Bağ-Kur'luya erken emeklilik-3
Geçtiğimiz ay “Bağ-Kur’luya erken emeklilik” başlıklı iki ayrı yazı kaleme aldık. Bağ-Kur’lular için 5-6 yıla varan erken emeklilik fırsatını açıkladığımız bu yazılar, okurlarımızı oldukça heyecanlandırdı. Öyle ki, şirket ortaklarından mali müşavirlere, avukatlardan dükkan sahiplerine kadar bütün Bağ-Kur’lulardan soru yağmaya devam ediyor.
Bugün, sizlerden gelen yüzlerce soruyu da dikkate alarak, konuya biraz daha açıklık getirmiş olalım.
Konunun özü nedir?
İşin aslı şu; SSK’lılar için emeklilik tarihi hesaplanırken, ilk işe giriş veya sigortalı tescil tarihi esas alınıyor. Bağ-Kur’da ise fiilen prim ödenen güne göre emeklilik tarihi belirleniyor. Bu durumun pratikte nasıl bir fark oluşturduğunu hemen bir örnekle açıklayalım. Mehmet Bey 1 Ocak 1985 tarihinde SSK’lı olarak çalışmaya başlamış, bir ay çalışıp işten ayrılmış ve 1 Ocak 1995 tarihine kadar bir daha hiç çalışmamış olsun. Bu tarihten sonra da bugüne kadar sigortalı çalıştığını varsayalım. Mehmet Bey’in SSK’dan emeklilik yaşı hesaplanırken, 1 Ocak 1985 tarihi esas alınıyor ve 48 yaşında 5225 günü doldurmak şartıyla emekli olabiliyor.
Aynı Mehmet Bey’in bu kez 1 Ocak 1985’te Bağ-Kur’a başladığını, yine bir ay prim ödeyip ara verdiğini ve tekrar 1 Ocak 1995’te prim ödemeye başladığını varsayalım. Mehmet Bey’in Bağ-Kur’dan emeklilik yaşı ödediği prime göre belirlendiği için, 55 yaşında 9000 günü doldurmak şartıyla emekli olabiliyor. Yani aynı kişi, aynı çalışma şartlarıyla SSK’dan 48, Bağ-Kur’dan 55 yaşında emekli olabiliyor.
İşte Mehmet Bey gibi sosyal güvenlik girişi (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı vd.) eski olduğu halde 2002 öncesi ödenmiş prim günü düşük olan bütün Bağ-Kur’lular, SSK’ya geçerek daha erken emekli olabiliyor.
Torba Kanun ne getirdi?
Yukarıda açıkladığımız erken emeklilik avantajı 6111 sayılı (Torba) Kanun öncesinde de vardı. Ancak Torba Kanun’la gelen avantaj, şirket ortaklığı veya vergi mükellefiyetini sona erdirmeden SSK’lı olabilme imkanıdır. Yani limitet şirket ortaklığınız devam ederken başka bir şirketten sigortalı olabilecek, üzerinizde konfeksiyon mağazası görünürken yine başka bir işyerinden sigortalı olabileceksiniz. Ancak burada fiili çalışmanın esas olduğunu da hatırlatalım.
Diğer avantajlar neler?
Bağ-Kur’dan SSK’y geçmenin avantajı sadece erken emeklilik değil. Bunun yanında;
· %15-20 daha yüksek emekli aylığı,
· Bayansa 7200 gün, erkekse 9000 gün yerine 5000 civarı prim günüyle emekli olabilme,
· Bağ-Kur prim borcu sebebiyle yararlanamadığı sağlık hizmetlerinden SSK’ya geçince yararlanabilme,
imkanları da bulunuyor.
Avukatlar ve mali müşavirlerin durumu
Erken emeklilik yazılarımız yayınlanalı, kendileri aynı zamanda Bağ-Kur sigortalısı olan serbest avukat ve mali müşavirlerden de çok sayıda soru alıyoruz. Meslek yasaları gereği bağımlı/işçi statüsünde çalışamayan bu arkadaşlarımız, SSK’ya geçerek erken emeklilik hakkından yararlanıp yararlanamayacaklarını soruyorlar. Muhasebeci, mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerle ilgili olarak 3568 sayılı Kanunun 45. Maddesinde, mesleki faaliyetin yanında başka bir işyerinde bağımlı çalışma yasağı yer alıyor. Benzer bir yasak 1136 sayılı Avukatlık Kanununda da yer alıyor. Ancak bu yasaklara rağmen, bir muhasebeci veya avukat herhangi bir işyerinde SSK’lı olarak çalışır ve sigortalı bildirilirse ne olur? Bu durumda fiili çalışmaya dayanan bildirimleri geçerli olur ve SSK’lı olarak emekliliğe hak kazanır. Ancak kendi meslek yasası gereği uygulanacak disiplin işlemlerini göze almak şartıyla!
