İşverenler, bu parayı geri alabilirsiniz
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işverenler için üç tür yaptırım öngörüyor; idari para cezası, ihaleden men ve işin durdurulması. Bunlardan en ağır olanı şüphesiz işin durdurulması cezası. Zira bu ceza bazen işveren için çok ağır sonuçlar doğurabiliyor. Normalde, ceza hukukunun “cezanın tekliği” ilkesi gereği, aynı fiil için birden fazla ceza uygulanamıyor. Fakat Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, bu ilkeye aykırı olarak bir işyeri hakkında hem işin durdurulması hem de idari para cezası uyguluyordu. Neyse ki bu uygulama geçtiğimiz aylarda yapılan bir düzenlemeyle önlenmiş oldu.
Torbayla çözüldü
Bakanlığın ceza hukukunun evrensel ilkesine aykırı uygulaması, 4 Nisan’da yasalaşan 6645 Sayılı Torba Kanun’la kaldırıldı. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 26. maddesine açıkça “İşin durdurulması halinde, durdurmaya sebep olan fiilden dolayı ilgili idari para cezası uygulanmaz” fıkrası eklendi. Sanırım bundan sonra bütün hukuk ilkeleri kanunlara ayrıca yazılsa iyi olacak. Aksi halde bürokrasi bildiğini okuyor.
İşte bu düzenlemeden sonra Bakanlık bazı işyerlerine yazı göndererek,işin durdurulması cezasıyla birlikte verilen idari para cezalarınıiptal ettiğini bildirmeye başladı. Eğer 30 Haziran 2012’den bugüne kadar işyerinize bu iki ceza birlikte uygulanmışsa, idari para cezası iptal edilecek ve ödediğiniz cezayı bakanlıktan geri alabileceksiniz. Eğer bugüne kadar size iptal ve iade konusunda bir yazı gelmemişse, Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüklerine başvurarak ödediğiniz cezayı geri isteyebilirsiniz.
11 saat çalışma yasal sınır
Soru: Sadettin Bey, 19.08.2015 tarihli yazınız ile ilgili bir sorum olacak. Yazınızda, ”Fazla çalışma da dahil günlük çalışma saati 11 saati geçemiyor. Fakat bir şekilde 11 saatten fazla çalışma yapılmışsa, fazlaya dair ücretin işçiye ödenmesi gerekiyor. Ayrıca 11 saati aşan kısım için denkleştirme çalışması yapılamıyor" demiştiniz. Burada "bir şekilde" ifadesi çok genel bir ifade değil mi? İşveren 11 saati aşan her çalışmayı bu kapsamda değerlendirebilir. Özellikle sağlık ve özel güvenlik sektörlerinde 24 saate kadar çalışmalar görüyoruz. Şevki E.
Cevap: Değerli okurum, İş Kanunu’na göre fazla çalışma, haftalık 45 saati aşan çalışma süresidir. Fakat bir işçinin yapacağı günlük çalışma süresi 11 saati geçemez. Ayrıca fazla çalışma süreleri toplamı yıllık 270 saati aşamaz. Bu süreler yasal sınır olmakla birlikte, işçi -farklı sebeplerle- bu sınırları aşacak şekilde çalışmışsa, bu çalışmanın ücreti de işçiye ödenmelidir. Burada amaç işverene 11 saat veya 270 saatten fazla çalışma yaptırma hakkı tanımak değil, bu saatleri aşarak çalışan işçinin ücretini korumaktır. Bununla birlikte uygulamada, özellikle informal sektör dediğimiz küçük ve yarı kayıt dışı işyerlerinde, bu sürelere riayet edilmediğini biliyoruz. Bu da maalesef Türkiye’nin bir gerçeği.
Bugün Gazetesi - 21 Ağustos 2015 Cuma