Bekleyin, %40 karlı çıkın
Soru: Sadettin Bey annem 1949 doğumlu. 01.04.1983’te esnaf Bağ-Kur girişi var ve terk tarihi 14.02.1989. 5 yıl 10 ay 13 gün sigortası var. Tarımla uğraştığımız için annem adına Çukobirlik’te tarım Bağ-Kur kesintisi yapıldı. Acaba tarım günlerinden kaç yılı borçlanırsak emekli olabilir? Abdurrahman Yavuz
Cevap: Değerli okurum, anneniz mevcut prim günü üzerine tarım Bağ-Kur günlerini borçlanarak 15 yıla tamamlarsa, kısmi (yaştan) emekliliğe hak kazanır. Şuan TBMM’de görüşmeleri devam eden torba kanun yürürlüğe girdiğinde borçlanırsanız, %40 daha az ödeme yaparsınız.
Ücretiniz doğru hesaplanmış
Soru: Sadettin Bey, ben özel bir bankada çalışmaktayım. Bordromda Ocak 2011 ücret net 1.400 lira görünüyordu. Ocak ayı içerisinde 3000 TL civarında da prim ödemesi aldık. Şubat’ta ise maaş zammı oldu ve brüt ücretimiz 2100 TL’ye yükseldi. Ancak buna rağmen net ücretimiz 1.413 lirada kaldı. İtiraz ettiğimizde ise Ocak ayında tavanı aşan prim ödemesi olduğu için takip eden iki ayda fazladan prim kesintisi yapılacağı söylendi. Böyle bir uygulama var mıdır? Yoksa ücretimiz eksik mi ödeniyor? A. S.
Cevap: Değerli okurum, prim ve ikramiye gibi ödemelerde tavanı aşan tutarlar, takip eden iki ayda bordroda gösterilir ve primi SGK’ya ödenir. Dolayısıyla işveren bankanın uygulaması yasaya uygundur. Ayrıca prim geliriyle vergi diliminiz yükseldiği için kesinti artmış ve net ücretiniz düşmüş de olabilir.
Doğum borçlanması yapamazsınız
Soru: Ben 03.04.1966 doğumluyum, 20.08.1992 tarihinde sigortam başladı. 1983 ve 1987′de iki doğum yaptım. Şuan emekliliğime 4 yıl 3 ay kaldı. Doğum borçlanmasıyla bu süreyi kısaltabilir miyim? F. Keçe
Cevap: Değerli okurum, sigorta başlangıcından önceki doğumlar borçlanılamıyor. Dolayısıyla emekliliğe kalan süreyi kısaltma imkanınız bulunmuyor.
Kıdem tazminatınızı alamazsınız
Soru: Ben 13 yıl 1 aydan beri kamu işçisi olarak çalışmaktayım. KPSS sınavı neticesinde memur olmak için işimden ayrılacağım. Kıdem tazminatı alarak ayrılmak için gerekli 3600 günüm var 15 senelik sigortalılık şartını yerine getiremiyorum. Sigorta başlangıcımdan önce yaptığım askerliğimi saydırırsam 15 seneyi geçmiş olur muyum? Cevap: 13 yıl 1 ayı askerlik borçlanmasıyla 15 yıla tamamlayabilmeniz için 23 ay askerlik yapmış olmanız gerekir. 23 ay askerlik yaptıysanız borçlanarak 15 yılı tamamlar ve kıdem tazminatınızı alabilirsiniz. Ancak 18 veya 20 aylık askerlik borçlanmasıyla 15 yılı tamamlayamaz ve tazminat alamazsınız.
Cezanız doğru hesaplanmış
Soru: Özel inşaat için SGK’da dosya açtık. 31/12/2010 itibarıyla inşaatımız bitti ve 14/01/2011 tarihinde kapanış dilekçesini verdik. Ancak işçi çıkışlarını 10 gün içinde SGK’ya bildirmediğimiz için tarafımıza 5 işçi için 5 asgari ücret tutarında ceza kesildi. Bu cezanın normalde asgari ücretin 1/5’i tutarında kesilmesi gerekmiyor mu? Mustafa Atik
Cevap: Mustafa Bey, işten ayrılan sigortalıların (4/a) on gün içinde SGK’ya bildirilmesi gerekiyor. Bildirim süresinde yapılmadığı taktirde her sigortalı için bir asgari ücret para cezası uygulanıyor. Dolayısıyla 5 işçiniz için uygulanan ceza doğru hesaplanmış.
Tarım Bağ-Kur’da aile reisliği şartı aranmaz
Soru: Sadettin Bey, 2003 öncesi tarım Bağ-Kur uygulamasında, bayanların tescilinde aile reisi olma şartı aranıyordu. Hala aynı şart aranıyor mu? Selçuk Çimen
Cevap: Selçuk Bey, tarım Bağ-Kur’lu bayanlar için aranan aile reisliği şartı 2001’de kaldırıldı. Önceki tesciller için de bu şartın aranmaması gerekiyor. Nitekim bu konuda Bağ-Kur’lu bayanlar lehine Yargıtay kararları da mevcut.
