Çifte maaş formülleri
Türkiye Avrupa'da, belki de dünyada en karmaşık sosyal güvenlik mevzuatına sahip ülkelerin başında gelir.
Şu an okumakta olduğunuz gazete köşesi bile bunun bir kanıtı aslında. Hele konu emekli, dul ve yetim aylıklarının aynı kişide birleşmesi konusuysa, iş tamamen bulmacaya dönüşüyor. İşte bu bulmacalardan birkaçı...
Memurun yetimi şanslı
Soru: Sadettin Bey, ben 60 yaşında SGK emeklisi bir vatandaşım. Kızımın ilk sigorta girişi 14.09.1998'de yapıldı. Daha sonra 2009 yılında isteğe bağlı sigortalı olan kızım bir yıl kadar sonra SGK'lı bir işte çalıştı. Daha sonra işine son verdiler. Kızım için bundan sonra isteğe bağlı sigorta ödersem emekli olabilir mi? Kızım hiç evlenmeden isteğe bağlı sigortasını devam ettirerek emekliliğine hak kazandığı takdirde, benim ölümüm halinde hem kendinin hem de yetim maaşı alabilir mi? Murat K.
Cevap: Değerli okurum, kızınızın sigorta girişi 08.09.1999'dan önce olduğu için 3600 günü ve 58 yaşını tamamlayarak emekli olabilir. Eğer isteğe bağlı öderseniz, 3600 yerine 5400 gün ödemeniz gerekir. 3600 günle emekli olabilmesi için, son 1260 günü isteğe bağlı değil, bir işyerinden sigortalı olarak doldurması gerekir. Normalde kendisi emekli olan kız çocuk anne-babası üzerinden yetim aylığı alamaz. Ancak anne-babası Emekli Sandığı mensubu olan kız çocukları, memuriyet dışında emekliliğe hak kazanmışlarsa, iki aylığı bir arada alabiliyorlar. Dolayısıyla kızınız ileride emekli olduğunda hem kendi maaşını hem de sizden kalacak yetim aylığını bir arada alabilir.
Dava açmanız gerekir
Soru: Merhabalar Saadettin Bey, babam Bağ-Kur emeklisiydi ve 1997 yılında vefat etti. Eşim de 2010 yılında vefat etti. Şu an eşimden kalan emekli maaşıyla geçimimi sağlamaktayım. Eşim Emekli Sandığı emeklisiydi. Acaba ben eşimden kalan dul aylığını alırken aynı zamanda babamdan yetim maaşı alabilir miyim? Leman C.
Cevap: Leman Hanım, normalde dul aylığı ile yetim aylığını bir arada alamazsınız. Ancak Yargıtay'ın, özellikle 06.08.2003 tarihinden önce anne-babası vefat eden kız çocuklarının, dul aylığı ile birlikte yetim aylığını da alabilecekleri yönünde kararları var. SGK'ya başvurmanız halinde talebiniz reddedilir ancak dava yoluyla şansınızı deneyebilirsiniz.
Maaş iadesine gerek yok
Soru: Sadettin Bey, ablam yurtdışı borçlanması yaparak iki yıl önce emekli oldu. Birkaç ay önce eniştem vefat etti. Ablam kendi emekli maaşının yanında dul maaşını nasıl alabilir? Yani iki yıllık emekli maaşını geri verirse, yurtdışı borçlanmadan vazgeçerse dul maaşı alabilir mi? Nermin Ç.
Cevap: Değerli okurum, ablanız hem kendi aylığını hem de eşinden dul aylığını alabilir. Bunun için yurtdışı borçlanmasından vazgeçmesine veya aldığı maaşları geri vermesine gerek yok. Dul aylığı için en yakın SGK müdürlüğüne başvurması yeterli.
Gelir ve aylık birlikte ödenir
Soru: Sadettin Bey, babam 1998 yılında iş kazası geçirdi ve %28 iş göremez raporu verdiler. Bu rapora göre kendisine maaş bağlandı. Emekli olduğunda bu maaş kesilir mi? Orhan D.
Cevap: Orhan Bey, babanız emekli olduğunda şu an almakta olduğu gelir ile emekli aylığı karşılaştırılır, yüksek olanın tamamını düşük olanın yarısını almaya devam eder. BUGÜN / 13 Şubat 2013
Şu an okumakta olduğunuz gazete köşesi bile bunun bir kanıtı aslında. Hele konu emekli, dul ve yetim aylıklarının aynı kişide birleşmesi konusuysa, iş tamamen bulmacaya dönüşüyor. İşte bu bulmacalardan birkaçı...
Memurun yetimi şanslı
Soru: Sadettin Bey, ben 60 yaşında SGK emeklisi bir vatandaşım. Kızımın ilk sigorta girişi 14.09.1998'de yapıldı. Daha sonra 2009 yılında isteğe bağlı sigortalı olan kızım bir yıl kadar sonra SGK'lı bir işte çalıştı. Daha sonra işine son verdiler. Kızım için bundan sonra isteğe bağlı sigorta ödersem emekli olabilir mi? Kızım hiç evlenmeden isteğe bağlı sigortasını devam ettirerek emekliliğine hak kazandığı takdirde, benim ölümüm halinde hem kendinin hem de yetim maaşı alabilir mi? Murat K.
Cevap: Değerli okurum, kızınızın sigorta girişi 08.09.1999'dan önce olduğu için 3600 günü ve 58 yaşını tamamlayarak emekli olabilir. Eğer isteğe bağlı öderseniz, 3600 yerine 5400 gün ödemeniz gerekir. 3600 günle emekli olabilmesi için, son 1260 günü isteğe bağlı değil, bir işyerinden sigortalı olarak doldurması gerekir. Normalde kendisi emekli olan kız çocuk anne-babası üzerinden yetim aylığı alamaz. Ancak anne-babası Emekli Sandığı mensubu olan kız çocukları, memuriyet dışında emekliliğe hak kazanmışlarsa, iki aylığı bir arada alabiliyorlar. Dolayısıyla kızınız ileride emekli olduğunda hem kendi maaşını hem de sizden kalacak yetim aylığını bir arada alabilir.
Dava açmanız gerekir
Soru: Merhabalar Saadettin Bey, babam Bağ-Kur emeklisiydi ve 1997 yılında vefat etti. Eşim de 2010 yılında vefat etti. Şu an eşimden kalan emekli maaşıyla geçimimi sağlamaktayım. Eşim Emekli Sandığı emeklisiydi. Acaba ben eşimden kalan dul aylığını alırken aynı zamanda babamdan yetim maaşı alabilir miyim? Leman C.
Cevap: Leman Hanım, normalde dul aylığı ile yetim aylığını bir arada alamazsınız. Ancak Yargıtay'ın, özellikle 06.08.2003 tarihinden önce anne-babası vefat eden kız çocuklarının, dul aylığı ile birlikte yetim aylığını da alabilecekleri yönünde kararları var. SGK'ya başvurmanız halinde talebiniz reddedilir ancak dava yoluyla şansınızı deneyebilirsiniz.
Maaş iadesine gerek yok
Soru: Sadettin Bey, ablam yurtdışı borçlanması yaparak iki yıl önce emekli oldu. Birkaç ay önce eniştem vefat etti. Ablam kendi emekli maaşının yanında dul maaşını nasıl alabilir? Yani iki yıllık emekli maaşını geri verirse, yurtdışı borçlanmadan vazgeçerse dul maaşı alabilir mi? Nermin Ç.
Cevap: Değerli okurum, ablanız hem kendi aylığını hem de eşinden dul aylığını alabilir. Bunun için yurtdışı borçlanmasından vazgeçmesine veya aldığı maaşları geri vermesine gerek yok. Dul aylığı için en yakın SGK müdürlüğüne başvurması yeterli.
Gelir ve aylık birlikte ödenir
Soru: Sadettin Bey, babam 1998 yılında iş kazası geçirdi ve %28 iş göremez raporu verdiler. Bu rapora göre kendisine maaş bağlandı. Emekli olduğunda bu maaş kesilir mi? Orhan D.
Cevap: Orhan Bey, babanız emekli olduğunda şu an almakta olduğu gelir ile emekli aylığı karşılaştırılır, yüksek olanın tamamını düşük olanın yarısını almaya devam eder. BUGÜN / 13 Şubat 2013