İşverenim yıllık iznimi vermiyor
Yıllık izin, işçilerin en önemli haklarından birisi. Ancak bazen işverenler bu hakkı işçilerine vermeyebiliyor. Peki, bu durumda işçiler ne yapmalı?
Okurlarımızdan Halil Bey gönderdiği e-postada, yaklaşık 3 yıldır bir süpermarkette çalıştığını, son bir yıldır yıllık izin kullanmak istemesine rağmen patronunun izin vermediğini söylüyor ve ne yapması gerektiğini soruyor.
Dinlenme hakkı, Anayasanın çalışanlara tanımış olduğu bir hak. Yıllık izin de dinlenme hakkının bir parçası ve İş Kanunu'nda düzenlenmiş. Dolayısıyla bir işveren, işçisine yıllık izin kullandırmama gibi bir davranışta bulunamaz.
Ayrıca işveren, kanunla tanınmış yıllık izin süreleri için de işçiye ücret ödemeye devam eder. İşçi de kesinlikle yıllık izin hakkından vazgeçemez ve kullanmak istemiyorumdiyemez.
Yıllık izin için bir yıl çalışmak şart
Bir işçinin yıllık izne hak kazanabilmesi için, işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olması gerekli. Yani işyerinde bir yıldan az kıdemi olan bir işçi işvereninden yıllık izin isteyemez.
Söz konusu bir yılın hesaplanmasında; işçinin raporlu olduğu süreler, hafta tatili ve resmi tatil günleri, evlilik ve ölüm izinleri gibi süreler de dikkate alınır ve işçi bu sürelerde de çalışmış gibi sayılır.
Yıllık izin süresi bölünemez
Normal şartlar altında işveren işçiye yıllık iznini kesintisiz şekilde yani bölmeden kullandırtmak zorunda. Ancak, izin süreleri, işçi ile işverenin anlaşması halinde bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.
Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemeleri ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam 4 güne kadar ücretsiz izin vermek zorunda.
Ayrıca işverenin, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutması gerekiyor.
Yıllık izin süreniz ne kadar?
Bir işçinin bir yıl içinde ne kadar yıllık izin kullanabileceği işyerinde çalıştığı süreye göre değişiyor. Buna göre yıllık izin sürelerini şöyle gösterebiliriz:
İşyerindeki Hizmet Süreniz ve İzin Hakkınız
1 yıldan 5 yıla kadar 14 gün
5 yıldan fazla 15 yıldan az 20 gün
15 yıl ve daha fazla 26 gün
Hemen belirtelim ki bu süreler kanunda öngörülmüş asgari süreler olup istenilirse iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Ayrıca yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır. 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık izin süresi ise 20 günden az olamaz.
İşveren yıllık izin vermezse ne olur?
Öncelikle yıllık izin konusunda bilinmesi gereken husus şudur: İşçi istediği zaman izne ayrılamaz. Yani işçinin en az bir ay önce işvereninden yazılı olarak yıllık izin talebinde bulunması gereklidir. İşveren de gelen taleplere göre işçilerine işi aksatmayacak şekilde yıllık izin kullandırtır.
Talep etmesine karşın yıl içinde işveren işçiye yıllık izin vermezse işçi durumu bağlı olduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne bildirebilir. Bu durumda işveren, izin kullanamayan işçi başına 270 TL para cezası ödemek zorunda kalacaktır.
Ayrıca yıllık izin hakkını kullanamayan işçi durumu işverene bildirerek derhal iş sözleşmesini feshedip işten ayrılabilecektir. Bu durumda işçi bir yıllık kıdemi doldurduğu için kıdem tazminatı da alabilecektir.
Meydan Gazetesi - Dr. Mehmet BULUT
Yıllık izin, işçilerin en önemli haklarından birisi. Ancak bazen işverenler bu hakkı işçilerine vermeyebiliyor. Peki, bu durumda işçiler ne yapmalı?
Okurlarımızdan Halil Bey gönderdiği e-postada, yaklaşık 3 yıldır bir süpermarkette çalıştığını, son bir yıldır yıllık izin kullanmak istemesine rağmen patronunun izin vermediğini söylüyor ve ne yapması gerektiğini soruyor.
Dinlenme hakkı, Anayasanın çalışanlara tanımış olduğu bir hak. Yıllık izin de dinlenme hakkının bir parçası ve İş Kanunu'nda düzenlenmiş. Dolayısıyla bir işveren, işçisine yıllık izin kullandırmama gibi bir davranışta bulunamaz.
Ayrıca işveren, kanunla tanınmış yıllık izin süreleri için de işçiye ücret ödemeye devam eder. İşçi de kesinlikle yıllık izin hakkından vazgeçemez ve kullanmak istemiyorumdiyemez.
Yıllık izin için bir yıl çalışmak şart
Bir işçinin yıllık izne hak kazanabilmesi için, işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olması gerekli. Yani işyerinde bir yıldan az kıdemi olan bir işçi işvereninden yıllık izin isteyemez.
Söz konusu bir yılın hesaplanmasında; işçinin raporlu olduğu süreler, hafta tatili ve resmi tatil günleri, evlilik ve ölüm izinleri gibi süreler de dikkate alınır ve işçi bu sürelerde de çalışmış gibi sayılır.
Yıllık izin süresi bölünemez
Normal şartlar altında işveren işçiye yıllık iznini kesintisiz şekilde yani bölmeden kullandırtmak zorunda. Ancak, izin süreleri, işçi ile işverenin anlaşması halinde bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.
Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemeleri ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam 4 güne kadar ücretsiz izin vermek zorunda.
Ayrıca işverenin, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutması gerekiyor.
Yıllık izin süreniz ne kadar?
Bir işçinin bir yıl içinde ne kadar yıllık izin kullanabileceği işyerinde çalıştığı süreye göre değişiyor. Buna göre yıllık izin sürelerini şöyle gösterebiliriz:
İşyerindeki Hizmet Süreniz ve İzin Hakkınız
1 yıldan 5 yıla kadar 14 gün
5 yıldan fazla 15 yıldan az 20 gün
15 yıl ve daha fazla 26 gün
Hemen belirtelim ki bu süreler kanunda öngörülmüş asgari süreler olup istenilirse iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Ayrıca yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır. 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık izin süresi ise 20 günden az olamaz.
İşveren yıllık izin vermezse ne olur?
Öncelikle yıllık izin konusunda bilinmesi gereken husus şudur: İşçi istediği zaman izne ayrılamaz. Yani işçinin en az bir ay önce işvereninden yazılı olarak yıllık izin talebinde bulunması gereklidir. İşveren de gelen taleplere göre işçilerine işi aksatmayacak şekilde yıllık izin kullandırtır.
Talep etmesine karşın yıl içinde işveren işçiye yıllık izin vermezse işçi durumu bağlı olduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne bildirebilir. Bu durumda işveren, izin kullanamayan işçi başına 270 TL para cezası ödemek zorunda kalacaktır.
Ayrıca yıllık izin hakkını kullanamayan işçi durumu işverene bildirerek derhal iş sözleşmesini feshedip işten ayrılabilecektir. Bu durumda işçi bir yıllık kıdemi doldurduğu için kıdem tazminatı da alabilecektir.
Meydan Gazetesi - Dr. Mehmet BULUT
