Tarım kesimi ve sosyal
güvenlik
Son sosyal güvenlik reformunun hedeflerinden birisi de kayıtdışı istihdamı azaltmak ve sosyal güvenliğin kapsamını genişletmekti. Gerçekten de genel kayıtdışı istihdam oranı 2008 yılından bu yana 10 puandan fazla düşerek %34,4’e geriledi. Bu düşüşte sanayi, inşaat ve hizmet sektörünün kayıt altına girme eğilimi etkili oldu. Fakat buna karşın kırsal kesimde yani tarım kesiminde kayıtdışılık hala oldukça yüksek seyrediyor. Nitekim TÜİK’in son verilerine göre tarımda kayıtdışı oranı %80,5. Son yıllarda tarımdan diğer sektörlere hızlı geçişe rağmen kayıtdışılık oranının hala yüksek seyrediyor olması, sosyal güvenlik reformunun tarım kesimini primli rejim kapsamına almada istenen sonucu vermediğini gösteriyor.
Kimi AB üyesi ülkelerde olduğu gibi arazi büyüklüğü, hayvan sayısı, mevsim şartları ve coğrafi koşullar gibi faktörler dikkate alınarak, tarım kesimine özel sigortalama yöntemlerinin geliştirilmesi gerekiyor. Aksi taktirde tarım kesiminden önümüzdeki yıllarda da aktüeryal dengenin düşmanı olan af/yapılandırma/borçlanma talepleri gelmeye devam edecektir.
Asgari işçilik uygulanmaz
Soru: Sadettin Bey, biz eser sözleşmesi mahiyetinde özel firmalara 2 ya da 3 kişilik güvenlik hizmeti veriyoruz. Bu sözleşmelerde çalışacak kişi sayısı belli olup hizmet alan şirket fatura mukabilinde ödeme yapmaktadır. Bu işlerle ilgili olarak asgari işçilik uygulanabilir mi? Gökhan U.
Cevap: Değerli okurum, özel sektörün kendi arasında yaptırdığı ihale konusu işlerden sadece inşaat işleri için asgari işçilik değerlendirmesi yapılır. Bunun dışındaki işlerde ihbar, şikayet vb. durum olmadığı sürece asgari işçilik uygulanmaz. Dolayısıyla güvenlik hizmeti verdiğiniz işyerleri ile ilgili asgari işçilik prosedürü uygulanmaz.
Borçlanmayla yardım kesilmez
Soru: Selamün aleyküm Sadettin Bey. Ben Almanya’da yaşıyorum ve Türkiye’de yurtdışı hizmet borçlanması yapmak istiyorum. Bu arada Almanya’da sosyal yardım alıyorum. Yurtdışı borçlanma yapmam durumunda bu yardım kesilir mi? Raşit B.
Cevap: Aleyküm selam Raşit Bey. Yurtdışı borçlanma yapmanız halinde sosyal yardımınız kesilmez. Fakat borçlanma sonrasında Türkiye’den aylık bağlanabilmesi için Almanya’da ikamete dayalı yardım almıyor olmanız gerekir. Borçlanma sonrasında hemen aylığa hak kazanıyorsanız, ikisi arasında tercihte bulunmanız gerekir.
Torbada sizler yoksunuz
Soru: Sadettin Bey, torba kanun ve doğum borçlanması konusunda televizyon programınızı izledim fakat bir konuyu anlayamadım. Ben1968 doğumluyum ve emeklilik için yaşımı doldurdum fakat 900 prim günüm eksik. Acaba çıkacak torba yasada bizim gibi prim günü eksik olanlara borçlanma veya eksik günleri tamamlama hakkı geliyor mu? Dilek K.
Cevap: Değerli okurum, torba kanunla ilgili çok fazla söylenti vardı fakat bunların bir kısmı şuan Meclis’teki taslakta yer almıyor. Sizin gibi prim günü eksik olanlara borçlanma hakkı da torbada yer almayan konulardan birisi. Tasarı şuan Meclis alt komisyonunda görüşülüyor ve bazı eklemeler çıkarmalar oluyor. Yasa genel kuruldan çıkıncaya kadar sizlere yönelik bir düzenleme olur mu bilemiyorum. Ama şimdilik tasarıda sizler yoksunuz.
