Başbakan bu hediyeyi verir mi?
Birkaç gün sonra, yani 8 Mayıs Pazar günü anneler gününü kutlayacağız. Her evlat kendine göre annesini sevindirmenin hesabını yapıyor. Kimisi bir çiçekle, kimisi bir telefonla ve belki de bir hediyeyle. Ancak bir kişi var ki, sadece bir sözüyle 500 binden fazla anneyi sevindirebilecek imkana sahip. Evet, o kişi Sayın Başbakan’dan başkası değil. Peki nasıl sevindirecek? Hemen anlatalım.
Bilindiği üzere sosyal güvenlik reformu kapsamında, erkekler için askerlik borçlanması gibi annelere de doğum borçlanması hakkı verildi. Ancak 5510 sayılı Kanunun 41. Maddesindeki yazım hatasının da etkisiyle, bu haktan sadece SSK’lı çalışmaya başlayıp sonra doğum yapmış anneler yararlanabiliyor. Buna göre;
· Çalışmaya başlamadan önce doğum yapmış anneler,
· Doğumdan önce SSK’lı değil de Bağ-Kur’lu olarak çalışmış anneler,
· Şuana kadar hiçbir çalışması bulunmayan anneler
doğum borçlanması hakkından yararlanamıyor. Bu kapsamdaki annelerimizin sayısı 500 binden fazla. Bunların binlercesi de konuyu yargıya taşıdı ve sonucunu bekliyor. Oysa örneğin erkekler askerlik borçlanması yapmak istediklerinde, annelerden istenen şartlar onlardan istenmiyor. Yani çalışmaya başlamadan önce askerlik yapmış bir erkek askerlik borçlanması yapabilirken, çalışmaya başlamadan önce doğum yapmış bayan borçlanma yapamıyor.
Sayın Başbakan’ın vereceği “bu işi çözün” talimatı, belki yasa değişikliğine bile gerek kalmadan bu işin çözümü için yeterli olacak. Nihayetinde herhangi bir aftan da bahsetmiyoruz. Annelerimiz, ceplerinden borçlanma bedelini ödeyerek prim günü kazanmış olacaklar. Sayın Başbakan’ın, anneler gününde bu hediyeyi 500 binden fazla annemizden esirgemeyeceğini düşünüyorum.
Doğum borçlanması iki çocuk için toplam dört yıla (1.440 gün) kadar yapılabiliyor. Borçlanma tutarı olarak günlük 8,50 liradan dört yıl için 12.234 lira ödemek gerekiyor.
Malullük aylığı bağlanır
Soru: Sadettin Bey, kayınpederim 01.02.1959 doğumlu olup 01.01.1978 yılı sigorta başlangıçlı ve toplam 476 prim günü var. Kendisi sol bacağı felçli olup çalışamaz durumdadır. Yalnız sakatlanmadan önce 1986-1993 yılları arasında Libya'da çalıştı. Bu süreleri borçlanabilir mi? Şu an yaşamını eşinin yardımı ile sürdürmekte. Bu bilgilere göre kendisinin bir şekilde emeklilik hakkı olabilir mi? Hüseyin Fırat
Cevap: Hüseyin Bey, Türkiye ile Libya arasından imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesi 1 Eylül 1985 yılında yürürlüğe girdi. Bu tarihten sonra Libya’da Türk işverenler tarafından çalıştırılan işçiler yurtdışı hizmet borçlanması yapamıyorlar. Zaten borçlanma yapmalarına da gerek yok. Zira bu işçiler ‘daimi işçi’ statüsündeler ve primleri Türkiye’ye ödeniyor. Verdiğiniz bilgilere göre kayınpederiniz malul sayılacak kadar, yani %60 ve üzerinde iş göremez durumda. Buna göre SGK’ya malullük aylığı talebinde bulunduğu taktirde kendisinden heyet raporu istenir. %60 ve üzerinde iş göremez raporu aldığı taktirde kendisine aylık bağlanacaktır. Bunun için en az 1800 prim günü gerekiyor ki bundan daha fazla prim günü mevcut.
Bilindiği üzere sosyal güvenlik reformu kapsamında, erkekler için askerlik borçlanması gibi annelere de doğum borçlanması hakkı verildi. Ancak 5510 sayılı Kanunun 41. Maddesindeki yazım hatasının da etkisiyle, bu haktan sadece SSK’lı çalışmaya başlayıp sonra doğum yapmış anneler yararlanabiliyor. Buna göre;
· Çalışmaya başlamadan önce doğum yapmış anneler,
· Doğumdan önce SSK’lı değil de Bağ-Kur’lu olarak çalışmış anneler,
· Şuana kadar hiçbir çalışması bulunmayan anneler
doğum borçlanması hakkından yararlanamıyor. Bu kapsamdaki annelerimizin sayısı 500 binden fazla. Bunların binlercesi de konuyu yargıya taşıdı ve sonucunu bekliyor. Oysa örneğin erkekler askerlik borçlanması yapmak istediklerinde, annelerden istenen şartlar onlardan istenmiyor. Yani çalışmaya başlamadan önce askerlik yapmış bir erkek askerlik borçlanması yapabilirken, çalışmaya başlamadan önce doğum yapmış bayan borçlanma yapamıyor.
Sayın Başbakan’ın vereceği “bu işi çözün” talimatı, belki yasa değişikliğine bile gerek kalmadan bu işin çözümü için yeterli olacak. Nihayetinde herhangi bir aftan da bahsetmiyoruz. Annelerimiz, ceplerinden borçlanma bedelini ödeyerek prim günü kazanmış olacaklar. Sayın Başbakan’ın, anneler gününde bu hediyeyi 500 binden fazla annemizden esirgemeyeceğini düşünüyorum.
Doğum borçlanması iki çocuk için toplam dört yıla (1.440 gün) kadar yapılabiliyor. Borçlanma tutarı olarak günlük 8,50 liradan dört yıl için 12.234 lira ödemek gerekiyor.
Malullük aylığı bağlanır
Soru: Sadettin Bey, kayınpederim 01.02.1959 doğumlu olup 01.01.1978 yılı sigorta başlangıçlı ve toplam 476 prim günü var. Kendisi sol bacağı felçli olup çalışamaz durumdadır. Yalnız sakatlanmadan önce 1986-1993 yılları arasında Libya'da çalıştı. Bu süreleri borçlanabilir mi? Şu an yaşamını eşinin yardımı ile sürdürmekte. Bu bilgilere göre kendisinin bir şekilde emeklilik hakkı olabilir mi? Hüseyin Fırat
Cevap: Hüseyin Bey, Türkiye ile Libya arasından imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesi 1 Eylül 1985 yılında yürürlüğe girdi. Bu tarihten sonra Libya’da Türk işverenler tarafından çalıştırılan işçiler yurtdışı hizmet borçlanması yapamıyorlar. Zaten borçlanma yapmalarına da gerek yok. Zira bu işçiler ‘daimi işçi’ statüsündeler ve primleri Türkiye’ye ödeniyor. Verdiğiniz bilgilere göre kayınpederiniz malul sayılacak kadar, yani %60 ve üzerinde iş göremez durumda. Buna göre SGK’ya malullük aylığı talebinde bulunduğu taktirde kendisinden heyet raporu istenir. %60 ve üzerinde iş göremez raporu aldığı taktirde kendisine aylık bağlanacaktır. Bunun için en az 1800 prim günü gerekiyor ki bundan daha fazla prim günü mevcut.