Özürlü emekliler, tekrar çalışabilir mi?
Soru: Sayın Orhan, özürlü olarak emekli olmuş bir kişinin tekrar çalışma şartları nedir? Uğur Gökçeer
Cevap: Uğur Bey, çok kısa ancak kapsamlı bir soru sormuşsunuz. Sorunuzdan hareketle engellilerin emeklilikte çalışma koşullarını özetleyelim. Öncelikle birbirine karıştırılan bir noktaya açıklık getirelim. Engelli kardeşlerimiz için iki tür emeklilik söz konusu. Bunlardan birisi özürlü sıfatıyla erken emeklilik, diğeri ise malulen emeklik.Malulen emekli olan bir kişi, emekli olduktan sonramalullük aylığını da alarak çalışamaz. Yani çalışmaya başladığında malullük aylığı otomatik olarak kesilir. Dolayısıyla bizim burada izah edeceğimiz emeklilikte çalışma durumu, özürlü sıfatıyla erken emekli olanları kapsamaktadır.SSK kapsamında çalışanlar
Emekli olduktan sonra bir işyerinde yeniden sigortalı olarak çalışmaya başlayan engelliler, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemek şartıyla hem emekli aylıklarını hem de çalıştıkları işyerindenücretlerini alabilirler. Bu durumda engelli emeklinin aylığından herhangi bir kesinti olmayıp, SGDP kesintisi çalıştığı işyerinden aldığı ücretten yapılacaktır. Bu arada şunu da belirtelim ki, 1 Ekim 2008tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar için emekli aylığını alarak çalışma imkânı bulunmamaktadır.Örneğin 01.11.2008 tarihinde ilk defa sigortalı olup da 2020'li yıllarda emekli olacak olan bir engelli, emeklilikte yeniden çalışmak isterse aylığı kesilecektir.
Bağ-Kur kapsamında çalışanlar
Öte yandan emekli olan bir engelli, emekliliğinde bir işyeri açar veya şirket ortağı olarak Bağ-Kur kapsamında çalışmaya başlarsa, almakta olduğu emekli aylığından %15 oranında SGDP kesintisi yapılacaktır. Bu %15'lik oran bu sene %13, 2010'da ise %14 olarak uygulanacak. Emekliliğinde Bağ-Kur kapsamında çalışacak engelliler için 1 Ekim 2008 öncesi veya sonrası ayrımı bulunmuyor. Sigortalılık başlangıcı ne zaman olursa olsun, herkes yukarıda ifade ettiğimiz şartlara tabi.
Tarım Bağ-Kur kapsamında çalışanlar
Emekli olduktan sonra tarımsal faaliyette bulunmak isteyen engelliler, emekli aylıklarını aynen alabilecekler ve kendilerinden herhangi bir kesinti yapılmayacak. Yani bir engelli için emeklilikte en cazip çalışma koşulu çiftçilik diyebiliriz. Tabii imkânı olanlar için.
Kamuda çalışanlar
Engelli bir vatandaşımız, nereden emekli olursa olsun, emeklilik sonrasında herhangi bir kamu kuruluşunda çalışmaya başlarsa 5335 Sayılı Kanun'un 30. maddesi gereği emekli aylığı kesilecektir. Bu konuda da 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası için farklılık bulunmamaktadır. Yani emeklilik sonrası kamuda çalışmak isteyenlerin, SGDP ödeyerek emekli aylıklarını da alma imkânları bulunmuyor.
Annem Tarım Bağ-Kur'dan ne zaman emekli olabilir?
Soru: Annem 15.02.1962 doğumludur. İlk işe giriş tarihi Tarım SSK olarak 01.12.2002'dir. Çıkış 31.12.2004'tür. Kazanılan hizmet gün sayısı 375 gündür. Tekrar Bağ-Kur Tarım Sigortalısı olarak işe giriş tarihi 01.04.2005'tir. Halen devam etmektedir. Bugüne kadar hizmeti 4 yıl 5 ay 29 gürdür. En erken hangi kurumdan emekli olabilir? Nasıl bir yol izlemelidir? Tamer Sunar
Cevap: Tamer Bey, anneniz 9000 gün prim ödediği taktirde Bağ-Kur statüsünde tam emekli aylığına hak kazanır. Bu da yaklaşık 2028 yılı sonunda emekli olması anlamına gelir. Öte yandan anneniz 15 yıl (5400 gün) prim gününü doldurursa 60 yaşını tamamlayacağı 15.02.2022 tarihinde yaş haddinden (kısmi) emekliliğe hak kazanır.
3600 günle emekli olabilir miyim?
Soru: Sadettin Bey, doğum tarihim 03.02.1949 ve ilk SSK giriş tarihim 10.10.1998. SSK gün toplamım 3984 gündür. SSK'da kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün ?prim şartlarını yerine getirdiğimde bende emekli olabilir miyim?
