Mevzuatı çözene teşvik var
Yasa yapmaya, mevzuat çıkarmaya meraklı bir ülkeyiz. Bir yandan Meclis torba üzerine torba yasa çıkarırken, bürokrasi de bu yasaların ikincil mevzuatını (tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge vs.) yetiştirmeye çalışıyor. Bir de bakıyorsunuz, tek bir yasa için ciltler dolusu mevzuat oluşmuş. Sonra binlerce sayfa arasından haklarını bul bulabilirsen.
Teşvik düzenlemelerinde de maalesef sistem benzer şekilde işliyor. Bugün Türkiye’de yatırımcılar için vergi, sigorta primi, enerji, arsa ve doğrudan nakit yardımı gibi pek çok teşvik uygulaması var. Ve bunlar bölgeye, sektöre, işçi sayısına ve yatırımın türüne göre farklı şekilde uygulanıyor. Fakat bütün bu teşvikler onlarca yasaya ve yüzlerce yönetmeliğe, tebliğe, genelgeye dağılmış durumda. Örneğin sadece istihdam teşviki olarak 11 ayrı uygulama var fakat işverenlerin çoğunluğu bunlardan habersiz. Zira bu kadar dağınık mevzuat içerisinden kendisi için uygun teşviki bulup çıkarması neredeyse imkânsız. Bu yüzden mevzuatta teşvikler artarken istihdam azalıyor.
Çözüm: Tek çatı
Teşvikler konusundaki bu sorundan ilgili bakanlar da haberdar. Fakat nedense bu konuda şimdiye kadar bir çalışma yapılmadı. Çözüm için yapılması gereken iki şey var. Birincisi temel bir teşvik yasası çıkarılması ve devlet tarafından verilen tüm teşviklerin bu yasada toplanması. İkincisi, tüm teşvik unsurları (vergi, sigorta primi, enerji, arsa, nakit vb.) için tek bir muhatap kurum belirlenmesi. Böylece yerlisinden yabancısına, esnafından holdingine kadar Türkiye’de yatırım yapmak isteyen herkesin bakacağı tek bir yasa ve müracaat edeceği tek bir kurum olacaktır. Yabancı yatırımcılar için Yatırım Destek Ajansı kısmen bu işi görse de bahsettiğimiz boşluğu dolduramıyor.
Kıdem tazminatı alamazsınız
Soru: Sadettin Bey, ben şu an çalıştığım işyerinde 6 yılı doldurdum. İlk sigorta girişim 02.11.2003’tür. Toplamda 3600 günü doldurmuş durumdayım. Acaba kendi isteğimle işyerimden ayrılırsam, 3600 günü doldurduğum için kıdem tazminatı alabilir miyim? E.D.
Cevap: Değerli okurum, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi olanlar, 3600 gün ve 15 yılı doldurmaları halinde, istifa ederek ayrılsalar bile kıdem tazminatı alabilirler. Fakat 8 Eylül 1999’dan sonra sigortalı olanlar, aynı haktan yararlanmak için 4500 gün ve 25 yılı doldurmak zorundalar. Siz de ikinci kategoriye girdiğinizden, 3600 günle kıdem tazminatı alamazsınız.
Kurul raporu gerekir
Soru: Sadettin Bey, ben yabancı bir bayanla evlendim. Eşimin önceki evliliğinden olma, serebral palsi teşhisi konulan bir çocuğu var. Ben çocuğumuz için devlet yardımlarına başvurmak istiyorum. Acaba bu durumdaki çocuklar için hangi yardımlar verilmektedir? V. Oldur
Cevap: Değerli okurum, engelli çocuklar için farklı yardımlar yapılmaktadır. Muhtaç engelli aylığı ve evde bakım ücreti bunlardan en yaygın olanlarıdır. Engelli aylığı için bulunduğunuz ilçedeki kaymakamlığa, evde bakım ücreti için Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne başvurabilirsiniz. Yine Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından da yardım yapılmaktadır. Bu başvuruların hepsinde, çocuğunuzun engel oranını gösteren sağlık kurul raporu istenecektir. Ayrıca Türk vatandaşlığı şartı da aranmaktadır.
Bugün Gazetesi - 5 Haziran 2015 Cuma