyle SGDP kesilmeyecek, 4/a'lı olarak çalıştığı işyerinden ise işverence SGDP ödemesi yapılacak. Yani sizin şirketinizde yönetici olarak 4/a statüsünde çalıştığı sürece, siz destek primi kesintisiyle SGK'ya bildirim yapacaksınız.
Özgür Düşünce - 8 Mart 2016
