GSS primi yeni değil
Son günlerde emekliliği bekleyen vatandaşlarla ilgili basında bazı ‘eksik’ haberler yer aldı. Habere göre, emeklilik için primini tamamlayıp yaşı doldurmayı bekleyenler bundan sonra Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi ödeyecekler. Haberi okuduğunuzda yeni bir düzenlemeden bahsedildiğini düşünüyorsunuz. Oysa ortada yeni bir durum yok.
Bildiğiniz üzere 1 Ekim 2008 tarihinde sosyal güvenlik reformuyla birlikte GSS sistemine de geçmiş olduk. Yeni sistemde nüfusun tamamı GSS kapsamında sayılıyor. Buna göre GSS’lilerden;
· İşçi ve memurların GSS primlerini işverenleri,
· Bağımsız çalışanlar ve isteğe bağlı sigortalıların GSS primlerini kendileri,
· İşsizlik ödeneği alanların primini İŞ-KUR,
· Stajyer avukatların primini Barolar Birliği,
· Aile içi kişi başı geliri 265,5 liradan az olanların primini ise devlet karşılayacak.
Bu saydığımız gruplardan hiçbirisine girmeyenler ise 1 Ocak 2012 itibariyle gelir durumlarına göre GSS primi ödeyecekler. İşte emeklilik için yaşı bekleyen ve bu arada da herhangi bir işte çalışmayan vatandaşlar da 2012 başı itibariyle mecburen GSS’li olacaklar. Ödeyecekleri GSS primi ise gelir durumlarına bakılarak tespit edilecek. Aile içi kişi başı gelirleri;
· Asgari ücretin üçte birinden (265,5 lira) az ise prim ödemeden GSS’li olacaklar (bugünkü yeşil kartlılar),
· 265,5 ila 796,5 lira arasındaysa ayda 32 lira ödeyecekler,
· 796,5 ila 1.593 lira arasındaysa ayda 96 lira ödeyecekler,
· Kişi başı 1.593 liradan fazla geliri olanlar ise 192 lira GSS primi ödeyecekler.
Durumu bir örnekle açıklayalım. Kasap dükkanı işleten Mehmet Bey, 9000 gün Bağ-Kur primini tamamlamış ve emeklilik için yaş şartını da iki yıl sonra dolduracak olsun. Mehmet Bey, dükkanını kapatıp evinde oturmaya karar verirse, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren mecburi olarak GSS’li olacak. Mehmet Bey’in ne kadar GSS primi ödeyeceği ise yukarıda yer verdiğimiz gelir gruplarından hangisine girdiğine bakılarak belirlenecek.
Sonuç olarak 1 Ocak 2012 itibariyle herkes GSS’li olacak. Fakat ortada yeni bir durum yok, her şey 1 Ekim 2008’de başladı.
Yaşınızı büyütmeniz emekliliği etkilemez
Soru: Sadettin Bey, ben 05.05.1968 doğumluyum. Sigorta başlangıcım ise 01.09.1982’dir. 1985 yılında yaşımı büyüttüm ve 05.05.1965 olarak nüfusa işlendi. Buna göre ben hangi yaşta emekli olabilirim? Mustafa İnal
Cevap: Mustafa Bey, sosyal güvenlikte emeklilik yaşınız hesaplanırken, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihteki nüfus kaydınız esas alınır. Yani sigortalı olduktan sonraki yaş düzeltmeleri emeklilik tarihinizi etkimez. Buna göre doğum tarihiniz 1968 yılı olarak dikkate alınacak ve 47 yaşınızı dolduracağınız 2015 yılında emekli olacaksınız.
Bildiğiniz üzere 1 Ekim 2008 tarihinde sosyal güvenlik reformuyla birlikte GSS sistemine de geçmiş olduk. Yeni sistemde nüfusun tamamı GSS kapsamında sayılıyor. Buna göre GSS’lilerden;
· İşçi ve memurların GSS primlerini işverenleri,
· Bağımsız çalışanlar ve isteğe bağlı sigortalıların GSS primlerini kendileri,
· İşsizlik ödeneği alanların primini İŞ-KUR,
· Stajyer avukatların primini Barolar Birliği,
· Aile içi kişi başı geliri 265,5 liradan az olanların primini ise devlet karşılayacak.
Bu saydığımız gruplardan hiçbirisine girmeyenler ise 1 Ocak 2012 itibariyle gelir durumlarına göre GSS primi ödeyecekler. İşte emeklilik için yaşı bekleyen ve bu arada da herhangi bir işte çalışmayan vatandaşlar da 2012 başı itibariyle mecburen GSS’li olacaklar. Ödeyecekleri GSS primi ise gelir durumlarına bakılarak tespit edilecek. Aile içi kişi başı gelirleri;
· Asgari ücretin üçte birinden (265,5 lira) az ise prim ödemeden GSS’li olacaklar (bugünkü yeşil kartlılar),
· 265,5 ila 796,5 lira arasındaysa ayda 32 lira ödeyecekler,
· 796,5 ila 1.593 lira arasındaysa ayda 96 lira ödeyecekler,
· Kişi başı 1.593 liradan fazla geliri olanlar ise 192 lira GSS primi ödeyecekler.
Durumu bir örnekle açıklayalım. Kasap dükkanı işleten Mehmet Bey, 9000 gün Bağ-Kur primini tamamlamış ve emeklilik için yaş şartını da iki yıl sonra dolduracak olsun. Mehmet Bey, dükkanını kapatıp evinde oturmaya karar verirse, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren mecburi olarak GSS’li olacak. Mehmet Bey’in ne kadar GSS primi ödeyeceği ise yukarıda yer verdiğimiz gelir gruplarından hangisine girdiğine bakılarak belirlenecek.
Sonuç olarak 1 Ocak 2012 itibariyle herkes GSS’li olacak. Fakat ortada yeni bir durum yok, her şey 1 Ekim 2008’de başladı.
Yaşınızı büyütmeniz emekliliği etkilemez
Soru: Sadettin Bey, ben 05.05.1968 doğumluyum. Sigorta başlangıcım ise 01.09.1982’dir. 1985 yılında yaşımı büyüttüm ve 05.05.1965 olarak nüfusa işlendi. Buna göre ben hangi yaşta emekli olabilirim? Mustafa İnal
Cevap: Mustafa Bey, sosyal güvenlikte emeklilik yaşınız hesaplanırken, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihteki nüfus kaydınız esas alınır. Yani sigortalı olduktan sonraki yaş düzeltmeleri emeklilik tarihinizi etkimez. Buna göre doğum tarihiniz 1968 yılı olarak dikkate alınacak ve 47 yaşınızı dolduracağınız 2015 yılında emekli olacaksınız.