Cevap: Değerli okurum, anneniz mevcut prim günü üzerine tarım Bağ-Kur günlerini borçlanarak 15 yıla tamamlarsa, kısmi (yaştan) emekliliğe hak kazanır. Şuan TBMM’de görüşmeleri devam eden torba kanun yürürlüğe girdiğinde borçlanırsanız, %40 daha az ödeme yaparsınız.
Ücretiniz doğru hesaplanmış
Soru: Sadettin Bey, ben özel bir bankada çalışmaktayım. Bordromda Ocak 2011 ücret net 1.400 lira görünüyordu. Ocak ayı içerisinde 3000 TL civarında da prim ödemesi aldık. Şubat’ta ise maaş zammı oldu ve brüt ücretimiz 2100 TL’ye yükseldi. Ancak buna rağmen net ücretimiz 1.413 lirada kaldı. İtiraz ettiğimizde ise Ocak ayında tavanı aşan prim ödemesi olduğu için takip eden iki ayda fazladan prim kesintisi yapılacağı söylendi. Böyle bir uygulama var mıdır? Yoksa ücretimiz eksik mi ödeniyor? A. S.
Cevap: Değerli okurum, prim ve ikramiye gibi ödemelerde tavanı aşan tutarlar, takip eden iki ayda bordroda gösterilir ve primi SGK’ya ödenir. Dolayısıyla işveren bankanın uygulaması yasaya uygundur. Ayrıca prim geliriyle vergi diliminiz yükseldiği için kesinti artmış ve net ücretiniz düşmüş de olabilir.
Doğum borçlanması yapamazsınız
Soru: Ben 03.04.1966 doğumluyum, 20.08.1992 tarihinde sigortam başladı. 1983 ve 1987′de iki doğum yaptım. Şuan emekliliğime 4 yıl 3 ay kaldı. Doğum borçlanmasıyla bu süreyi kısaltabilir miyim? F. Keçe
Cevap: Değerli okurum, sigorta başlangıcından önceki doğumlar borçlanılamıyor. Dolayısıyla emekliliğe kalan süreyi kısaltma imkanınız bulunmuyor.
Kıdem tazminatınızı alamazsınız
Soru: Ben 13 yıl 1 aydan beri kamu işçisi olarak çalışmaktayım. KPSS sınavı neticesinde memur olmak için işimden ayrılacağım. Kıdem tazminatı alarak ayrılmak için gerekli 3600 günüm var 15 senelik sigortalılık şartını yerine getiremiyorum. Sigorta başlangıcımdan önce yaptığım askerliğimi saydırırsam 15 seneyi geçmiş olur muyum? Cevap: 13 yıl 1 ayı askerlik borçlanmasıyla 15 yıla tamamlayabilmeniz için 23 ay askerlik yapmış olmanız gerekir. 23 ay askerlik yaptıysanız borçlanarak 15 yılı tamamlar ve kıdem tazminatınızı alabilirsiniz. Ancak 18 veya 20 aylık askerlik borçlanmasıyla 15 yılı tamamlayamaz ve tazminat alamazsınız.
Cezanız doğru hesaplanmış
Soru: Özel inşaat için SGK’da dosya açtık. 31/12/2010 itibarıyla inşaatımız bitti ve 14/01/2011 tarihinde kapanış dilekçesini verdik. Ancak işçi çıkışlarını 10 gün içinde SGK’ya bildirmediğimiz için tarafımıza 5 işçi için 5 asgari ücret tutarında ceza kesildi. Bu cezanın normalde asgari ücretin 1/5’i tutarında kesilmesi gerekmiyor mu? Mustafa Atik
Cevap: Mustafa Bey, işten ayrılan sigortalıların (4/a) on gün içinde SGK’ya bildirilmesi gerekiyor. Bildirim süresinde yapılmadığı taktirde her sigortalı için bir asgari ücret para cezası uygulanıyor. Dolayısıyla 5 işçiniz için uygulanan ceza doğru hesaplanmış.
Tarım Bağ-Kur’da aile reisliği şartı aranmaz
Soru: Sadettin Bey, 2003 öncesi tarım Bağ-Kur uygulamasında, bayanların tescilinde aile reisi olma şartı aranıyordu. Hala aynı şart aranıyor mu? Selçuk Çimen
Cevap: Selçuk Bey, tarım Bağ-Kur’lu bayanlar için aranan aile reisliği şartı 2001’de kaldırıldı. Önceki tesciller için de bu şartın aranmaması gerekiyor. Nitekim bu konuda Bağ-Kur’lu bayanlar lehine Yargıtay kararları da mevcut.
