Malulen emeklilik soruları
Bildiğiniz gibi SGK’nın malulen emeklilik konusunda yaptığı yeni düzenleme 1 Eylül itibariyle yürürlüğe girdi. Tabii konu biraz teknik ve karmaşık olduğundan, hemen herkeste “acaba ben de malulen emekli olabilir miyim” sorusu belirdi. Hani neredeyse başı ağrıyan vatandaşımız malulen emekliliğe başvuracak. En azından gelen sorulardan bunu anlıyoruz. Dolayısıyla konuya biraz açıklık getirmekte fayda var.
1- Hastalığın ne zaman başladığı önemli mi?
Malulen emekliliğin birinci şartı, çalışma gücünüzü etkileyen durum (iş kazası, hastalık vs.) her neyse, çalışma hayatına başladıktan sonra ortaya çıkacak. Yani doğuştan ya da işe başlamadan önce bir sakatlığınız ya da kronik hastalığınız varsa bu durumda malulen değil, engelli emekliliğinden yararlanırsınız.
2- 1800 gün ve 10 yıl şart mı?
Malulen emekliliğe başvurabilmeniz için diğer bir şart, 1800 prim günü ve 10 yıllık sigortalılık süresine sahip olmanız. Eğer bir başkasının bakımına muhtaç derecede malulseniz, bu durumda 10 yıl aranmıyor ve 1800 gün yeterli sayılıyor. Fakat hastalığınızın türü ve ağırlığı ne olursa olsun, prim günü şartını yerine getirmeden malulen emekli olamazsınız.
3- Borçlanmayla gün tamamlanır mı?
Hastalığınız işe başladıktan sonra ortaya çıktı fakat prim gününüz ya da sigortalılık süreniz yetersiz. Bu durumda eğer askerlik, yurtdışı veya doğum borçlanması gibi bir imkanınız varsa, eksik günlerinizi tamamlayabilir ve borçlanma sonrasında malulen emeklilik talebinde bulunabilirsiniz.
4- Çalışma gücü kaybı oranı nedir?
Sağlık sorununuz işe başladıktan sonra ortaya çıktı ve prim gününüz de tamam; bu durumda malullük oranınızın tespiti gerekiyor. SGK’nın geçerli saydığı hastanelerden alacağınız sağlık kurulu raporuyla en az %60 oranında meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına uğramış olduğunuzu belgeleyeceksiniz.
5- Sağlık raporunda oran belirtiliyor mu?
Çoğunlukla sağlık kurul raporunda çalışma gücü kaybı oranı belirtilmez. Bu oran SGK sağlık kurulu tarafından hesaplanır ve buna göre karar verilir.
6- Yeni düzenleme neyi değiştirdi?
1 Eylül’de yürürlüğe giren yeni yönetmelik, malulen emeklilikte temel şartları değiştirmedi. Bundan sonra da malullük durumunuzun işe başladıktan sonra ortaya çıkmış olması, 1800 gün/10 yıl şartını yerine getirmiş olmanız ve %60 oranında rapor almanız gerekecek. Zaten bunlar yasayla düzenlendiği için yönetmelikle değiştirilmesi mümkün değil. Değişiklik sadece %60 oranının tespitinde dikkate alınan hastalık türleri, organ nakilleri ve kontrol muayenelerinde yapıldı. Örneğin sadece böbrek ve karaciğer nakilleri değil, kalp, akciğer, bağırsak nakilleri de malulen emeklilik kapsamına alındı. Pek çok durumda bir veya iki yıllık kontrol muayeneleri kaldırıldı. Yine değişiklik kapsamında en az üç organı etkileyen şeker hastalığı, down sendromu, otizm gibi hastalıklar maluliyet kapsamına alındı.
7- Daha önce reddedilenler tekrar başvurabilir mi?
1 Eylül 2013 öncesinde malulen emeklilik talebinde bulunduğu halde talebi reddedilenler, bu tarihten sonra tekrar başvuruda bulunabilirler.
8- Başvurular nereye, nasıl yapılacak?
Malulen emeklilik için önce malullük durumunuzun tespiti gerekiyor. Bunun için bulunduğunuz yerdeki SGK müdürlüğüne dilekçe ile başvuracaksınız. SGK, en az 1800 gün prim ödemeniz varsa sizi yetkili hastanelere sevk edecek. Buradan alacağınız rapor SGK sağlık kurulu tarafından değerlendirilecek ve malulen emekli edileceksiniz.
