İşyeri sahibi SSK'lı olabilir mi?
Sosyal güvenlik mevzuatımızda bazı kişiler emeklilik noktasında daha avantajlı. Bu sebeple de kişiler erken emeklilik için farklı yöntemler deneyebiliyorlar.
Siz okurlarımız tarafından sıkça yöneltilen bazı sorular bulunmakta. Bunlardan birisi de işyeri sahiplerinin daha erken emekli olabilmek için 4/b'li (yani Bağ-Kur'lu) olmak yerine nasıl 4/a'lı (yani SSK'lı) olabileceklerine ilişkin. Burada işverenlerin çok dikkat etmeleri gereken noktalar var. Bugün bunlardan bahsedelim.
Sosyal güvenlik sistemimizde 2008 Ekim ayında yapılan reform ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı tek çatı altında birleştirildi. Bu birleşme ile sigortalıların hak ve yükümlülükleri açısından bir eşitlik olacağı ümit edilmekte iken ne yazık ki böyle olmadı.
En çok göze çarpan farklılık ise emeklilik şartlarında ortaya çıktı.
İlk defa 1/5/2008 tarihi itibariyle sigortalı olanlardan;
4/a sigortalılarına (yani eski tabirle SSK'lılara), kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7200 gün prim ödenmiş olması,
4/b sigortalılarına (yani eski tabirle Bağ-Kur'lulara), kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 9000 gün prim ödenmiş olması,
şartıyla yaşlılık aylığı bağlanıyor.
Dolayısıyla 4/a ve 4/b sigortalıları arasında emeklilik koşulları noktasında önemli bir farklılık var.
Durum böyle olunca da daha erken emekli olmak ve 4/b'li (Bağ-Kur'lu) olmanın dezavantajından kurtulmak için sigortalılar bazı yollara başvurabiliyor.
İşveren kendi işyerinden SSK'lı olamaz
Şirket sahiplerinin ve ortaklarının erken emeklilik için başvurdukları yollardan birisi 4/b'li (Bağ-Kur'lu) olmaları gerekirken kendilerini sahibi veya ortağı bulunduğu şirketten 4/a'lı (SSK'lı) olarak göstermeleri.
Ancak sosyal güvenlik mevzuatımız gereğince 4/b kapsamında sayılanların, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/a kapsamında sigortalı bildirilmeleri mümkün değil.
Şayet böyle bir durum tespit edilirse 4/a hizmetleri iptal ediliyor ve ödenen primleri ise 4/b'ye aktarılıyor.
Mevzuat bu şekilde olmakla birlikte şimdiye kadar bu tür tespitler, manuel ortamda, ihbar yoluyla veya şans eseri yapılmakta iken bundan sonra gözden kaçmayacak şekilde elektronik ortamda yapılıyor.
Sonuç olarak, daha erken emeklilik hayaliyle kendi şirketlerinden 4/a'lı sigortalı gösterilen ve şimdiye kadar da yakalanmayan kişilerin tespit edilmesi ve hayallerinin suya düşmesi söz konusu olabilir.
Kişi hem işçi hem işverense ne olacak?
Bazı durumlarda bir işyeri sahibi veya şirket ortağı aynı zamanda başka bir işyerinde işçi olarak çalışabiliyor. Bu durumda kişinin 4/a'lı mı (SSK'lı mı) yoksa 4/b'li mi (Bağ-Kur'lu mu) olacağı kafa karıştırıyor.
Böyle bir durumda kişi 4/a kapsamında yani SSK'lı sayılıyor. Böylece daha erken emekli olabiliyor. Ancak bu kişiler isterlerse SGK'ya bir dilekçe vererek 4/b kapsamında sigortalı da olabiliyorlar. Ancak bu durum pek tercih edilebilir nitelikte değil.
PRİMİNİZ TAMAM AMA YAŞ TAMAM DEĞİL
Soru: Mehmet Bey, ben 8 Mayıs 1967 doğumluyum. 11 Aralık 1988 ile 4 Ağustos 2005 arasında bir oto tamir atölyesi açtım ve Bağ-Kurlu oldum. Daha sonra işyerimi kapattım. 1 Şubat 2007'de ise bir oto yedek parça satış işyeri açtım ve Bağ-Kurumu tekrar başlattım. Yani uzun süredir prim ödüyorum. Emeklilik zamanım gelmiş midir? (İbrahim D.)
Cevap: İbrahim Bey, gerçekten de uzun zamandır prim ödüyorsunuz. Öyle ki emeklilik için gerekli olan prim gün sayısından 103 gün fazla prim ödemişsiniz. Ancak emekli olmak için ne yazık ki prim gün sayısını doldurmak yeterli değil. Aynı zamanda yaş sınırını da geçmeniz gerekli. Sizim için de emeklilik yaşı 51. Yani emeklilikte yaşa takılıyorsunuz ve 8 Mayıs 2018'de emekli olabileceksiniz.
