Bağ-Kur’luya erken emeklilik-2
Dünkü yazım yukarıdaki başlığın birinci versiyonuyla çıkmıştı. Torba kanunda (6111 sayılı Kanun) yer alan bir düzenleme sayesinde, on binlerce Bağ-Kur’lunun SSK’ya geçerek daha erken emekli olabileceğini yazdım. Yazdım yazmasına ama telefon, faks ve e-mail bombardımanı da başladı.
Elimden geldiğince soruları cevapsız bırakmamaya çalışıyorum ancak her bir soruya ayrı ayrı cevap vermem mümkün değil. İşte bu yüzden, konunun en fazla merak edilen yönlerine açıklık getirmeye çalışacağım.
Konunun özeti
İşin özeti şu; şimdiye kadar aynı anda Bağ-Kur ve SSK’ya tabi olarak çalışma durumunda, önce başlayan sigorta geçerli oluyordu. Bundan dolayı, örneğin limited şirket ortağı olan bir kişi, ortaklığı devam ederken başka bir işyerinde SSK’lı çalışamıyordu. Ya da üzerinde ticari taksi kayıtlı olan bir kimse, bu taksiyi başkasına devretmeden (genelde eşlere devrediliyordu) SSK’lı olamıyordu. İşte şuan Cumhurbaşkanlığı’nda onay bekleyen Torba Kanun yürürlüğe girdiğinde, bir kimse şirket ortaklığı veya vergi kaydı devam ederken, başka bir işyerinde de SSK’lı çalışabilecek.
Getirisi nedir?
“İyi de düzenlemenin Bağ-Kur’lulara getirisi nedir?” diye soranlar için açıklayalım. Bağ-Kur’dan SSK’ya geçildiğinde;
- 9000 gün (bayanlar için 7200 gün) yerine 5000 ila 5975 gün civarında prim ödeyerek emekli olma,
- SSK’da emeklilik yaşı hesaplanırken sigorta giriş tarihi esas alındığından, sigortaya erken girişliler için 7-8 yıla varan erken emekliliğe hak kazanma,
- Özellikle 2000 öncesi çalışmaya başlayanlar için, SSK aylıkları %10-15 daha yüksek bağlandığından, aynı primle daha yüksek aylık alma,
İmkanlarından yararlanabileceksiniz.
Kimler geçmeli?
“Peki, Bağ-Kur’dan SSK’ya geçen herkes bu imkanlardan yararlanabilir mi?” diye soranlar için de açıklayalım.
- Daha az prim ödeme imkanından hemen herkes yararlanabilir.
- Daha erken emekli olma imkanından ise on binlerce, belki yüz binlerce Bağ-Kur’lu yararlanabilir. Ancak Bağ-Kur’dan SSK’ya geçmekle tam olarak ne kadar erken emekli olabileceğinizi, www.sadettinorhan.net adresindeki EmekliMatik programından ücretsiz hesaplama yaparak öğrenebilirsiniz.
- Daha yüksek aylık imkanından ise 2000 öncesi çalışmaya başlamış olan hemen hemen bütün Bağ-Kur’lular yararlanabilir.
İki prim birden mi ödenecek?
Okurlarımızın en sık sorduğu bir diğer soru da, örneğin şirket ortaklığı devam ederken SSK’ya geçme durumunda, hem Bağ-Kur hem de SSK primlerinin aynı anda ödenip ödenmeyeceği. Bir kere sosyal güvenliğin tekliği ilkesi gereği, aynı anda iki prim birden ödenmez. Yani şirket ortaklığınız veya üzerinize kayıtlı dükkan sebebiyle vergi kaydınız devam ederken, başka bir işyerinden sigortalı olduysanız, aynı tarih itibariyle Bağ-Kur primlerinizi durdurulacak, sadece SSK’lı çalışmalarınız için prim ödenecektir.
Kendi şirketinizden sigortalı olabilir misiniz?
Bu soruyu soran çok sayıda okurumuz olduğu için hemen belirtelim; 5510 sayılı Kanunun 53. Maddesi çok açık bir şekilde, şirket ortaklarının veya işyeri sahiplerinin aynı işyerinde sigortalı (SSK) olmalarına cevaz vermiyor. Yani bir limited şirket ortağı kendi şirketinden veya bir mağaza sahibi esnaf kendi işyerinden sigortalı olarak bildirilemez.
Fiili çalışma esastır
Son olarak kritik bir uyarı yapalım. Şirket ortaklığı veya vergi mükellefiyeti sebebiyle Bağ-Kur kaydınız devam ederken başka bir işyerinden SSK’lı olabilirsiniz. Ancak bildirildiğiniz işyerinde fiilen çalışmanız şartıyla. Yoksa bizim gösterdiğimiz yol, “fiilen çalışmadığınız halde başka bir yerden SSK’lı bildirilebilirsiniz” şeklinde anlaşılmamalıdır. Zira fiili çalışmaya dayanmayan bildirimler SGK tarafından tespit edildiğinde iptal edilir. Aman dikkat, erken emekli olayım derken yıllarınızı heba etmeyin.
