Bir günlük hizmet tespiti
Soru: Sadettin Bey, ben 01.07.1955 doğumluyum. 1972 yılında SSK’lı olarak çalışmam var ama işveren primlerimi ödemediği için sistemde görünmüyor. Şuan SSK ve Bağ-Kur olarak toplamda 3.620 günüm var. 1972 yılındaki girişim kabul edilirse erken emekli olabiliyormuşum. Aksi halde 58 yaşımı beklemem gerekiyormuş. İşvereni mahkemeye verdiğim taktirde 1972 yılı başlangıç sayılır mı? Şahin Güler
Cevap: Şahin Bey, sigorta başlangıcınızın sistem görünmemesinin iki sebebi olabilir. Birincisi, işveren sizi hiçbir şekilde SSK’ya bildirmemiş olabilir. İkincisi, işveren sizin adınıza işe giriş bildirgesi vermiştir ancak dönem bildirgesini vermemiş olabilir. Birinci durumda iş mahkemesinde dava açamazsınız zira 5 yıllık zamanaşımı dolmuş durumda. Eğer sizin için ikinci durum söz konusuysa, yani adınıza işe giriş bildirgesi verilmiş ama prim ödenmemiş ise, bu durumda dava yoluyla bir günlük işe giriş tespiti yaptırabilirsiniz. Bu tespitin yapılması halinde yaştan emeklilik için hemen başvurabilirsiniz.
Yetim maaşınızı alabilirsiniz
Soru: Sadettin Bey 2007 yılına kadar babamdan yetim maaşı alıyordum. Staj nedeniyle üç ay sigorta girişim yapıldı. Dolayısıyla maaşım kesildi. 2008 yılında sigortam olmadı. 2009-2010 yıllarında ikişer gün sigortalı çalıştım. Bu sene de 14 gün sigortalı çalışmış bulunmaktayım. Şuan sigortasız ve işsiz durumdayım. Babamın yetim maaşından tekrar yararlanabilir miyim? Bana yetim maaşı bağlanması durumunda annemin almakta olduğu 600 liralık aylıkta bir kesinti olur mu? Geçmiş yıllarda sigortasız olduğum dönemleri toplu para halinde alabilme hakkım var mıdır? Öykü Bürge
Cevap: Öykü Hanım, şuan talep etmeniz durumunda, takip eden aybaşı itibariyle yeniden yetim aylığı almaya başlarsınız. Eğer anneniz çalışıyorsa, zaten %50 oranında aylık alıyordur ve size aylık bağlanması durumunda annenizin aylığında düşüş olmaz. Ancak anneniz çalışmıyorsa %75 oranında dul aylığı alıyordur ve size yetim aylığı bağlanması durumunda annenizin aylığı %50’ye düşer. Yani almakta olduğu aylığın üçte biri kesilir. SGK’nın 2009/114 sayılı Genelgesi gereği, geçmiş yılların aylığını alamazsınız.
SSK’ya geçiş avantajlı değil
Soru: Kız kardeşim 01.10.1968 doğumlu. Yurt dışında çalıştı ve kesin dönüş yaptı. Emekli olmak için SGK’ya ya müracaat ettik. Bağ-Kur kapsamında borçlanma yapacak dendi ve 7.763 günlük borçlanma tutarı kadar parayı yatırdık. Bu arada hizmet başlangıcı 01.10.1986 tarihi oldu. Kardeşime aylık bağlanası için sanırım 45 yaşını doldurması gerekiyormuş. Kendisi bundan sonra SSK’lı olsa ve ona göre prim ödese daha erken emekli olabilir mi? Ünal Faruk Yılmaz
Cevap: Ünal Bey, Bağ-Kur’dan SSK’ya geçmek bazen erken emeklilik sağlıyor. Ancak kardeşiniz için böyle bir durum söz konusu değil. Bundan sonra SSK’lı da olsa aynı yaşta emekli olur.
Düzeltme
Bu köşede geçtiğimiz Çarşamba günü yayınlanan yazımda –kullandığım mevzuat programının azizliğiyle- yeni memurlar için ikramiye düzenlemesinin mevzuatta bulunmadığını ifade etmiştim. Oysa düzenleme 2008 yılında yapılmış ve 5434 sayılı Kanuna Ek 82. Madde olarak eklenmiş. Buna göre 2008/Ekim öncesi göreve başlamış memurlar 5434/89. Maddeye göre, bu tarihten sonra başlamış olanlar ise aynı kanunun Ek 82. Maddesine göre ikramiye alacaklar. Hatalı bilgiyi düzeltiyor ve okurlarımın affına sığınıyorum.
