Meslek hastalığı
Soru: Sadettin Bey merhabalar. Ben 01.17. 2001 tarihinde deri konfeksiyon fabrikasında sağlıklı bir işçi olarak işe başladım.
Ancak burada çalışırken tiner, bali, solüsyon, deri tozu vs. kimyasallardan dolayı kronik böbrek yetmezliği teşhisi konuldu. 12.04.2009 tarihinde eşimin bana böbreğini bağışlamasıyla böbrek nakli oldum. Ayrıca hepatit B taşıyıcısıyım.
Böbrek nakli yapılıp iyileştikten sonra doktor tarafından işbaşı yapabilir raporu verildi. Ancak işyerim bana "1 hafta git dinlen" dedi, bir hafta sonra gittiğimde ise hasta olmadan önce yaptığım işin benim için uygun olmadığını ve hijyenik olmadığını söyleyip "Git rapor al" dediler. Ben de rapor aldım. Aynı şey birkaç defa tekrar etti. Doktorum bana, hijyenik yerde çalışmam gerektiğini ve 5 kilodan fazla kaldırmamam gerektiğini söyledi. Sorum şu, işveren benim şu anki durumuma uygun işyerinde bir iş verebilir mi? Ya da bana "Senin sağlığın gereği hijyenik yerde çalışman gerekiyor, bizde böyle bir yer yok" deyip işten çıkarabilir mi?
Bu arada benim toplam iş günüm 3.617'dir ben bu durumda özürlü veya başka bir şekilde emekli olabilir miyim? Özcan Ayar
Cevap: Değerli okurum, sorunuzun bir iş hukuku, bir de sosyal güvenlik hukuku olmak üzere iki boyutu var. İş hukuku açısından, işyerinde yapılan iş sağlığınız veya yaşayışınız açısından tehlike arz ediyorsa (sağlık kurul raporu ile belgelemeniz şartıyla) bu size iş akdinizi haklı gerekçeyle feshetme imkânı verir. Dolayısıyla kıdeme bağlı haklarınızı da alabilirsiniz. Ancak işveren tarafından iş akdinizin haklı olarak feshedilebilmesi için, yakalandığınız hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmanızın tehlike arz ettiğinin yine sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekir. İşveren, bu durumu belgeleyemez ise ya işyerinde sizin durumunuza uygun bir iş vermek ya da iş akdinizi yasal tazminatlarınızı ödeyerek feshetmek durumundadır.
Gelelim sosyal güvenlik hukuku boyutuna. Sorunuzdan anladığım kadarıyla bir meslek hastalığı ile karşı karşıyasınız. Söz konusu hastalık sonucu en az %10 oranında meslekte kazanma gücü kaybınız varsa, SGK tarafından size sürekli iş göremezlik geliri bağlanır. Ancak bunun için öncelikle meslek hastalığı iddiasıyla SGK'ya başvurmanız ve ilgili sağlık kuruluşundan sağlık kurulu raporu almanız gerekir. Söz konusu rapor sonucunda meslekte kazanma gücü kaybınız %60 ve üzeri olarak belirlenirse hemen malulen emekli olabilirsiniz. %40-59 arasında belirlenirse, sigorta başlangıcınıza bağlı olarak özürlü emekliliğiyle emekli olabilirsiniz. %10-39 arasında çıkarsa, sürekli iş göremezlik geliri alabilir ancak özürlü ya da malul sıfatıyla emekli olamazsınız.
Dernek kesintilerinin tamamını alabilir miyiz?
Soru: Sadettin Bey merhabalar. Emeklilerden dernek kesintisi hakkında SGK'nın sitesinden sorgulama yaptığımda, 2006-2010 yılı arasında kesinti yapıldığını görüyorum. Bu kesintiler sadece 2010 yılı için mi geri ödenecek yoksa tüm yıllardaki kesintiler geri ödenecek midir? Vedat Alver
Cevap: Vedat Bey, yapılan kesintiler üye olmadığınız veya üye olduğunuz ancak muvafakat vermediğiniz bir dernek tarafından yapılmışsa, geçmiş yıllar için de iade yapılacaktır. Bu konuda daha önceki bir yazımda örnek dilekçeleri yayınlamıştım. O dilekçeleri kullanabilirsiniz.
Askerliğimin ne kadarını borçlanayım?
Soru: Sadettin Bey ben 27.10.1965 doğumluyum. Sigorta başlangıcım askerliğimi bitirdikten sonra 01.12.1986 yılında oldu.18 ay üzerinden askerliğimi yaptım. Askerlik borçlanmasının tamamını ödediğimde 25 hizmet yılım hangi tarihte doluyor? Kaç yaşımda emekliliğimi hak ediyorum? Askerliğimin ne kadarını borçlanmam gerekir? Mitat Bostan
Cevap: Değerli okurum, askerliğinizin tamamını borçlanmanız durumunda sigorta başlangıcını 01.06.1985 tarihine gider, yaş şartınız da 50'den 49'a iner. Buna göre 25 yıllık sigortalılık sürenizi1 Haziran 2010 tarihinde doldurmuş olursunuz. Yaş olarak da 49 yaşa tabi olursunuz ve 27.10.2014 tarihinde emekliliğe hak kazanırsınız. Ancak 49 yaşınızda emekli olabilmek için askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 1 aylık bir borçlanma yapmanız da aynı imkânı sağlar.