BUGÜN/4 Eylül 2013
Bildiğiniz gibi SGK’nın malulen emeklilik konusunda yaptığı yeni düzenleme 1 Eylül itibariyle yürürlüğe girdi. Tabii konu biraz teknik ve karmaşık olduğundan, hemen herkeste “acaba ben de malulen emekli olabilir miyim” sorusu belirdi. Hani neredeyse başı ağrıyan vatandaşımız malulen emekliliğe başvuracak. En azından gelen sorulardan bunu anlıyoruz. Dolayısıyla konuya biraz açıklık getirmekte fayda var.
1- Hastalığın ne zaman başladığı önemli mi?
Malulen emekliliğin birinci şartı, çalışma gücünüzü etkileyen durum (iş kazası, hastalık vs.) her neyse, çalışma hayatına başladıktan sonra ortaya çıkacak. Yani doğuştan ya da işe başlamadan önce bir sakatlığınız ya da kronik hastalığınız varsa bu durumda malulen değil, engelli emekliliğinden yararlanırsınız.
2- 1800 gün ve 10 yıl şart mı?
Malulen emekliliğe başvurabilmeniz için diğer bir şart, 1800 prim günü ve 10 yıllık sigortalılık süresine sahip olmanız. Eğer bir başkasının bakımına muhtaç derecede malulseniz, bu durumda 10 yıl aranmıyor ve 1800 gün yeterli sayılıyor. Fakat hastalığınızın türü ve ağırlığı ne olursa olsun, prim günü şartını yerine getirmeden malulen emekli olamazsınız.
3- Borçlanmayla gün tamamlanır mı?
Hastalığınız işe başladıktan sonra ortaya çıktı fakat prim gününüz ya da sigortalılık süreniz yetersiz. Bu durumda eğer askerlik, yurtdışı veya doğum borçlanması gibi bir imkanınız varsa, eksik günlerinizi tamamlayabilir ve borçlanma sonrasında malulen emeklilik talebinde bulunabilirsiniz.
4- Çalışma gücü kaybı oranı nedir?
Sağlık sorununuz işe başladıktan sonra ortaya çıktı ve prim gününüz de tamam; bu durumda malullük oranınızın tespiti gerekiyor. SGK’nın geçerli saydığı hastanelerden alacağınız sağlık kurulu raporuyla en az %60 oranında meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına uğramış olduğunuzu belgeleyeceksiniz.
5- Sağlık raporunda oran belirtiliyor mu?
Çoğunlukla sağlık kurul raporunda çalışma gücü kaybı oranı belirtilmez. Bu oran SGK sağlık kurulu tarafından hesaplanır ve buna göre karar verilir.
6- Yeni düzenleme neyi değiştirdi?
1 Eylül’de yürürlüğe giren yeni yönetmelik, malulen emeklilikte temel şartları değiştirmedi. Bundan sonra da malullük durumunuzun işe başladıktan sonra ortaya çıkmış olması, 1800 gün/10 yıl şartını yerine getirmiş olmanız ve %60 oranında rapor almanız gerekecek. Zaten bunlar yasayla düzenlendiği için yönetmelikle değiştirilmesi mümkün değil. Değişiklik sadece %60 oranının tespitinde dikkate alınan hastalık türleri, organ nakilleri ve kontrol muayenelerinde yapıldı. Örneğin sadece böbrek ve karaciğer nakilleri değil, kalp, akciğer, bağırsak nakilleri de malulen emeklilik kapsamına alındı. Pek çok durumda bir veya iki yıllık kontrol muayeneleri kaldırıldı. Yine değişiklik kapsamında en az üç organı etkileyen şeker hastalığı, down sendromu, otizm gibi hastalıklar maluliyet kapsamına alındı.
7- Daha önce reddedilenler tekrar başvurabilir mi?
1 Eylül 2013 öncesinde malulen emeklilik talebinde bulunduğu halde talebi reddedilenler, bu tarihten sonra tekrar başvuruda bulunabilirler.
8- Başvurular nereye, nasıl yapılacak?
Malulen emeklilik için önce malullük durumunuzun tespiti gerekiyor. Bunun için bulunduğunuz yerdeki SGK müdürlüğüne dilekçe ile başvuracaksınız. SGK, en az 1800 gün prim ödemeniz varsa sizi yetkili hastanelere sevk edecek. Buradan alacağınız rapor SGK sağlık kurulu tarafından değerlendirilecek ve malulen emekli edileceksiniz.
BUGÜN/4 Eylül 2013