Cevap: Şahin Bey, sigorta başlangıcınızın sistem görünmemesinin iki sebebi olabilir. Birincisi, işveren sizi hiçbir şekilde SSK’ya bildirmemiş olabilir. İkincisi, işveren sizin adınıza işe giriş bildirgesi vermiştir ancak dönem bildirgesini vermemiş olabilir. Birinci durumda iş mahkemesinde dava açamazsınız zira 5 yıllık zamanaşımı dolmuş durumda. Eğer sizin için ikinci durum söz konusuysa, yani adınıza işe giriş bildirgesi verilmiş ama prim ödenmemiş ise, bu durumda dava yoluyla bir günlük işe giriş tespiti yaptırabilirsiniz. Bu tespitin yapılması halinde yaştan emeklilik için hemen başvurabilirsiniz.
Yetim maaşınızı alabilirsiniz
Soru: Sadettin Bey 2007 yılına kadar babamdan yetim maaşı alıyordum. Staj nedeniyle üç ay sigorta girişim yapıldı. Dolayısıyla maaşım kesildi. 2008 yılında sigortam olmadı. 2009-2010 yıllarında ikişer gün sigortalı çalıştım. Bu sene de 14 gün sigortalı çalışmış bulunmaktayım. Şuan sigortasız ve işsiz durumdayım. Babamın yetim maaşından tekrar yararlanabilir miyim? Bana yetim maaşı bağlanması durumunda annemin almakta olduğu 600 liralık aylıkta bir kesinti olur mu? Geçmiş yıllarda sigortasız olduğum dönemleri toplu para halinde alabilme hakkım var mıdır? Öykü Bürge
Cevap: Öykü Hanım, şuan talep etmeniz durumunda, takip eden aybaşı itibariyle yeniden yetim aylığı almaya başlarsınız. Eğer anneniz çalışıyorsa, zaten %50 oranında aylık alıyordur ve size aylık bağlanması durumunda annenizin aylığında düşüş olmaz. Ancak anneniz çalışmıyorsa %75 oranında dul aylığı alıyordur ve size yetim aylığı bağlanması durumunda annenizin aylığı %50’ye düşer. Yani almakta olduğu aylığın üçte biri kesilir. SGK’nın 2009/114 sayılı Genelgesi gereği, geçmiş yılların aylığını alamazsınız.
SSK’ya geçiş avantajlı değil
Soru: Kız kardeşim 01.10.1968 doğumlu. Yurt dışında çalıştı ve kesin dönüş yaptı. Emekli olmak için SGK’ya ya müracaat ettik. Bağ-Kur kapsamında borçlanma yapacak dendi ve 7.763 günlük borçlanma tutarı kadar parayı yatırdık. Bu arada hizmet başlangıcı 01.10.1986 tarihi oldu. Kardeşime aylık bağlanası için sanırım 45 yaşını doldurması gerekiyormuş. Kendisi bundan sonra SSK’lı olsa ve ona göre prim ödese daha erken emekli olabilir mi? Ünal Faruk Yılmaz
Cevap: Ünal Bey, Bağ-Kur’dan SSK’ya geçmek bazen erken emeklilik sağlıyor. Ancak kardeşiniz için böyle bir durum söz konusu değil. Bundan sonra SSK’lı da olsa aynı yaşta emekli olur.
Düzeltme
Bu köşede geçtiğimiz Çarşamba günü yayınlanan yazımda –kullandığım mevzuat programının azizliğiyle- yeni memurlar için ikramiye düzenlemesinin mevzuatta bulunmadığını ifade etmiştim. Oysa düzenleme 2008 yılında yapılmış ve 5434 sayılı Kanuna Ek 82. Madde olarak eklenmiş. Buna göre 2008/Ekim öncesi göreve başlamış memurlar 5434/89. Maddeye göre, bu tarihten sonra başlamış olanlar ise aynı kanunun Ek 82. Maddesine göre ikramiye alacaklar. Hatalı bilgiyi düzeltiyor ve okurlarımın affına sığınıyorum.