BUGÜN/20 Nisan 2010
Ancak burada çalışırken tiner, bali, solüsyon, deri tozu vs. kimyasallardan dolayı kronik böbrek yetmezliği teşhisi konuldu. 12.04.2009 tarihinde eşimin bana böbreğini bağışlamasıyla böbrek nakli oldum. Ayrıca hepatit B taşıyıcısıyım.
Böbrek nakli yapılıp iyileştikten sonra doktor tarafından işbaşı yapabilir raporu verildi. Ancak işyerim bana "1 hafta git dinlen" dedi, bir hafta sonra gittiğimde ise hasta olmadan önce yaptığım işin benim için uygun olmadığını ve hijyenik olmadığını söyleyip "Git rapor al" dediler. Ben de rapor aldım. Aynı şey birkaç defa tekrar etti. Doktorum bana, hijyenik yerde çalışmam gerektiğini ve 5 kilodan fazla kaldırmamam gerektiğini söyledi. Sorum şu, işveren benim şu anki durumuma uygun işyerinde bir iş verebilir mi? Ya da bana "Senin sağlığın gereği hijyenik yerde çalışman gerekiyor, bizde böyle bir yer yok" deyip işten çıkarabilir mi?
Bu arada benim toplam iş günüm 3.617'dir ben bu durumda özürlü veya başka bir şekilde emekli olabilir miyim? Özcan Ayar
Cevap: Değerli okurum, sorunuzun bir iş hukuku, bir de sosyal güvenlik hukuku olmak üzere iki boyutu var. İş hukuku açısından, işyerinde yapılan iş sağlığınız veya yaşayışınız açısından tehlike arz ediyorsa (sağlık kurul raporu ile belgelemeniz şartıyla) bu size iş akdinizi haklı gerekçeyle feshetme imkânı verir. Dolayısıyla kıdeme bağlı haklarınızı da alabilirsiniz. Ancak işveren tarafından iş akdinizin haklı olarak feshedilebilmesi için, yakalandığınız hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmanızın tehlike arz ettiğinin yine sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekir. İşveren, bu durumu belgeleyemez ise ya işyerinde sizin durumunuza uygun bir iş vermek ya da iş akdinizi yasal tazminatlarınızı ödeyerek feshetmek durumundadır.
Gelelim sosyal güvenlik hukuku boyutuna. Sorunuzdan anladığım kadarıyla bir meslek hastalığı ile karşı karşıyasınız. Söz konusu hastalık sonucu en az %10 oranında meslekte kazanma gücü kaybınız varsa, SGK tarafından size sürekli iş göremezlik geliri bağlanır. Ancak bunun için öncelikle meslek hastalığı iddiasıyla SGK'ya başvurmanız ve ilgili sağlık kuruluşundan sağlık kurulu raporu almanız gerekir. Söz konusu rapor sonucunda meslekte kazanma gücü kaybınız %60 ve üzeri olarak belirlenirse hemen malulen emekli olabilirsiniz. %40-59 arasında belirlenirse, sigorta başlangıcınıza bağlı olarak özürlü emekliliğiyle emekli olabilirsiniz. %10-39 arasında çıkarsa, sürekli iş göremezlik geliri alabilir ancak özürlü ya da malul sıfatıyla emekli olamazsınız.
Dernek kesintilerinin tamamını alabilir miyiz?
Soru: Sadettin Bey merhabalar. Emeklilerden dernek kesintisi hakkında SGK'nın sitesinden sorgulama yaptığımda, 2006-2010 yılı arasında kesinti yapıldığını görüyorum. Bu kesintiler sadece 2010 yılı için mi geri ödenecek yoksa tüm yıllardaki kesintiler geri ödenecek midir? Vedat Alver
Cevap: Vedat Bey, yapılan kesintiler üye olmadığınız veya üye olduğunuz ancak muvafakat vermediğiniz bir dernek tarafından yapılmışsa, geçmiş yıllar için de iade yapılacaktır. Bu konuda daha önceki bir yazımda örnek dilekçeleri yayınlamıştım. O dilekçeleri kullanabilirsiniz.
Askerliğimin ne kadarını borçlanayım?
Soru: Sadettin Bey ben 27.10.1965 doğumluyum. Sigorta başlangıcım askerliğimi bitirdikten sonra 01.12.1986 yılında oldu.18 ay üzerinden askerliğimi yaptım. Askerlik borçlanmasının tamamını ödediğimde 25 hizmet yılım hangi tarihte doluyor? Kaç yaşımda emekliliğimi hak ediyorum? Askerliğimin ne kadarını borçlanmam gerekir? Mitat Bostan
Cevap: Değerli okurum, askerliğinizin tamamını borçlanmanız durumunda sigorta başlangıcını 01.06.1985 tarihine gider, yaş şartınız da 50'den 49'a iner. Buna göre 25 yıllık sigortalılık sürenizi1 Haziran 2010 tarihinde doldurmuş olursunuz. Yaş olarak da 49 yaşa tabi olursunuz ve 27.10.2014 tarihinde emekliliğe hak kazanırsınız. Ancak 49 yaşınızda emekli olabilmek için askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 1 aylık bir borçlanma yapmanız da aynı imkânı sağlar.
BUGÜN/20 Nisan 2010