Emeklinin gözü kulağı Meclis'te!
Son zamanlarda basında yer alan haberler ve bizim de gündeme getirdiğimiz bazı sorunlar sebebiyle emekli okurlarımızdan oldukça fazla sayıda mail, mektup ve faks alıyoruz.
Sorular ve yakınmalar genelde iki konuda birleşiyor.
1- 2003 yılından beri birikmiş olan ve şu an 8-10 bin TL'ye ulaşmış olan Sosyal Güvenlik Destek Primi borçları için yapılacak düzenleme,
2- Emekli aylıkları arasındaki farklılıkların giderilmesi konusundaki çalışmalar.
Birinci şıktaki konuyu bu köşeden gündeme getirmiştik ve şu an TBMM'de bekleyen bir yasa teklifi söz konusu. İkinci şıkkın takipçisinin ise bizzat Çalışma Bakanı Sayın Ömer Dinçer olduğunu biliyoruz. Her iki konuda da süreci uzatmadan ve emeklilerimizi yüksek beklentiler içine sokmadan netlik sağlanması gerekiyor. Düzenleme yapılacaksa da içeriği ve boyutu hakkında, yapılmayacaksa da gerekçeleriyle birlikte emeklilerimizi bir an önce bilgilendirmek en doğrusu olacaktır.
Okur sorularına cevaplar...
Yıpranma payım nasıl hesaplanacak?
Soru: Sadettin Bey, benim işyerimle bir sorunum var. Ben basın yıpranmasını mahkeme ile kazandım. Bizimki özel sandık olduğundan uygulama yapacaklar. Ancak 2002 yılına kadar çalıştığım basın yıpranmasını geri çekip, emekli olacağım yaşı tespit etmiyorlar. Şimdi sorum şu; ben 05.06.1970 doğumluyum. 12.11.1991'de işe girişim var, matbaacı olarak ve halende aynı meslekte çalışmaktayım. 1989'da askerliğimi yaptım ve borçlandım. Buna göre basın yıpranması ve askerlik borçlanmamdan sonra kaç yılında emekli olacağım? İbrahim Çakır
Cevap: Değerli okurum, sizin gibi itibari hizmet zammı kapsamında çalışıp da 2002 yılı öncesi çalışmaya başlayanlar için nasıl hesaplama yapılacağına dair geçtiğimiz günlerde SGK genelgesi yayınlandı. Askerlik sürenizi belirtmemişsiniz ancak 18 ay yaptığınızı ve hiç sigorta boşluğunuzun olmadığını varsayarak hesaplama yapalım. Normalde 53 yaşınızı dolduracağınız 05.06.2023 tarihinde emekli olacaktınız. Ancak yıpranma payınız hem sigorta başlangıcınızı hem de tabi olduğunuz yaşı geri çekeceği için, 45 yaş 9 aylık olacağınız 11.03.2016 tarihinde emekli olacaksınız. Çalıştığınız işyerinin de hesabı buna göre yapması gerekir. Gerekirse bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne başvurarak resmi görüş alır ve işyerinize ibraz edersiniz.
Hollanda'da yaşayıp, Türkiye'den emekli olabilir miyim?
Soru: Sadettin Bey iyi çalışmalar. Sorum; 1969 doğumluyum, 1986 yılında SSK'lı olarak işe başladım. 6 yıl çalışmışlığım var. Kendim Hollanda'da yaşamaktayım. Eşim çalışıyor, ben krizden dolayı işten çıkarıldım. Türkiye'deki sigorta primlerimi ödeyip emekli olabilir miyim? Ne yapmam gerekiyor? Metin Kartal
Cevap: Metin Bey, Hollanda'da yaşasanız dahi Türkiye'den isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyip emekli olabilirsiniz. Bunun Türkiye'de göstereceğiniz ikametin olduğu ildeki SGK müdürlüğüne başvurmanız yeterlidir.
