Kamu işçisine yüksek aylık
Okurlarımız için en fazla merak konusu olan hususlardan birisi de emekli aylıklarının hesaplanma mantığıdır. Bu konunun detayları makale boyutlarını fazlasıyla aştığından, örnek cevaplarla en azından bazı soru işaretlerini gidermeye çalışıyoruz. İşte bir kamu işçimizin sorusu ve cevabımız…
Soru: Sadettin Bey, ben 29.04.1972 doğumluyum, işe giriş tarihim 16.06.1987 ve 5100 iş günüm var. Kamuda toplu sözleşmeli işçi olarak çalışıyorum. Emekli olmama yaklaşık on yılım var. Benim sorum; eski yasada son üç yılda aldığımız ücret üzerinde emekli maaşı hesap ediliyordu. Şimdi nasıl hesaplanıyor ve bundan sonra çalışacağım her yıl için emekli maaşıma ne kadar etki eder? Çok iş günü ile emekli olmanın avantajı nedir? A. Erkan
Cevap: Değerli okurum, sizin gibi 2000 yılından önce çalışmaya başlamış sigortalılar için emekli aylığı karma sisteme göre hesaplanıyor. Bu sistemde 2000 öncesi gösterge sistemine göre, 2000-2008/Ekim arası ile 2008/Ekim sonrası yeni sisteme göre hesaplanıyor. Buna göre aylık hesaplanırken son üç yıla değil, bütün çalışmalarınıza bakılıyor. Bu sistemde en önemli dönem 2000 yılı öncesi primlerinizdir.
Diğer taraftan emekli aylığı yönünden SSK’lılar arasında kadrolu kamu işçileri en avantajlı kesimi oluşturuyor. Bunun birkaç sebebi var;
1. Brüt ücretleriniz diğer kamu personeli ve SSK’lılara göre oldukça yüksek (genelde 3000 liranın üzerinde).
2. İkramiye ve diğer yan ödemeleriniz de prime tabi tutulduğu için, emekli aylığınızı yükseltiyor.
3. Genelde yüksek prim günüyle emekli olduğunuz için aylığınız da bu ölçüde yüksek oluyor.
Kamu işçileri için bir diğer avantaj da 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle başladı. Bu tarihe kadar 9000 prim gününden fazla çalışmalarda her yıl için %1,5 oranında fazla aylık bağlanıyordu. Bu tarih itibariyle ise aylık bağlama oranı %2 olarak dikkate alınıyor. Bu şartlar altında, emekliliğinize kalan 10 yılı dolduruncaya kadar çalışacağınız her yıl için emekli aylığınız da yükselecektir. Ne kadar yükseleceği ise elbette brüt ücretinizin seyrine bağlıdır.
Erken emeklilik babaya değil, anneye
Soru: Sadettin Bey, %80 oranında down sendromlu, 1993 doğumlu çocuğum üzerinden erken emeklilik hakkım var mıdır? Babası olarak ben 16.07.1968 doğumluyum, 1984 sigorta başlangıcım ve 4850 işgünü sigorta primim bulunmakta. Eşim evde bakım parası alıyor. Ancak engelli çocuğumuz için eşimin de yararlanabileceği bir imkan var mıdır? C. Doğan
Cevap: Değerli okurum, 2008 yılı Ekim ayı itibariyle bakıma muhtaç derecede malul çocuğu bulunan annelere erken emeklilik hakkı verildi. Ancak bu haktan babalar yararlanamıyor. Siz 5225 günü doldurup 48 yaşınızı da tamamlayacağınız 2016 yılında emekli olacaksınız. Eşiniz bundan sonra çalışmaya başlarsa, çalıştığı her yıl için ilave 90 gün prim kazanmış olacak. Ayrıca kazanacağı bu ilave günler de emeklilik yaşından indirilecektir.
Yeni BUGÜN, yine BUGÜN!
