Kadınlara doğum borçlanması rehberi-3
EmekliMatik’i kullanabilirsiniz.
Bayan okurlarımızdan doğum borçlanmasıyla ilgili olarak en fazla ‘doğum borçlanması yapabilir miyim?’ve ‘doğum borçlanması yapmalı mıyım?’ sorularını yöneltiyorlar. Dünkü yazımızda, kimlerin doğum borçlanması yapabileceğine değindik. Bugün de kimler doğum borçlanması yapmalı sorusuna cevap vereceğiz.
Bir bayan olarak doğum borçlanması yapmak için şartlarınız uygun olabilir. Yani mevzuatta engel bir durum olmayabilir. Ancak borçlanma yapmanız emeklilik şartlarınızda ve aylığınızda ciddi bir değişiklik yapmıyorsa, boş yere binlerce lira ödemenin de anlamı yoktur. Öyleyse doğum borçlanmasıyla ne kazanacağınızı iyi bilmeniz gerekiyor.
Kimler borçlanma yapmalı?
Doğum borçlanmasından beklenen en net fayda, daha erken emekliliktir. Dolayısıyla öncelikle kişisel şartlarınızı göz önüne alarak, borçlanma yapmanın emeklilik tarihinizi değiştirip değiştirmediğine bakacaksınız. Örneğin emeklilik için prim gününüz eksikse, mutlaka doğum borçlanması yapmalısınız.
Eğer bir süre SSK’lı çalışmadan sonra Bağ-Kur veya Emekli Sandığı’na giriş yaptıysanız ve doğumunuz bu iki çalışma arasında gerçekleşmişse mutlaka borçlanma yapın. Böylece hizmet sürenizi artırma imkanınız olacağı gibi, emeklilik yaşınızda da düşüş olacaktır.
Örnek: Meryem Hanım 12.03.1989 tarihinde SSK’lı olarak çalışmaya başlamıştır. Üç aylık bir çalışmadan sonra işten ayrılan Meryem Hanım, 01.06.1992 tarihinde Bağ-Kur’a tabi olmuştur. Meryem Hanım doğum borçlanması yapmaz ise 7200 günü doldurarak 48 yaşında emekli olacak. Ancak doğum borçlanması yaparsa 46 yaşında, yani iki yıl daha erken emekli olabilecektir.
Önce kontrol edin
Doğum borçlanmasıyla emeklilik tarihinizin değişip değişmediğini, www.sadettinorhan.net isimli web sitemizde EmekliMatik programını kullanarak ücretsiz olarak test edebilirsiniz. Herkes için emeklilik ve diğer hesaplamaları yapabilen bu programda önce doğum borçlanması yapmış gibi, daha sonra da yapmamış gibi verileri girerek sonucu karşılaştırabilirsiniz. Böylece doğum borçlanmasının emeklilik tarihinize nasıl etki ettiğini bizzat görebilirsiniz.
Öte yandan borçlanma ile ilgili en son yayınlanan SGK genelgesinde, sigorta başlangıcından önceki doğumlar borçlanma kapsamına alınmamıştır. Yani SSK’lılar için doğum borçlanması yaparak sigorta başlangıcını geri götürme ve böylece daha erken emekli olma imkanı şimdilik bulunmuyor. Dolayısıyla doğum borçlanmasının bayanlara faydası, prim gününü artırma yönünden olmaktadır.
Aylığınızı artırabilirsiniz
Doğum borçlanmasının bir sonucu erken emeklilik iken, bir diğer sonucu da aylığınızı artırmak olabilir. Ancak bazı şartlarla. Buna göre;
· Borçlanabileceğiniz doğum 2000 yılı öncesiyse ve özellikle de 1990-2000 arasıysa, borçlanma yapmanız aylığınızı önemli ölçüde artırır. Çünkü emekli aylığı hesaplama sisteminde, 2000 öncesi prim günleri ve kazançlar büyük etki yapmaktadır.
· Borçlanmada ödeyeceğiniz matrahı elinizden geldiğince yüksek tutmanız, aylığınızı artırmada olumlu etki yapacaktır. Ancak ödeyeceğiniz borçlanma bedelinin karşılığını hemen değil, gelecek yıllar içinde alabileceğinizi unutmayın.
· 2000-2008/Eylül arasındaki doğumlarınızı borçlanacaksanız, borçlanma sonrası primlerin hangi dönemde yer alacağı çok önemli. Örneğin borçlandığınız prim günleriniz ilk 10 yıllık prim ödemenize sayılacaksa, aylığınız borçlanılan her yıl için %3,5 artacaktır.
Örnek: Zehra Hanım, bir işyerinde sigortalı olarak 01.05.1998 tarihinde çalışmaya başlamıştır. 01.01.2000 tarihinde işten ayrılan Zehra Hanım, 10.07.2000 tarihinde doğum yapmıştır. Zehra Hanım bu doğumu borçlandığı taktirde, borçlanma prim günleri ilk 10 yıla (3.600 gün) sayılacak ve iki yıl için aylığında %7’lik (%3,5 x 2 yıl) bir artış olacaktır.
· Borçlanacağınız doğumunuz 2008/Ekim ve sonrası bir tarihteyse, borçlanacağınız her yıl için aylığınızda %2’lik bir artış olur. Yani emekli aylığına en az katkı yapacak doğumlar bu dönemin doğumlarıdır. Zira aylık bağlama sistemi, çalışanlar aleyhine olarak 2008/Ekim itibariyle değiştirilmiştir.
İkiz doğumu nasıl borçlanabilirim?
Soru: Sadettin Bey ben özel bir bankada çalışıyorken, 21/09/2000 tarihinde ikiz çocuk dünyaya getirerek anne oldum. Doğum sonrası 6 ay ücretsiz izin kullandım. Daha sonra işime döndüm ancak 2002/Ekim’de işten çıkarıldım. Ben ikiz çocuklarım için doğum borçlanması yapıp daha erken emekli olabilir miyim? M. H. Sarı
Cevap: Değerli okurum, doğum borçlanmasını ikiz çocuklarınızdan sadece birisi için yapabilirsiniz. Bunu da kullandığınız 6 aylık ücretsiz izin dönemi için yapabilirsiniz. Çünkü doğum tarihinden sonraki iki yıllık sürede çalışılmayan veya prim ödenmeyen süreler borçlanılabilmektedir. Dolayısıyla 21 Eylül 2000 – 21 Eylül 2002 arasında bankada çalıştığınız dönemleri borçlanamazsınız. Borçlanma yapmanız prim gününüzü artırır, emeklilik yaşınızı değiştirmez. 24 Eylül 2010
Yarın: Borçlanmada ne kadar ödeyeceksiniz?