İkramiyede 30 yıl sınırı
Bildiğiniz gibi devlet memurlarına emekli olurken her hizmet yılı başına bir maaş ikramiye ödeniyor. Fakat hizmet süresi 30 yıldan fazla olsa bile en fazla 30 yıllık süre için ikramiye hesaplanıyor.
Oysa işçilerde (kamu ve özel sektör fark etmiyor) çalışma süresi kaç yıl olursa olsun, tamamı için ikramiye/tazminat ödeniyor.
Memura ikramiye adı altında yapılan ödeme işçiye kıdem tazminatı olarak veriliyor. Esasta ise iki ödeme arasında fark yok.
Farklılık sadece memurlar için 30 yıl sınırı bulunması. İşte bu farklılık dava konusu yapıldı ve son olarak Anayasa Mahkemesi önüne geldi. Yüksek Mahkeme, dün sabahki toplantısında bu konuyu karara bağlayacaktı. Yani yüz binlerce memurun gözü AYM’den gelecek karardaydı. Bu yazıyı kaleme aldığımız saat itibariyle AYM’nin kararı henüz açıklanmamıştı.
Dolayısıyla mahkeme 30 yıl sınırını Anayasa’ya aykırı bularak iptal mi etti yoksa Anayasa’ya uygun mu buldu bilemiyoruz. İptal edildiyse, 30 yıldan fazla hizmeti olan memurlar için ikramiye almanın yolu açılmış demektir.
Fakat kural olarak AYM kararları geriye yürümediği için bundan önce 30 yıldan fazla hizmeti varken emekli olmuş memurlara fark ödemesi yapılmaz.
Eğer AYM aksi yönde karar vermişse, bundan sonra yargı yoluyla 30 yıl sınırını kaldırma yolu kapanmış demektir. Yani sadece yasa değişikliği ile kaldırılması mümkün olacaktır.
Ölüm aylığında 1800 gün gerekir
Soru: Sadettin Bey, arkadaşımın bayan eşi mali müşavir olarak Ocak 2011’de Bağ-Kur’a olarak prim ödemeye başladı. Aralık 2012’de trafik kazası ile hayatını kaybedene kadar primi ödendi. Bu arada Haziran 2012’de çocukları oldu. Arkadaşım çocuğuna eşinden yetim aylığı bağlatmak için 6 ay önce SGK’ya başvurdu. SGK doğum borçlanması yapabileceğini söyledi ve 720 gün borçlandı. Şimdi ise SGK “yanlış işlem yapmışız, gel paranı al, maaş bağlayamayız” diyor. Böyle bir şey olabilir mi? Önce aylık bağlarız deyip borçlanma yaptır sonra da iptal et! Bu konuda ne yapabiliriz? Günay B.
Cevap: Değerli okurum, Bağ-Kur (4/b) sigortalısının vefatı halinde hak sahiplerine dul-yetim aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün prim ödemesi gerekir. Arkadaşınızın eşi bu süreyi doldurmadan vefat ettiği gibi borçlanmayla da 1800 gün tamamlanmıyor. Dolayısıyla SGK’nın ilk yaptığı işlem hatalıdır. Maalesef yapabileceğiniz pek fazla bir şey bulunmuyor.
El işi yapanlar için sigorta var
Soru: Sadettin Bey, ben 24.08.1978 doğumluyum, işe giriş tarihim 23.09.2000. 8 yıl SSK’lı olarak çalıştım. Şu an ev hanımıyım. Duyduğum kadarıyla evde el işleri yapıp satan bayanlar için bir sigorta türü varmış. Böyle bir şey var mı? Varsa ne kadar prim ödemem gerekiyor?Nagihan K.
Cevap: Değerli okurum, doğru duymuşsunuz. El işleri yaparak ev ekonomisine katkıda bulunan bayanlar için daha düşük prim ödeme imkanı var. Bunun için öncelikle bulunduğunuz yerdeki vergi dairesinden vergi muafiyet belgesi almanız ve bu belgeyle SGK müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor. Sigorta girişiniz yapıldıktan sonra aylık 254 lira ödeyebilirsiniz.
