Sosyal taraflar ne diyor?
Geçtiğimiz Cumartesi günü Sosyal Güvenlik Müfettişleri Derneği (SGMD) tarafından ‘Reformun üçüncü yılında sosyal güvenliğin bugünü ve geleceği’ konulu panel düzenlendi. Türk-İş, TİSK, Memur-Sen, TESK ve TÜED gibi sosyal tarafların buluştuğu panelde, sosyal güvenlik reformunun üç yıllık uygulama sonuçları tartışıldı.
Oldukça verimli geçen panelde, alanında uzman ve konusuna hakim panelistler sosyal güvenlik reformuyla ilgili olumlu ve olumsuz görüşleri bir arada sundular. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nın tek çatı altında toplanması, genel sağlık sigortasıyla sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaşması ve uygulama birlikteliğinin sağlanması, genel olarak sosyal tarafların memnun olduğu konulardan. Bunun yanında;
· SGK’nın özerk yapısının aşınması,
· Bazı detay konularda hala işçi-memur-bağımsız çalışan ayrımı yapılması,
· Sosyal güvenlik açıklarının kontrol altına alınamaması,
· Kayıtdışı istihdamın yüksekliği,
· Sosyal güvenliğin hala tüm nüfusu kapsamaması gibi hususlar da eleştiri konusu yapıldı.
Sosyal tarafların taleplerine bakılırsa, sosyal güvenlikte daha çok reformlar yapılacak gibi görünüyor. Kaldı ki sosyal güvenlik gibi toplumun dinamik yapısıyla doğrudan ilişkili bir alanı, tek bir düzenlemeyle yıllarca yönetmek zaten mümkün olamaz.
Mahkeme için 5 yıl şartı var
Soru: Sadettin Bey, 1996 yılında dört ay kadar çalıştığım firma, benim sigortamı yatıracağını söylemişti ancak daha sonra yatırmadığını fark ettim. Şimdi firmayı dava etsem çalıştığım sürelerin tespiti yapılabilir mi? İşyerinden şahitlerim de var. Sonuç alabilir miyim? Yavuz Soylu
Cevap: Yavuz Bey, çalıştığınız sürelerin dava yoluyla tespitini yaptırabilmeniz için işten ayrıldığınız yıl itibariyle 5 yıl içinde iş mahkemesinde dava açmanız gerekiyor. Siz 1996 yılında işten ayrıldığınıza göre zamanaşımı süresini fazlasıyla geçirmişsiniz. Bundan sonra SGK’ya şikayet dilekçesi vererek sonuç almanız mümkün olabilir. Fakat aradan uzun yıllar geçtiğinden sadece şahit ifadesiyle hizmet tespiti de mümkün olmaz. Elinizde çalıştığınızı gösterir herhangi bir belge bulunmuyorsa, çok fazla uğraşmamanızı tavsiye ederim.
Kontrol muayenesi yasada var
Soru: Sadettin Bey, ben Bağ-Kur’dan 1.800 günle malulen emekli oldum. Sakatlık oranım %100 olduğu halde SGK benden kontrol muayenesi istiyor. Ben de her iki senede bir kontrol muayenesine tabi tutuluyorum. Bu kontrol muayenelerinden kurtulma şansım yok mudur? Bana ne tavsiye edersiniz? Süleyman Turunç
Cevap: Süleyman Bey, SGK malullük aylığını bağladıktan sonra gerekli gördüğü kişilerden belirli aralıklarla kontrol muayenesine girmelerini ister. Burada amaç, kişilerin sakatlık durumlarında bir azalma veya artış olup olmadığını tespit etmektir. Bu yetki SGK’ya kanunla verilmiştir. Dolayısıyla bu konuda yapabileceğiniz bir şey yok. Çağırıldığınız sürece kontrol muayenesi yaptırmanız gerekir. Aksi halde malullük aylığınız kesilir.
Oldukça verimli geçen panelde, alanında uzman ve konusuna hakim panelistler sosyal güvenlik reformuyla ilgili olumlu ve olumsuz görüşleri bir arada sundular. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nın tek çatı altında toplanması, genel sağlık sigortasıyla sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaşması ve uygulama birlikteliğinin sağlanması, genel olarak sosyal tarafların memnun olduğu konulardan. Bunun yanında;
· SGK’nın özerk yapısının aşınması,
· Bazı detay konularda hala işçi-memur-bağımsız çalışan ayrımı yapılması,
· Sosyal güvenlik açıklarının kontrol altına alınamaması,
· Kayıtdışı istihdamın yüksekliği,
· Sosyal güvenliğin hala tüm nüfusu kapsamaması gibi hususlar da eleştiri konusu yapıldı.
Sosyal tarafların taleplerine bakılırsa, sosyal güvenlikte daha çok reformlar yapılacak gibi görünüyor. Kaldı ki sosyal güvenlik gibi toplumun dinamik yapısıyla doğrudan ilişkili bir alanı, tek bir düzenlemeyle yıllarca yönetmek zaten mümkün olamaz.
Mahkeme için 5 yıl şartı var
Soru: Sadettin Bey, 1996 yılında dört ay kadar çalıştığım firma, benim sigortamı yatıracağını söylemişti ancak daha sonra yatırmadığını fark ettim. Şimdi firmayı dava etsem çalıştığım sürelerin tespiti yapılabilir mi? İşyerinden şahitlerim de var. Sonuç alabilir miyim? Yavuz Soylu
Cevap: Yavuz Bey, çalıştığınız sürelerin dava yoluyla tespitini yaptırabilmeniz için işten ayrıldığınız yıl itibariyle 5 yıl içinde iş mahkemesinde dava açmanız gerekiyor. Siz 1996 yılında işten ayrıldığınıza göre zamanaşımı süresini fazlasıyla geçirmişsiniz. Bundan sonra SGK’ya şikayet dilekçesi vererek sonuç almanız mümkün olabilir. Fakat aradan uzun yıllar geçtiğinden sadece şahit ifadesiyle hizmet tespiti de mümkün olmaz. Elinizde çalıştığınızı gösterir herhangi bir belge bulunmuyorsa, çok fazla uğraşmamanızı tavsiye ederim.
Kontrol muayenesi yasada var
Soru: Sadettin Bey, ben Bağ-Kur’dan 1.800 günle malulen emekli oldum. Sakatlık oranım %100 olduğu halde SGK benden kontrol muayenesi istiyor. Ben de her iki senede bir kontrol muayenesine tabi tutuluyorum. Bu kontrol muayenelerinden kurtulma şansım yok mudur? Bana ne tavsiye edersiniz? Süleyman Turunç
Cevap: Süleyman Bey, SGK malullük aylığını bağladıktan sonra gerekli gördüğü kişilerden belirli aralıklarla kontrol muayenesine girmelerini ister. Burada amaç, kişilerin sakatlık durumlarında bir azalma veya artış olup olmadığını tespit etmektir. Bu yetki SGK’ya kanunla verilmiştir. Dolayısıyla bu konuda yapabileceğiniz bir şey yok. Çağırıldığınız sürece kontrol muayenesi yaptırmanız gerekir. Aksi halde malullük aylığınız kesilir.