Meydan Gazetesi - Dr. Mehmet BULUT
Sosyal güvenlik mevzuatımızda bazı kişiler emeklilik noktasında daha avantajlı. Bu sebeple de kişiler erken emeklilik için farklı yöntemler deneyebiliyorlar.
Siz okurlarımız tarafından sıkça yöneltilen bazı sorular bulunmakta. Bunlardan birisi de işyeri sahiplerinin daha erken emekli olabilmek için 4/b'li (yani Bağ-Kur'lu) olmak yerine nasıl 4/a'lı (yani SSK'lı) olabileceklerine ilişkin. Burada işverenlerin çok dikkat etmeleri gereken noktalar var. Bugün bunlardan bahsedelim.
Sosyal güvenlik sistemimizde 2008 Ekim ayında yapılan reform ile SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı tek çatı altında birleştirildi. Bu birleşme ile sigortalıların hak ve yükümlülükleri açısından bir eşitlik olacağı ümit edilmekte iken ne yazık ki böyle olmadı.
En çok göze çarpan farklılık ise emeklilik şartlarında ortaya çıktı.
İlk defa 1/5/2008 tarihi itibariyle sigortalı olanlardan;
4/a sigortalılarına (yani eski tabirle SSK'lılara), kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 7200 gün prim ödenmiş olması,
4/b sigortalılarına (yani eski tabirle Bağ-Kur'lulara), kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması ve en az 9000 gün prim ödenmiş olması,
şartıyla yaşlılık aylığı bağlanıyor.
Dolayısıyla 4/a ve 4/b sigortalıları arasında emeklilik koşulları noktasında önemli bir farklılık var.
Durum böyle olunca da daha erken emekli olmak ve 4/b'li (Bağ-Kur'lu) olmanın dezavantajından kurtulmak için sigortalılar bazı yollara başvurabiliyor.
İşveren kendi işyerinden SSK'lı olamaz
Şirket sahiplerinin ve ortaklarının erken emeklilik için başvurdukları yollardan birisi 4/b'li (Bağ-Kur'lu) olmaları gerekirken kendilerini sahibi veya ortağı bulunduğu şirketten 4/a'lı (SSK'lı) olarak göstermeleri.
Ancak sosyal güvenlik mevzuatımız gereğince 4/b kapsamında sayılanların, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/a kapsamında sigortalı bildirilmeleri mümkün değil.
Şayet böyle bir durum tespit edilirse 4/a hizmetleri iptal ediliyor ve ödenen primleri ise 4/b'ye aktarılıyor.
Mevzuat bu şekilde olmakla birlikte şimdiye kadar bu tür tespitler, manuel ortamda, ihbar yoluyla veya şans eseri yapılmakta iken bundan sonra gözden kaçmayacak şekilde elektronik ortamda yapılıyor.
Sonuç olarak, daha erken emeklilik hayaliyle kendi şirketlerinden 4/a'lı sigortalı gösterilen ve şimdiye kadar da yakalanmayan kişilerin tespit edilmesi ve hayallerinin suya düşmesi söz konusu olabilir.
Kişi hem işçi hem işverense ne olacak?
Bazı durumlarda bir işyeri sahibi veya şirket ortağı aynı zamanda başka bir işyerinde işçi olarak çalışabiliyor. Bu durumda kişinin 4/a'lı mı (SSK'lı mı) yoksa 4/b'li mi (Bağ-Kur'lu mu) olacağı kafa karıştırıyor.
Böyle bir durumda kişi 4/a kapsamında yani SSK'lı sayılıyor. Böylece daha erken emekli olabiliyor. Ancak bu kişiler isterlerse SGK'ya bir dilekçe vererek 4/b kapsamında sigortalı da olabiliyorlar. Ancak bu durum pek tercih edilebilir nitelikte değil.
PRİMİNİZ TAMAM AMA YAŞ TAMAM DEĞİL
Soru: Mehmet Bey, ben 8 Mayıs 1967 doğumluyum. 11 Aralık 1988 ile 4 Ağustos 2005 arasında bir oto tamir atölyesi açtım ve Bağ-Kurlu oldum. Daha sonra işyerimi kapattım. 1 Şubat 2007'de ise bir oto yedek parça satış işyeri açtım ve Bağ-Kurumu tekrar başlattım. Yani uzun süredir prim ödüyorum. Emeklilik zamanım gelmiş midir? (İbrahim D.)
Cevap: İbrahim Bey, gerçekten de uzun zamandır prim ödüyorsunuz. Öyle ki emeklilik için gerekli olan prim gün sayısından 103 gün fazla prim ödemişsiniz. Ancak emekli olmak için ne yazık ki prim gün sayısını doldurmak yeterli değil. Aynı zamanda yaş sınırını da geçmeniz gerekli. Sizim için de emeklilik yaşı 51. Yani emeklilikte yaşa takılıyorsunuz ve 8 Mayıs 2018'de emekli olabileceksiniz.
Meydan Gazetesi - Dr. Mehmet BULUT