BUGÜN - 21 HAZİRAN 2014
Son sosyal güvenlik reformunun hedeflerinden birisi de kayıtdışı istihdamı azaltmak ve sosyal güvenliğin kapsamını genişletmekti. Gerçekten de genel kayıtdışı istihdam oranı 2008 yılından bu yana 10 puandan fazla düşerek %34,4’e geriledi. Bu düşüşte sanayi, inşaat ve hizmet sektörünün kayıt altına girme eğilimi etkili oldu. Fakat buna karşın kırsal kesimde yani tarım kesiminde kayıtdışılık hala oldukça yüksek seyrediyor. Nitekim TÜİK’in son verilerine göre tarımda kayıtdışı oranı %80,5. Son yıllarda tarımdan diğer sektörlere hızlı geçişe rağmen kayıtdışılık oranının hala yüksek seyrediyor olması, sosyal güvenlik reformunun tarım kesimini primli rejim kapsamına almada istenen sonucu vermediğini gösteriyor.
Kimi AB üyesi ülkelerde olduğu gibi arazi büyüklüğü, hayvan sayısı, mevsim şartları ve coğrafi koşullar gibi faktörler dikkate alınarak, tarım kesimine özel sigortalama yöntemlerinin geliştirilmesi gerekiyor. Aksi taktirde tarım kesiminden önümüzdeki yıllarda da aktüeryal dengenin düşmanı olan af/yapılandırma/borçlanma talepleri gelmeye devam edecektir.
Asgari işçilik uygulanmaz
Soru: Sadettin Bey, biz eser sözleşmesi mahiyetinde özel firmalara 2 ya da 3 kişilik güvenlik hizmeti veriyoruz. Bu sözleşmelerde çalışacak kişi sayısı belli olup hizmet alan şirket fatura mukabilinde ödeme yapmaktadır. Bu işlerle ilgili olarak asgari işçilik uygulanabilir mi? Gökhan U.
Cevap: Değerli okurum, özel sektörün kendi arasında yaptırdığı ihale konusu işlerden sadece inşaat işleri için asgari işçilik değerlendirmesi yapılır. Bunun dışındaki işlerde ihbar, şikayet vb. durum olmadığı sürece asgari işçilik uygulanmaz. Dolayısıyla güvenlik hizmeti verdiğiniz işyerleri ile ilgili asgari işçilik prosedürü uygulanmaz.
Borçlanmayla yardım kesilmez
Soru: Selamün aleyküm Sadettin Bey. Ben Almanya’da yaşıyorum ve Türkiye’de yurtdışı hizmet borçlanması yapmak istiyorum. Bu arada Almanya’da sosyal yardım alıyorum. Yurtdışı borçlanma yapmam durumunda bu yardım kesilir mi? Raşit B.
Cevap: Aleyküm selam Raşit Bey. Yurtdışı borçlanma yapmanız halinde sosyal yardımınız kesilmez. Fakat borçlanma sonrasında Türkiye’den aylık bağlanabilmesi için Almanya’da ikamete dayalı yardım almıyor olmanız gerekir. Borçlanma sonrasında hemen aylığa hak kazanıyorsanız, ikisi arasında tercihte bulunmanız gerekir.
Torbada sizler yoksunuz
Soru: Sadettin Bey, torba kanun ve doğum borçlanması konusunda televizyon programınızı izledim fakat bir konuyu anlayamadım. Ben1968 doğumluyum ve emeklilik için yaşımı doldurdum fakat 900 prim günüm eksik. Acaba çıkacak torba yasada bizim gibi prim günü eksik olanlara borçlanma veya eksik günleri tamamlama hakkı geliyor mu? Dilek K.
Cevap: Değerli okurum, torba kanunla ilgili çok fazla söylenti vardı fakat bunların bir kısmı şuan Meclis’teki taslakta yer almıyor. Sizin gibi prim günü eksik olanlara borçlanma hakkı da torbada yer almayan konulardan birisi. Tasarı şuan Meclis alt komisyonunda görüşülüyor ve bazı eklemeler çıkarmalar oluyor. Yasa genel kuruldan çıkıncaya kadar sizlere yönelik bir düzenleme olur mu bilemiyorum. Ama şimdilik tasarıda sizler yoksunuz.
BUGÜN - 21 HAZİRAN 2014