Eşim hangi statüden emekli olacak?
Soru: Sadettin Bey, eşim 15.08.1952 doğumlu olup 57 yaşındadır. İlk sigortaya girişi 01.08.1997'dir. 1997-2002 yılları arası ödenmiş prim gün sayısı 1772'dir. 01.09.2006'dan geçerli olmak üzere İsteğe Bağlı Sigortalı oldu. En alt basamaktan bugüne dek primlerini aksatmadan ödedik. Bu gün dahil toplam prim ödeme gün sayısı 2852'dir. Buna göre ne zaman emekli olabilir? 01.10.2008 tarihinden sonra (1260 gün) 3,5 yıldan fazla bir süre İsteğe Bağlı Sigorta primleri ödeyenlerin, Bağ-Kur koşullarında emekli olacağı söyleniyor. Bu durumda eşim SSK'dan mı, yoksa Bağ-Kur'dan mı emekli olacak? Emekliliğine kalan son bir yılının primlerini en yüksek basamaktan ödersek, emekli maaşında takriben % kaç bir artış sağlanabilir? Cevaplarınız için şimdiden teşekkürler. Ahmet Demir
Cevap: Ahmet Bey, mevcut bilgilere göre eşiniz 5975 prim günü ödeyerek SSK (4/a) kapsamında normalemekliliğe hak kazanacak. Ya da prim gününü 3600 güne tamamlayarak yaş haddinden emekli olacak. Ancak sizin de doğru duyduğunuz üzere 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 3,5 yıldan fazla isteğe bağlı sigortaya devam ederse, 7200 gün prim ödemek durumunda kalacaktır. Dolayısıyla 1 Ekim 2008 sonrası 3,5 yılı doldurmadan bir işyerinden sigortalı olarak devam etmesinde fayda var. Öte yandan son yılını tavandan ödemesi emekli aylığı tutarında yaklaşık %4-5'lik bir artış yapacaktır. Ancak bu artış için ödeyeceği fazla primi, emekli aylığı olarak geri almaya ömrü vefa eder mi onu bilemem. BUGÜN/29 Ekim 2009
Sorular ve yakınmalar genelde iki konuda birleşiyor.
1- 2003 yılından beri birikmiş olan ve şu an 8-10 bin TL'ye ulaşmış olan Sosyal Güvenlik Destek Primi borçları için yapılacak düzenleme,
2- Emekli aylıkları arasındaki farklılıkların giderilmesi konusundaki çalışmalar.
Birinci şıktaki konuyu bu köşeden gündeme getirmiştik ve şu an TBMM'de bekleyen bir yasa teklifi söz konusu. İkinci şıkkın takipçisinin ise bizzat Çalışma Bakanı Sayın Ömer Dinçer olduğunu biliyoruz. Her iki konuda da süreci uzatmadan ve emeklilerimizi yüksek beklentiler içine sokmadan netlik sağlanması gerekiyor. Düzenleme yapılacaksa da içeriği ve boyutu hakkında, yapılmayacaksa da gerekçeleriyle birlikte emeklilerimizi bir an önce bilgilendirmek en doğrusu olacaktır.
Okur sorularına cevaplar...
Yıpranma payım nasıl hesaplanacak?
