Evlenen yetimlere iki yıl sağlık güvencesi var
Soru: Sadettin Bey, ben vefat eden babamdan yetim aylığı alıyorum.
Ancak önümüzdeki ay evleneceğim. Bildiğim kadarıyla bana iki yıllık aylığım peşin olarak ödenecekmiş. Peki, aylığım kesildikten sonra ben sağlık yardımlarını nasıl alacağım? Yine rahmetli babamın üzerinden mi yoksa eşimin üzerinden mi? Leyla MelenciCevap: Değerli okurum, sizin de doğru bildiğiniz üzere, şu an almakta olduğunuz yetim aylığının iki yıllık tutarı,evlenmeniz ve talepte bulunmanız durumunda size peşin olarak ödenecek. Fakat size bu ödeme yapıldıktan sonra, 5510 Sayılı Kanun'un 37. maddesi gereği gelecek iki yıl süresince sağlık sigortanız devam edecek. Yani gelecek iki yılın aylığını peşin aldığınız halde, sanki aylığınız devam ediyormuş gibi genel sağlık sigortasından yararlanacaksınız. Bu iki yıllık süre boyunca herhangi bir sağlık primi de ödemeyeceksiniz.
Emeklilikte hangi tarih geçerli olacak?
Soru: Sadettin Bey SSK ile ilgili bir sorum olacak yanıtlarsanız sevinirim. Benim işe giriş tarihim 1996 yılı Eylül ayı ama 2008 yılı Nisan ayında ilk pirimim ödendi. Yani işe girişimin yapıldığı yıl prim hiç ödenmemiş. Ta ki, 2008 yılına kadar. Bu durumda o zamanki yasalardan mı yoksa 2008 yılı yasalarından mı faydalanacağım? Şu an 1 yıllık hizmetim var. Buna göre emeklilik yaşımı ve gün sayımı söyler misiniz?Gülay Ersoy
Cevap: Gülay Hanım, sizin de karşılaşmış olduğunuz günsüz işe giriş sorunu, aslında pek çok SSK'lının karşılaştığı bir problem. Bu sorun, sizin için ilk işe giriş bildirgesini veren işverenden kaynaklanabileceği gibi, ilgili SSK müdürlüğünden de kaynaklanıyor olabilir. Eğer ilk işe giriş tarihinize ilişkin hatayıdüzelttirmezseniz, emeklilik işlemleri bakımından 2008 yılındaki girişiniz esas alınır ve 7000 günü tamamlayarak 58 yaşınızda emekli olursunuz. Fakat 1996 yılındaki girişiniz esas alınırsa, bu kez 5900 günle 53 yaşınızda emekli olursunuz. Yani emeklilik yaşınız 5 yıl geriye çekildiği gibi, prim ödeme gününüz de 1100 gün azalmış olur.
Günsüz işe girişinizle ilgili sorunu giderebilmek için öncelikle ilgili SGK müdürlüğüne dilekçe veriniz. Dilekçenizden herhangi bir sonuç alamazsanız, iş mahkemesine müracaat ederek, işe giriş tarihinizin 1996 Eylül ayı olarak düzeltilmesi için dava açınız. Bu konuda sigortalılar lehine sonuçlanmış çok sayıda dava mevcuttur.
Yurtdışı çalışmalarım emekliliğimi nasıl etkiler?
Soru: Sadettin Bey ben 1996 yılında yurtdışına çıktım. Yaklaşık 6 sene çalıştım ve çalışmalarıma dair elçilikte kayıtlar var. Türkiye'de sigorta girişimi 2005 yılında yaptım.
Kısaca soracak olursam, benim ülke dışındaki çalışmalarım ne olacak? Çünkü o tarihlerde Türkiye'de sigorta girişim yoktu. Sigorta girişim, yurtdışı çalışmalarım sayesinde geri alınabilir mi? Kemal Altunbaş
Cevap: Kemal Bey, belgeye dayalı mevcut yurtdışı çalışmalarınızı, aylığı 225 TL'den borçlanabilirsiniz. Bu borçlanmayı yaptığınız takdirde, Türkiye'de 2005 yılındaki işe giriş tarihiniz 6 yıl geriye giderek 1999 yılı olur. Buna göre eğer sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 öncesine giderse 5975 gün prim ödeyerek 58 yaşınızda emekli olursunuz. Eğer başlangıcınız 9 Eylül 1999 ve sonrasına giderse, bu kez de 7000 günü doldurduktan sonra 60 yaşınızda emekli olursunuz.
By-pass ameliyatı oldum, nasıl emekli olurum?