En erken emeklilik hakkı kazanma tarihimi hesaplayabilir misiniz? Ayşe Kılıç
Cevap: Ayşe Hanım, yaştan emeklilik için gerekli olan prim günü ve yaş şartlarını yerine getirmişsiniz. Geriye 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamanız kalmış. Bu süre de 10.10.2013 tarihinde doluyor. Dolayısıyla bu tarihte yaştan emekliliğe hak kazanacaksınız. BUGÜN/17 Eylül 2009
Cevap: Uğur Bey, çok kısa ancak kapsamlı bir soru sormuşsunuz. Sorunuzdan hareketle engellilerin emeklilikte çalışma koşullarını özetleyelim. Öncelikle birbirine karıştırılan bir noktaya açıklık getirelim. Engelli kardeşlerimiz için iki tür emeklilik söz konusu. Bunlardan birisi özürlü sıfatıyla erken emeklilik, diğeri ise malulen emeklik.Malulen emekli olan bir kişi, emekli olduktan sonramalullük aylığını da alarak çalışamaz. Yani çalışmaya başladığında malullük aylığı otomatik olarak kesilir. Dolayısıyla bizim burada izah edeceğimiz emeklilikte çalışma durumu, özürlü sıfatıyla erken emekli olanları kapsamaktadır.SSK kapsamında çalışanlar
Emekli olduktan sonra bir işyerinde yeniden sigortalı olarak çalışmaya başlayan engelliler, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemek şartıyla hem emekli aylıklarını hem de çalıştıkları işyerindenücretlerini alabilirler. Bu durumda engelli emeklinin aylığından herhangi bir kesinti olmayıp, SGDP kesintisi çalıştığı işyerinden aldığı ücretten yapılacaktır. Bu arada şunu da belirtelim ki, 1 Ekim 2008tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar için emekli aylığını alarak çalışma imkânı bulunmamaktadır.Örneğin 01.11.2008 tarihinde ilk defa sigortalı olup da 2020'li yıllarda emekli olacak olan bir engelli, emeklilikte yeniden çalışmak isterse aylığı kesilecektir.
Bağ-Kur kapsamında çalışanlar
Öte yandan emekli olan bir engelli, emekliliğinde bir işyeri açar veya şirket ortağı olarak Bağ-Kur kapsamında çalışmaya başlarsa, almakta olduğu emekli aylığından %15 oranında SGDP kesintisi yapılacaktır. Bu %15'lik oran bu sene %13, 2010'da ise %14 olarak uygulanacak. Emekliliğinde Bağ-Kur kapsamında çalışacak engelliler için 1 Ekim 2008 öncesi veya sonrası ayrımı bulunmuyor. Sigortalılık başlangıcı ne zaman olursa olsun, herkes yukarıda ifade ettiğimiz şartlara tabi.
Tarım Bağ-Kur kapsamında çalışanlar
Emekli olduktan sonra tarımsal faaliyette bulunmak isteyen engelliler, emekli aylıklarını aynen alabilecekler ve kendilerinden herhangi bir kesinti yapılmayacak. Yani bir engelli için emeklilikte en cazip çalışma koşulu çiftçilik diyebiliriz. Tabii imkânı olanlar için.
Kamuda çalışanlar
Engelli bir vatandaşımız, nereden emekli olursa olsun, emeklilik sonrasında herhangi bir kamu kuruluşunda çalışmaya başlarsa 5335 Sayılı Kanun'un 30. maddesi gereği emekli aylığı kesilecektir. Bu konuda da 1 Ekim 2008 öncesi ve sonrası için farklılık bulunmamaktadır. Yani emeklilik sonrası kamuda çalışmak isteyenlerin, SGDP ödeyerek emekli aylıklarını da alma imkânları bulunmuyor.
Annem Tarım Bağ-Kur'dan ne zaman emekli olabilir?
Soru: Annem 15.02.1962 doğumludur. İlk işe giriş tarihi Tarım SSK olarak 01.12.2002'dir. Çıkış 31.12.2004'tür. Kazanılan hizmet gün sayısı 375 gündür. Tekrar Bağ-Kur Tarım Sigortalısı olarak işe giriş tarihi 01.04.2005'tir. Halen devam etmektedir. Bugüne kadar hizmeti 4 yıl 5 ay 29 gürdür. En erken hangi kurumdan emekli olabilir? Nasıl bir yol izlemelidir? Tamer Sunar
Cevap: Tamer Bey, anneniz 9000 gün prim ödediği taktirde Bağ-Kur statüsünde tam emekli aylığına hak kazanır. Bu da yaklaşık 2028 yılı sonunda emekli olması anlamına gelir. Öte yandan anneniz 15 yıl (5400 gün) prim gününü doldurursa 60 yaşını tamamlayacağı 15.02.2022 tarihinde yaş haddinden (kısmi) emekliliğe hak kazanır.
3600 günle emekli olabilir miyim?
Soru: Sadettin Bey, doğum tarihim 03.02.1949 ve ilk SSK giriş tarihim 10.10.1998. SSK gün toplamım 3984 gündür. SSK'da kısmi yaşlılık aylığı için aranan 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün ?prim şartlarını yerine getirdiğimde bende emekli olabilir miyim?
En erken emeklilik hakkı kazanma tarihimi hesaplayabilir misiniz? Ayşe Kılıç
Cevap: Ayşe Hanım, yaştan emeklilik için gerekli olan prim günü ve yaş şartlarını yerine getirmişsiniz. Geriye 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamanız kalmış. Bu süre de 10.10.2013 tarihinde doluyor. Dolayısıyla bu tarihte yaştan emekliliğe hak kazanacaksınız. BUGÜN/17 Eylül 2009