Soru: Sadettin Bey, benim işyerimle bir sorunum var. Ben basın yıpranmasını mahkeme ile kazandım. Bizimki özel sandık olduğundan uygulama yapacaklar. Ancak 2002 yılına kadar çalıştığım basın yıpranmasını geri çekip, emekli olacağım yaşı tespit etmiyorlar. Şimdi sorum şu; ben 05.06.1970 doğumluyum. 12.11.1991'de işe girişim var, matbaacı olarak ve halende aynı meslekte çalışmaktayım. 1989'da askerliğimi yaptım ve borçlandım. Buna göre basın yıpranması ve askerlik borçlanmamdan sonra kaç yılında emekli olacağım? İbrahim Çakır
Cevap: Değerli okurum, sizin gibi itibari hizmet zammı kapsamında çalışıp da 2002 yılı öncesi çalışmaya başlayanlar için nasıl hesaplama yapılacağına dair geçtiğimiz günlerde SGK genelgesi yayınlandı. Askerlik sürenizi belirtmemişsiniz ancak 18 ay yaptığınızı ve hiç sigorta boşluğunuzun olmadığını varsayarak hesaplama yapalım. Normalde 53 yaşınızı dolduracağınız 05.06.2023 tarihinde emekli olacaktınız. Ancak yıpranma payınız hem sigorta başlangıcınızı hem de tabi olduğunuz yaşı geri çekeceği için, 45 yaş 9 aylık olacağınız 11.03.2016 tarihinde emekli olacaksınız. Çalıştığınız işyerinin de hesabı buna göre yapması gerekir. Gerekirse bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne başvurarak resmi görüş alır ve işyerinize ibraz edersiniz.
Hollanda'da yaşayıp, Türkiye'den emekli olabilir miyim?
Soru: Sadettin Bey iyi çalışmalar. Sorum; 1969 doğumluyum, 1986 yılında SSK'lı olarak işe başladım. 6 yıl çalışmışlığım var. Kendim Hollanda'da yaşamaktayım. Eşim çalışıyor, ben krizden dolayı işten çıkarıldım. Türkiye'deki sigorta primlerimi ödeyip emekli olabilir miyim? Ne yapmam gerekiyor? Metin Kartal
Cevap: Metin Bey, Hollanda'da yaşasanız dahi Türkiye'den isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyip emekli olabilirsiniz. Bunun Türkiye'de göstereceğiniz ikametin olduğu ildeki SGK müdürlüğüne başvurmanız yeterlidir.
Eşim hangi statüden emekli olacak?
Soru: Sadettin Bey, eşim 15.08.1952 doğumlu olup 57 yaşındadır. İlk sigortaya girişi 01.08.1997'dir. 1997-2002 yılları arası ödenmiş prim gün sayısı 1772'dir. 01.09.2006'dan geçerli olmak üzere İsteğe Bağlı Sigortalı oldu. En alt basamaktan bugüne dek primlerini aksatmadan ödedik. Bu gün dahil toplam prim ödeme gün sayısı 2852'dir. Buna göre ne zaman emekli olabilir? 01.10.2008 tarihinden sonra (1260 gün) 3,5 yıldan fazla bir süre İsteğe Bağlı Sigorta primleri ödeyenlerin, Bağ-Kur koşullarında emekli olacağı söyleniyor. Bu durumda eşim SSK'dan mı, yoksa Bağ-Kur'dan mı emekli olacak? Emekliliğine kalan son bir yılının primlerini en yüksek basamaktan ödersek, emekli maaşında takriben % kaç bir artış sağlanabilir? Cevaplarınız için şimdiden teşekkürler. Ahmet Demir
Cevap: Ahmet Bey, mevcut bilgilere göre eşiniz 5975 prim günü ödeyerek SSK (4/a) kapsamında normalemekliliğe hak kazanacak. Ya da prim gününü 3600 güne tamamlayarak yaş haddinden emekli olacak. Ancak sizin de doğru duyduğunuz üzere 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 3,5 yıldan fazla isteğe bağlı sigortaya devam ederse, 7200 gün prim ödemek durumunda kalacaktır. Dolayısıyla 1 Ekim 2008 sonrası 3,5 yılı doldurmadan bir işyerinden sigortalı olarak devam etmesinde fayda var. Öte yandan son yılını tavandan ödemesi emekli aylığı tutarında yaklaşık %4-5'lik bir artış yapacaktır. Ancak bu artış için ödeyeceği fazla primi, emekli aylığı olarak geri almaya ömrü vefa eder mi onu bilemem. BUGÜN/29 Ekim 2009