Gazetemizdeki değişimin farkındasınızdır. Bu değişim siz okurlarımızı olduğu kadar biz yazarları da heyecanlandırıyor. İçinde yer aldığım son üç yıl içerisinde, BUGÜN dahil İpek Medya Grubu’nda çıtanın sürekli yükseldiğine tanık oldum. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.
Soru: Sadettin Bey, ben 29.04.1972 doğumluyum, işe giriş tarihim 16.06.1987 ve 5100 iş günüm var. Kamuda toplu sözleşmeli işçi olarak çalışıyorum. Emekli olmama yaklaşık on yılım var. Benim sorum; eski yasada son üç yılda aldığımız ücret üzerinde emekli maaşı hesap ediliyordu. Şimdi nasıl hesaplanıyor ve bundan sonra çalışacağım her yıl için emekli maaşıma ne kadar etki eder? Çok iş günü ile emekli olmanın avantajı nedir? A. Erkan
Cevap: Değerli okurum, sizin gibi 2000 yılından önce çalışmaya başlamış sigortalılar için emekli aylığı karma sisteme göre hesaplanıyor. Bu sistemde 2000 öncesi gösterge sistemine göre, 2000-2008/Ekim arası ile 2008/Ekim sonrası yeni sisteme göre hesaplanıyor. Buna göre aylık hesaplanırken son üç yıla değil, bütün çalışmalarınıza bakılıyor. Bu sistemde en önemli dönem 2000 yılı öncesi primlerinizdir.
Diğer taraftan emekli aylığı yönünden SSK’lılar arasında kadrolu kamu işçileri en avantajlı kesimi oluşturuyor. Bunun birkaç sebebi var;
1. Brüt ücretleriniz diğer kamu personeli ve SSK’lılara göre oldukça yüksek (genelde 3000 liranın üzerinde).
2. İkramiye ve diğer yan ödemeleriniz de prime tabi tutulduğu için, emekli aylığınızı yükseltiyor.
3. Genelde yüksek prim günüyle emekli olduğunuz için aylığınız da bu ölçüde yüksek oluyor.
Kamu işçileri için bir diğer avantaj da 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle başladı. Bu tarihe kadar 9000 prim gününden fazla çalışmalarda her yıl için %1,5 oranında fazla aylık bağlanıyordu. Bu tarih itibariyle ise aylık bağlama oranı %2 olarak dikkate alınıyor. Bu şartlar altında, emekliliğinize kalan 10 yılı dolduruncaya kadar çalışacağınız her yıl için emekli aylığınız da yükselecektir. Ne kadar yükseleceği ise elbette brüt ücretinizin seyrine bağlıdır.
Erken emeklilik babaya değil, anneye
Soru: Sadettin Bey, %80 oranında down sendromlu, 1993 doğumlu çocuğum üzerinden erken emeklilik hakkım var mıdır? Babası olarak ben 16.07.1968 doğumluyum, 1984 sigorta başlangıcım ve 4850 işgünü sigorta primim bulunmakta. Eşim evde bakım parası alıyor. Ancak engelli çocuğumuz için eşimin de yararlanabileceği bir imkan var mıdır? C. Doğan
Cevap: Değerli okurum, 2008 yılı Ekim ayı itibariyle bakıma muhtaç derecede malul çocuğu bulunan annelere erken emeklilik hakkı verildi. Ancak bu haktan babalar yararlanamıyor. Siz 5225 günü doldurup 48 yaşınızı da tamamlayacağınız 2016 yılında emekli olacaksınız. Eşiniz bundan sonra çalışmaya başlarsa, çalıştığı her yıl için ilave 90 gün prim kazanmış olacak. Ayrıca kazanacağı bu ilave günler de emeklilik yaşından indirilecektir.
Yeni BUGÜN, yine BUGÜN!
Gazetemizdeki değişimin farkındasınızdır. Bu değişim siz okurlarımızı olduğu kadar biz yazarları da heyecanlandırıyor. İçinde yer aldığım son üç yıl içerisinde, BUGÜN dahil İpek Medya Grubu’nda çıtanın sürekli yükseldiğine tanık oldum. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.