Bugün Gazetesi - 26 Aralık 2014
Bildiğiniz gibi devlet memurlarına emekli olurken her hizmet yılı başına bir maaş ikramiye ödeniyor. Fakat hizmet süresi 30 yıldan fazla olsa bile en fazla 30 yıllık süre için ikramiye hesaplanıyor.
Oysa işçilerde (kamu ve özel sektör fark etmiyor) çalışma süresi kaç yıl olursa olsun, tamamı için ikramiye/tazminat ödeniyor.
Memura ikramiye adı altında yapılan ödeme işçiye kıdem tazminatı olarak veriliyor. Esasta ise iki ödeme arasında fark yok.
Farklılık sadece memurlar için 30 yıl sınırı bulunması. İşte bu farklılık dava konusu yapıldı ve son olarak Anayasa Mahkemesi önüne geldi. Yüksek Mahkeme, dün sabahki toplantısında bu konuyu karara bağlayacaktı. Yani yüz binlerce memurun gözü AYM’den gelecek karardaydı. Bu yazıyı kaleme aldığımız saat itibariyle AYM’nin kararı henüz açıklanmamıştı.
Dolayısıyla mahkeme 30 yıl sınırını Anayasa’ya aykırı bularak iptal mi etti yoksa Anayasa’ya uygun mu buldu bilemiyoruz. İptal edildiyse, 30 yıldan fazla hizmeti olan memurlar için ikramiye almanın yolu açılmış demektir.
Fakat kural olarak AYM kararları geriye yürümediği için bundan önce 30 yıldan fazla hizmeti varken emekli olmuş memurlara fark ödemesi yapılmaz.
Eğer AYM aksi yönde karar vermişse, bundan sonra yargı yoluyla 30 yıl sınırını kaldırma yolu kapanmış demektir. Yani sadece yasa değişikliği ile kaldırılması mümkün olacaktır.
Ölüm aylığında 1800 gün gerekir
Soru: Sadettin Bey, arkadaşımın bayan eşi mali müşavir olarak Ocak 2011’de Bağ-Kur’a olarak prim ödemeye başladı. Aralık 2012’de trafik kazası ile hayatını kaybedene kadar primi ödendi. Bu arada Haziran 2012’de çocukları oldu. Arkadaşım çocuğuna eşinden yetim aylığı bağlatmak için 6 ay önce SGK’ya başvurdu. SGK doğum borçlanması yapabileceğini söyledi ve 720 gün borçlandı. Şimdi ise SGK “yanlış işlem yapmışız, gel paranı al, maaş bağlayamayız” diyor. Böyle bir şey olabilir mi? Önce aylık bağlarız deyip borçlanma yaptır sonra da iptal et! Bu konuda ne yapabiliriz? Günay B.
Cevap: Değerli okurum, Bağ-Kur (4/b) sigortalısının vefatı halinde hak sahiplerine dul-yetim aylığı bağlanabilmesi için en az 1800 gün prim ödemesi gerekir. Arkadaşınızın eşi bu süreyi doldurmadan vefat ettiği gibi borçlanmayla da 1800 gün tamamlanmıyor. Dolayısıyla SGK’nın ilk yaptığı işlem hatalıdır. Maalesef yapabileceğiniz pek fazla bir şey bulunmuyor.
El işi yapanlar için sigorta var
Soru: Sadettin Bey, ben 24.08.1978 doğumluyum, işe giriş tarihim 23.09.2000. 8 yıl SSK’lı olarak çalıştım. Şu an ev hanımıyım. Duyduğum kadarıyla evde el işleri yapıp satan bayanlar için bir sigorta türü varmış. Böyle bir şey var mı? Varsa ne kadar prim ödemem gerekiyor?Nagihan K.
Cevap: Değerli okurum, doğru duymuşsunuz. El işleri yaparak ev ekonomisine katkıda bulunan bayanlar için daha düşük prim ödeme imkanı var. Bunun için öncelikle bulunduğunuz yerdeki vergi dairesinden vergi muafiyet belgesi almanız ve bu belgeyle SGK müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor. Sigorta girişiniz yapıldıktan sonra aylık 254 lira ödeyebilirsiniz.
Bugün Gazetesi - 26 Aralık 2014