Bugün, sizlerden gelen yüzlerce soruyu da dikkate alarak, konuya biraz daha açıklık getirmiş olalım.
Konunun özü nedir?
İşin aslı şu; SSK’lılar için emeklilik tarihi hesaplanırken, ilk işe giriş veya sigortalı tescil tarihi esas alınıyor. Bağ-Kur’da ise fiilen prim ödenen güne göre emeklilik tarihi belirleniyor. Bu durumun pratikte nasıl bir fark oluşturduğunu hemen bir örnekle açıklayalım. Mehmet Bey 1 Ocak 1985 tarihinde SSK’lı olarak çalışmaya başlamış, bir ay çalışıp işten ayrılmış ve 1 Ocak 1995 tarihine kadar bir daha hiç çalışmamış olsun. Bu tarihten sonra da bugüne kadar sigortalı çalıştığını varsayalım. Mehmet Bey’in SSK’dan emeklilik yaşı hesaplanırken, 1 Ocak 1985 tarihi esas alınıyor ve 48 yaşında 5225 günü doldurmak şartıyla emekli olabiliyor.
Aynı Mehmet Bey’in bu kez 1 Ocak 1985’te Bağ-Kur’a başladığını, yine bir ay prim ödeyip ara verdiğini ve tekrar 1 Ocak 1995’te prim ödemeye başladığını varsayalım. Mehmet Bey’in Bağ-Kur’dan emeklilik yaşı ödediği prime göre belirlendiği için, 55 yaşında 9000 günü doldurmak şartıyla emekli olabiliyor. Yani aynı kişi, aynı çalışma şartlarıyla SSK’dan 48, Bağ-Kur’dan 55 yaşında emekli olabiliyor.
İşte Mehmet Bey gibi sosyal güvenlik girişi (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı vd.) eski olduğu halde 2002 öncesi ödenmiş prim günü düşük olan bütün Bağ-Kur’lular, SSK’ya geçerek daha erken emekli olabiliyor.
Torba Kanun ne getirdi?
Yukarıda açıkladığımız erken emeklilik avantajı 6111 sayılı (Torba) Kanun öncesinde de vardı. Ancak Torba Kanun’la gelen avantaj, şirket ortaklığı veya vergi mükellefiyetini sona erdirmeden SSK’lı olabilme imkanıdır. Yani limitet şirket ortaklığınız devam ederken başka bir şirketten sigortalı olabilecek, üzerinizde konfeksiyon mağazası görünürken yine başka bir işyerinden sigortalı olabileceksiniz. Ancak burada fiili çalışmanın esas olduğunu da hatırlatalım.
Diğer avantajlar neler?
Bağ-Kur’dan SSK’y geçmenin avantajı sadece erken emeklilik değil. Bunun yanında;
· %15-20 daha yüksek emekli aylığı,
· Bayansa 7200 gün, erkekse 9000 gün yerine 5000 civarı prim günüyle emekli olabilme,
· Bağ-Kur prim borcu sebebiyle yararlanamadığı sağlık hizmetlerinden SSK’ya geçince yararlanabilme,
imkanları da bulunuyor.
Avukatlar ve mali müşavirlerin durumu
Erken emeklilik yazılarımız yayınlanalı, kendileri aynı zamanda Bağ-Kur sigortalısı olan serbest avukat ve mali müşavirlerden de çok sayıda soru alıyoruz. Meslek yasaları gereği bağımlı/işçi statüsünde çalışamayan bu arkadaşlarımız, SSK’ya geçerek erken emeklilik hakkından yararlanıp yararlanamayacaklarını soruyorlar. Muhasebeci, mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerle ilgili olarak 3568 sayılı Kanunun 45. Maddesinde, mesleki faaliyetin yanında başka bir işyerinde bağımlı çalışma yasağı yer alıyor. Benzer bir yasak 1136 sayılı Avukatlık Kanununda da yer alıyor. Ancak bu yasaklara rağmen, bir muhasebeci veya avukat herhangi bir işyerinde SSK’lı olarak çalışır ve sigortalı bildirilirse ne olur? Bu durumda fiili çalışmaya dayanan bildirimleri geçerli olur ve SSK’lı olarak emekliliğe hak kazanır. Ancak kendi meslek yasası gereği uygulanacak disiplin işlemlerini göze almak şartıyla!