Elimden geldiğince soruları cevapsız bırakmamaya çalışıyorum ancak her bir soruya ayrı ayrı cevap vermem mümkün değil. İşte bu yüzden, konunun en fazla merak edilen yönlerine açıklık getirmeye çalışacağım.
Konunun özeti
İşin özeti şu; şimdiye kadar aynı anda Bağ-Kur ve SSK’ya tabi olarak çalışma durumunda, önce başlayan sigorta geçerli oluyordu. Bundan dolayı, örneğin limited şirket ortağı olan bir kişi, ortaklığı devam ederken başka bir işyerinde SSK’lı çalışamıyordu. Ya da üzerinde ticari taksi kayıtlı olan bir kimse, bu taksiyi başkasına devretmeden (genelde eşlere devrediliyordu) SSK’lı olamıyordu. İşte şuan Cumhurbaşkanlığı’nda onay bekleyen Torba Kanun yürürlüğe girdiğinde, bir kimse şirket ortaklığı veya vergi kaydı devam ederken, başka bir işyerinde de SSK’lı çalışabilecek.
Getirisi nedir?
“İyi de düzenlemenin Bağ-Kur’lulara getirisi nedir?” diye soranlar için açıklayalım. Bağ-Kur’dan SSK’ya geçildiğinde;
- 9000 gün (bayanlar için 7200 gün) yerine 5000 ila 5975 gün civarında prim ödeyerek emekli olma,
- SSK’da emeklilik yaşı hesaplanırken sigorta giriş tarihi esas alındığından, sigortaya erken girişliler için 7-8 yıla varan erken emekliliğe hak kazanma,
- Özellikle 2000 öncesi çalışmaya başlayanlar için, SSK aylıkları %10-15 daha yüksek bağlandığından, aynı primle daha yüksek aylık alma,
İmkanlarından yararlanabileceksiniz.
Kimler geçmeli?
“Peki, Bağ-Kur’dan SSK’ya geçen herkes bu imkanlardan yararlanabilir mi?” diye soranlar için de açıklayalım.
- Daha az prim ödeme imkanından hemen herkes yararlanabilir.
- Daha erken emekli olma imkanından ise on binlerce, belki yüz binlerce Bağ-Kur’lu yararlanabilir. Ancak Bağ-Kur’dan SSK’ya geçmekle tam olarak ne kadar erken emekli olabileceğinizi, www.sadettinorhan.net adresindeki EmekliMatik programından ücretsiz hesaplama yaparak öğrenebilirsiniz.
- Daha yüksek aylık imkanından ise 2000 öncesi çalışmaya başlamış olan hemen hemen bütün Bağ-Kur’lular yararlanabilir.
İki prim birden mi ödenecek?
Okurlarımızın en sık sorduğu bir diğer soru da, örneğin şirket ortaklığı devam ederken SSK’ya geçme durumunda, hem Bağ-Kur hem de SSK primlerinin aynı anda ödenip ödenmeyeceği. Bir kere sosyal güvenliğin tekliği ilkesi gereği, aynı anda iki prim birden ödenmez. Yani şirket ortaklığınız veya üzerinize kayıtlı dükkan sebebiyle vergi kaydınız devam ederken, başka bir işyerinden sigortalı olduysanız, aynı tarih itibariyle Bağ-Kur primlerinizi durdurulacak, sadece SSK’lı çalışmalarınız için prim ödenecektir.
Kendi şirketinizden sigortalı olabilir misiniz?
Bu soruyu soran çok sayıda okurumuz olduğu için hemen belirtelim; 5510 sayılı Kanunun 53. Maddesi çok açık bir şekilde, şirket ortaklarının veya işyeri sahiplerinin aynı işyerinde sigortalı (SSK) olmalarına cevaz vermiyor. Yani bir limited şirket ortağı kendi şirketinden veya bir mağaza sahibi esnaf kendi işyerinden sigortalı olarak bildirilemez.
Fiili çalışma esastır
Son olarak kritik bir uyarı yapalım. Şirket ortaklığı veya vergi mükellefiyeti sebebiyle Bağ-Kur kaydınız devam ederken başka bir işyerinden SSK’lı olabilirsiniz. Ancak bildirildiğiniz işyerinde fiilen çalışmanız şartıyla. Yoksa bizim gösterdiğimiz yol, “fiilen çalışmadığınız halde başka bir yerden SSK’lı bildirilebilirsiniz” şeklinde anlaşılmamalıdır. Zira fiili çalışmaya dayanmayan bildirimler SGK tarafından tespit edildiğinde iptal edilir. Aman dikkat, erken emekli olayım derken yıllarınızı heba etmeyin.