Emekliye 213 YTL yalanı!
Ülkemizde hemen her konunun çok sayıda uzmanı var.
Hatta kimi alanlarda uzman enflasyonu yaşanıyor. Ancak nedense sosyal güvenlik alanında uzman sayısı yok denecek kadar az. Hele hele basında, bu alanda kalem oynatan olarak sayımız bir elin parmağını geçmiyor. Bu uzman kıtlığı, bir de sosyal güvenlik reformu ile birleşince, hem konunun reytingi hem de vatandaştaki bilgi boşluğu tavan yapmış oldu.
Hal böyle olunca vatandaşın doğru/ yanlış bilgilendirilmesi de bu 3- 5 kişinin insafına kaldı. İşte böyle bir ortamda dönüp dolaşan yalan/ yanlış iddialardan birisi de emekli aylıklarının bundan sonra 213 YTL'ye düşeceği. Bu konuda daha önce de yazdık ancak madem ki iddialar ısıtılıyor biz de cevabımızı ısıtalım .
Aylıklar düşmeyecek, yavaş artacak
Öncelikle hemen belirtelim ki taban aylık dediğimiz ve asgari ücret üzerinden bağlanan aylığın 1 Ekim'den sonra 213 YTL'ye düşmesi söz konusu değil. Evet, yeni SGK'da taban aylık asgari ücretin %35'ine çekilmiştir. Fakat bu oran bugünkü asgari ücrete değil, tam olarak 2040'lı yıllardaki asgari ücrete uygulanacak bir orandır. O yıllarda ise Türkiye'de kişi başı milli gelirin o dönemin Avrupa ortalamasında yani 35-40 bin dolar olması, asgari ücretin de 3000 dolar civarında olması tahmin ediliyor. Bu bizim değil, devlet kurumlarının tahmini. Buna göre en düşük emekli aylığı da 213 değil 1.575 YTL olacaktır.
Asgari ücretteki artışı gören yok!
En düşük emekli aylığının gelecekte ne kadar olacağı asgari ücrete bağlı. Bu arada asgari ücretin gidişatı ile ilgili olarak fikir vermesi bakımından geçmiş 6 yıldaki artışa bakabiliriz. Dolar bazında 2002 yılında asgari ücret 150 dolardı, şuan 420 dolar. Yani yaklaşık 3 kat artış var. Bu istikrarlı artışın korunması durumunda, İsviçre standardında bir orta sınıf, bizim için hiç de hayal olmaz.
Bu hedefler tutar mı tutmaz mı bilmiyoruz. Ancak bildiğimiz bir şey var ki tam olarak 2040'lı yıllarda uygulanacak olan yeni aylık hesaplama sistemini, şimdi uygulanmaya başlanmış gibi takdim ederek vatandaşı tedirgin etmek, en hafif ifade ile reyting avcılığıdır. Yine biliyoruz ki konuyu bizim anlattığımız şekliyle ifade etmek, "Emekli aylıkları 213 YTL'ye düşecek!" haberi kadar reyting getirmez. Fakat şahsım ve BUGÜN Gazetesi olarak bir şeyin farkındayız ki sel gider kum kalır.
Emekli çalışanlar, maaşınızda düşüş yok
Son günlerin merak edilen konularından birisi de, emekli olduğu halde SSK'ya tabi olarak çalışmaya devam eden vatandaşlarımızın, yeni kanunla aylıklarında bir düşüş olup olmayacağı. Kısaca ifade edecek olursak, bu durumdaki emekli çalışanların emekli maaşlarında bir kesinti eskiden de yoktu, yeni kanunda da yok. Sadece 1 Ekim'den sonra bunları çalıştıran işverenlerin ödemekte oldukları destek priminde artış var. Emekli olup SSK'ya (4/a) tabi olarak çalışanlar bundan sonra da emekli maaşlarını tam olarak alacaklar.
Ancak işverenleri, %30 olan destek primine ilave olarak bir de iş kazası-meslek hastalığı primi ödeyecek.
Okur sorularına cevaplar
Ne zaman emekli olurum?
Soru: 15.04.1954 doğumluğum. SSK giriş tarihim 18.05.1987 ve toplam prim günüm 5191. askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? B. Yavuzer
Cevap: Değerli okurum, askerliğinizi borçlanırsanız 18.09.2010 tarihinde emekli olursunuz. Askerlik sürenizi yazmamışsınız ancak ben 20 ay yaptığınızı kabul ederek hesaplama yaptım.
18 yaş altı tüm çocuklar GSS'li mi?
Soru: Sayın ORHAN,18 yaş altı çocukların muayene ve tedavileri konusunda 1.10.2008 itibariyle yapılan yasal düzenleme, bu tarihten sonra doğanları mı kapsıyor? Şu anda 18 yaş altı çocukların durumu konusunda sanki bir belirsizlik varmış gibi görünüyor. Görüşlerinizi bildirmenizi rica eder, saygılar sunarım. Prof.Dr.Safa Kaya
Cevap: Değerli hocam, 18 yaş altı çocukların tamamı 1 Ekim 2008 itibariyle Genel Sağlık Sigortası kapsamında olacak. Yasada "1 Ekim'den sonra doğanlar" gibi bir ibare yer almadığından, bu tarihten önce doğanlar da 18 yaşlarını dolduruncaya kadar GSS kapsamında olacaklar.
Düzeltme ve teşekkür
06.11.2008 tarihli R.Demirtaştan isimli bir okurumuzun emeklilik tarihinde rakam hatası olmuş. Bu hatayı değerli okurumuz Yüksel Yıldız'ın sayesinde fark ettik. R.Demirtaştan'ın emeklilik tarihi 11.02.2014 değil, 11.02.2009 olacak. Bu hatırlatmadan dolayı Yüksel Yıldız'a teşekkür ediyoruz. BUGÜN/
Hatta kimi alanlarda uzman enflasyonu yaşanıyor. Ancak nedense sosyal güvenlik alanında uzman sayısı yok denecek kadar az. Hele hele basında, bu alanda kalem oynatan olarak sayımız bir elin parmağını geçmiyor. Bu uzman kıtlığı, bir de sosyal güvenlik reformu ile birleşince, hem konunun reytingi hem de vatandaştaki bilgi boşluğu tavan yapmış oldu.
Hal böyle olunca vatandaşın doğru/ yanlış bilgilendirilmesi de bu 3- 5 kişinin insafına kaldı. İşte böyle bir ortamda dönüp dolaşan yalan/ yanlış iddialardan birisi de emekli aylıklarının bundan sonra 213 YTL'ye düşeceği. Bu konuda daha önce de yazdık ancak madem ki iddialar ısıtılıyor biz de cevabımızı ısıtalım .
Aylıklar düşmeyecek, yavaş artacak
Öncelikle hemen belirtelim ki taban aylık dediğimiz ve asgari ücret üzerinden bağlanan aylığın 1 Ekim'den sonra 213 YTL'ye düşmesi söz konusu değil. Evet, yeni SGK'da taban aylık asgari ücretin %35'ine çekilmiştir. