Düzenlemek için buraya tıklayın.
Kamuda 4/A (Memur), 4/B (Sözleşmeli personel), 4/C (Geçici personel) ve 4/D (işçiler) olmak üzere dört tür istihdam şekli bulunuyor.
İşte yaklaşık iki aydır TEKEL işçileri ile hükümet arasında yaşanan pazarlığın düğüm noktasını 4/C ile 4/D statüleri oluşturuyor. İşçiler şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da 4/D statüsünde çalışmaya devam etmek isterken, hükümet işçileri 4/C'ye almak istiyor. Peki bu pazarlık süreci başlarken 4/C neydi ve şimdi ne oldu? İşte TEKEL işçileri için 4/C statüsünde yapılan iyileştirmeler:
· 4/C'linin bir yıl içinde çalışma süresi 10 ayken, 11 aya çıkarıldı.
· 4/C'li olmak isteyen işçilere özel düzenleme yapılarak, ay sonuna kadar başvuru hakkı tanındı.
· Düşük düzeyde olan 4/C'lilerin maaşları tabloda yer aldığı şekilde iyileştirildi.
Eski Maaş Yeni Maaş
Yükseköğrenim 1.090 TL 1.220 TL
Lise ve dengi okul 975 TL 1.106 TL
İlköğrenim 860 TL 991 TL
Not: Tutarlar brüt olarak yazılmıştır.
· Maaş ödeme tarihleri memurlarda olduğu gibi her ayın 15'i olarak belirlendi.
· 4/C'lilerin çalışma saatlerindeki belirsizlik giderilerek, "Geçici personelin çalışma saat ve sürelerinin belirlenmesinde, çalıştıkları kurumdaki devlet memurları için tespit edilen çalışma saat ve süreleri uygulanır" düzenlemesi konuldu.
· İş sonu tazminatı adı altında yeni bir hak getirildi. Böylece kıdem tazminatına benzer bir düzenlemeye gidilmiş oldu. Buna göre;
o Sosyal Güvenlik Kurumu'nca kendilerine yaşlılık veya malullük aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
o 4/C'li personelin ölümü,
o 4/C'li personelin kendi isteği ile sözleşmeyi feshetmesi veya yenilememesi, hâllerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere, çalışılan her bir yıl için, ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı brüt aylık ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenecek.
· Yıllık ücretli izin günü artırıldı. Daha önce çalıştıkları her ay için bir gün ücretli izin verilirken, yeni düzenleme ile ayda 2 gün ücretli izine hak kazanacaklar.
· Hastalık raporu süresi yeniden düzenlendi. Daha önce, "Yıl içinde tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için çalıştıkları her 4 ay için 2 günü geçmemek üzere ücretli hastalık izni verilir. Rapor süresinin 2 günü aşması hâlinde aşan kısım için ücret ödenmez" şeklinde olan hastalık izni düzenlemesi, "Geçici personele, resmî tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için yılda 30 günü geçmemek üzere ücretli hastalık izni verilebilir" şeklinde genişletildi.
· "Geçici personel öncelikle en son çalıştıkları illerde, bu illerde istihdamlarının mümkün olmaması hâlinde diğer illerde istihdam edilir" düzenlemesine gidilerek, TEKEL işçilerinin öncelikle ikamet ettikleri illerde çalıştırılmaları sağlandı.
· Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde fiilen görev yapan 4/C'liler, ceza infaz kurumları ve tutukevlerininasli personeli gibi iaşe edilecek.
TEKEL işçileri için 4/C'li personelin statüsünde bu saydığımız iyileştirme yapılmış olsa da işçiler 4/D, yani kadrolu işçi statüsünde çalışmaya devam etmekte kararlı görünüyor. Peki, 4/C'lilerde yapılan bu iyileştirmeye rağmen TEKEL işçileri neden kadrolu işçilikte ısrar ediyorlar. İşte sebepleri;
· Sendikal hak: 4/C statüsüne geçmeleri durumunda sendika üyesi olamayacaklar.
· Toplu sözleşme: 4/C statüsüne geçen işçilerin sendika üyeliği olmayacağı için toplu sözleşme kapsamının da dışına çıkmış olacaklar.
· Kıdeme bağlı haklar: 4/C statüsünü kabul eden TEKEL işçileri, kıdeme bağlı haklarının pek çoğundan mahrum kalacaklar. Yıllık ücretli izin süresi, bunlardan birisi. Ancak şunu da belirtelim ki, kıdeme bağlı haklardan en önemlisi olan kıdem tazminatları, hâlihazırda işçilerin hesabına yatmış durumda.
· İstihdam garantisi: 4/C'li personelin emekli oluncaya kadar istihdam garantisi bulunmuyor. Her yıl Bakanlar Kurulu, o yıl için istihdam edilecek azami 4/C'li sayısını belirliyor. Bakanlar Kurulu bu sayıyı düşürdüğü ya da tamamen sıfırladığı taktirde, geçici personel istihdamı ve dolayısıyla 4/C'liler darbe almış oluyor. İşte TEKEL işçileri için belki de en önemli kırılma noktası istihdam garantisi yani geleceği görebilmek. BUGÜN/11 Şubat 2010
İşte yaklaşık iki aydır TEKEL işçileri ile hükümet arasında yaşanan pazarlığın düğüm noktasını 4/C ile 4/D statüleri oluşturuyor. İşçiler şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da 4/D statüsünde çalışmaya devam etmek isterken, hükümet işçileri 4/C'ye almak istiyor. Peki bu pazarlık süreci başlarken 4/C neydi ve şimdi ne oldu? İşte TEKEL işçileri için 4/C statüsünde yapılan iyileştirmeler:
· 4/C'linin bir yıl içinde çalışma süresi 10 ayken, 11 aya çıkarıldı.
· 4/C'li olmak isteyen işçilere özel düzenleme yapılarak, ay sonuna kadar başvuru hakkı tanındı.
· Düşük düzeyde olan 4/C'lilerin maaşları tabloda yer aldığı şekilde iyileştirildi.
Eski Maaş Yeni Maaş
Yükseköğrenim 1.090 TL 1.220 TL
Lise ve dengi okul 975 TL 1.106 TL
İlköğrenim 860 TL 991 TL
Not: Tutarlar brüt olarak yazılmıştır.
· Maaş ödeme tarihleri memurlarda olduğu gibi her ayın 15'i olarak belirlendi.
· 4/C'lilerin çalışma saatlerindeki belirsizlik giderilerek, "Geçici personelin çalışma saat ve sürelerinin belirlenmesinde, çalıştıkları kurumdaki devlet memurları için tespit edilen çalışma saat ve süreleri uygulanır" düzenlemesi konuldu.
· İş sonu tazminatı adı altında yeni bir hak getirildi. Böylece kıdem tazminatına benzer bir düzenlemeye gidilmiş oldu. Buna göre;
o Sosyal Güvenlik Kurumu'nca kendilerine yaşlılık veya malullük aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması,
o 4/C'li personelin ölümü,
o 4/C'li personelin kendi isteği ile sözleşmeyi feshetmesi veya yenilememesi, hâllerinden birinin vuku bulmasından dolayı hizmet sözleşmesi sona erenlere, çalışılan her bir yıl için, ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı brüt aylık ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenecek.
· Yıllık ücretli izin günü artırıldı. Daha önce çalıştıkları her ay için bir gün ücretli izin verilirken, yeni düzenleme ile ayda 2 gün ücretli izine hak kazanacaklar.
· Hastalık raporu süresi yeniden düzenlendi. Daha önce, "Yıl içinde tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için çalıştıkları her 4 ay için 2 günü geçmemek üzere ücretli hastalık izni verilir. Rapor süresinin 2 günü aşması hâlinde aşan kısım için ücret ödenmez" şeklinde olan hastalık izni düzenlemesi, "Geçici personele, resmî tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için yılda 30 günü geçmemek üzere ücretli hastalık izni verilebilir" şeklinde genişletildi.
· "Geçici personel öncelikle en son çalıştıkları illerde, bu illerde istihdamlarının mümkün olmaması hâlinde diğer illerde istihdam edilir" düzenlemesine gidilerek, TEKEL işçilerinin öncelikle ikamet ettikleri illerde çalıştırılmaları sağlandı.
· Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde fiilen görev yapan 4/C'liler, ceza infaz kurumları ve tutukevlerininasli personeli gibi iaşe edilecek.
TEKEL işçileri için 4/C'li personelin statüsünde bu saydığımız iyileştirme yapılmış olsa da işçiler 4/D, yani kadrolu işçi statüsünde çalışmaya devam etmekte kararlı görünüyor. Peki, 4/C'lilerde yapılan bu iyileştirmeye rağmen TEKEL işçileri neden kadrolu işçilikte ısrar ediyorlar. İşte sebepleri;
· Sendikal hak: 4/C statüsüne geçmeleri durumunda sendika üyesi olamayacaklar.
· Toplu sözleşme: 4/C statüsüne geçen işçilerin sendika üyeliği olmayacağı için toplu sözleşme kapsamının da dışına çıkmış olacaklar.
· Kıdeme bağlı haklar: 4/C statüsünü kabul eden TEKEL işçileri, kıdeme bağlı haklarının pek çoğundan mahrum kalacaklar. Yıllık ücretli izin süresi, bunlardan birisi. Ancak şunu da belirtelim ki, kıdeme bağlı haklardan en önemlisi olan kıdem tazminatları, hâlihazırda işçilerin hesabına yatmış durumda.
· İstihdam garantisi: 4/C'li personelin emekli oluncaya kadar istihdam garantisi bulunmuyor. Her yıl Bakanlar Kurulu, o yıl için istihdam edilecek azami 4/C'li sayısını belirliyor. Bakanlar Kurulu bu sayıyı düşürdüğü ya da tamamen sıfırladığı taktirde, geçici personel istihdamı ve dolayısıyla 4/C'liler darbe almış oluyor. İşte TEKEL işçileri için belki de en önemli kırılma noktası istihdam garantisi yani geleceği görebilmek. BUGÜN/11 Şubat 2010