Soru: Sadettin Bey, 22.11.1989 tarihinden beri Bağ-Kur'luyum. Şu an için 19 yıl 8 ay 22 gün hizmetim mevcut. Ancak son dört aydır primlerimi ödeyemiyorum zira by-pass ameliyatı geçirdim. Ameliyat sonrası %40 iş göremez raporu verdiler. Bu raporla emekli olmam mümkün mü? Ya da bana prim ödememde bir kolaylık gösterilebilir mi? Ahmet Yıldırım
Cevap: Ahmet Bey, geçen yıla kadar Bağ-Kur'lular için özürlü emekliliği diye bir hak söz konusu değildi. Ancak 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla sizler için de en az %40 oranında özürlü
raporu sahibi olmanız şartıyla erken emeklilik hakkı getirildi. Eğer bahsettiğiniz gibi en az %40 özürlü raporunuz varsa hemen emekli olabilirsiniz. Bundan sonra hiç prim ödemenize gerek yok. BUGÜN/17 Ağustos 2009
Ancak önümüzdeki ay evleneceğim. Bildiğim kadarıyla bana iki yıllık aylığım peşin olarak ödenecekmiş. Peki, aylığım kesildikten sonra ben sağlık yardımlarını nasıl alacağım? Yine rahmetli babamın üzerinden mi yoksa eşimin üzerinden mi? Leyla MelenciCevap: Değerli okurum, sizin de doğru bildiğiniz üzere, şu an almakta olduğunuz yetim aylığının iki yıllık tutarı,evlenmeniz ve talepte bulunmanız durumunda size peşin olarak ödenecek. Fakat size bu ödeme yapıldıktan sonra, 5510 Sayılı Kanun'un 37. maddesi gereği gelecek iki yıl süresince sağlık sigortanız devam edecek. Yani gelecek iki yılın aylığını peşin aldığınız halde, sanki aylığınız devam ediyormuş gibi genel sağlık sigortasından yararlanacaksınız. Bu iki yıllık süre boyunca herhangi bir sağlık primi de ödemeyeceksiniz.
Emeklilikte hangi tarih geçerli olacak?
Soru: Sadettin Bey SSK ile ilgili bir sorum olacak yanıtlarsanız sevinirim. Benim işe giriş tarihim 1996 yılı Eylül ayı ama 2008 yılı Nisan ayında ilk pirimim ödendi. Yani işe girişimin yapıldığı yıl prim hiç ödenmemiş. Ta ki, 2008 yılına kadar. Bu durumda o zamanki yasalardan mı yoksa 2008 yılı yasalarından mı faydalanacağım? Şu an 1 yıllık hizmetim var. Buna göre emeklilik yaşımı ve gün sayımı söyler misiniz?Gülay Ersoy
Cevap: Gülay Hanım, sizin de karşılaşmış olduğunuz günsüz işe giriş sorunu, aslında pek çok SSK'lının karşılaştığı bir problem. Bu sorun, sizin için ilk işe giriş bildirgesini veren işverenden kaynaklanabileceği gibi, ilgili SSK müdürlüğünden de kaynaklanıyor olabilir. Eğer ilk işe giriş tarihinize ilişkin hatayıdüzelttirmezseniz, emeklilik işlemleri bakımından 2008 yılındaki girişiniz esas alınır ve 7000 günü tamamlayarak 58 yaşınızda emekli olursunuz. Fakat 1996 yılındaki girişiniz esas alınırsa, bu kez 5900 günle 53 yaşınızda emekli olursunuz. Yani emeklilik yaşınız 5 yıl geriye çekildiği gibi, prim ödeme gününüz de 1100 gün azalmış olur.
Günsüz işe girişinizle ilgili sorunu giderebilmek için öncelikle ilgili SGK müdürlüğüne dilekçe veriniz. Dilekçenizden herhangi bir sonuç alamazsanız, iş mahkemesine müracaat ederek, işe giriş tarihinizin 1996 Eylül ayı olarak düzeltilmesi için dava açınız. Bu konuda sigortalılar lehine sonuçlanmış çok sayıda dava mevcuttur.
Yurtdışı çalışmalarım emekliliğimi nasıl etkiler?
Soru: Sadettin Bey ben 1996 yılında yurtdışına çıktım. Yaklaşık 6 sene çalıştım ve çalışmalarıma dair elçilikte kayıtlar var. Türkiye'de sigorta girişimi 2005 yılında yaptım.
Kısaca soracak olursam, benim ülke dışındaki çalışmalarım ne olacak? Çünkü o tarihlerde Türkiye'de sigorta girişim yoktu. Sigorta girişim, yurtdışı çalışmalarım sayesinde geri alınabilir mi? Kemal Altunbaş
Cevap: Kemal Bey, belgeye dayalı mevcut yurtdışı çalışmalarınızı, aylığı 225 TL'den borçlanabilirsiniz. Bu borçlanmayı yaptığınız takdirde, Türkiye'de 2005 yılındaki işe giriş tarihiniz 6 yıl geriye giderek 1999 yılı olur. Buna göre eğer sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 öncesine giderse 5975 gün prim ödeyerek 58 yaşınızda emekli olursunuz. Eğer başlangıcınız 9 Eylül 1999 ve sonrasına giderse, bu kez de 7000 günü doldurduktan sonra 60 yaşınızda emekli olursunuz.
By-pass ameliyatı oldum, nasıl emekli olurum?
Soru: Sadettin Bey, 22.11.1989 tarihinden beri Bağ-Kur'luyum. Şu an için 19 yıl 8 ay 22 gün hizmetim mevcut. Ancak son dört aydır primlerimi ödeyemiyorum zira by-pass ameliyatı geçirdim. Ameliyat sonrası %40 iş göremez raporu verdiler. Bu raporla emekli olmam mümkün mü? Ya da bana prim ödememde bir kolaylık gösterilebilir mi? Ahmet Yıldırım
Cevap: Ahmet Bey, geçen yıla kadar Bağ-Kur'lular için özürlü emekliliği diye bir hak söz konusu değildi. Ancak 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla sizler için de en az %40 oranında özürlü
raporu sahibi olmanız şartıyla erken emeklilik hakkı getirildi. Eğer bahsettiğiniz gibi en az %40 özürlü raporunuz varsa hemen emekli olabilirsiniz. Bundan sonra hiç prim ödemenize gerek yok. BUGÜN/17 Ağustos 2009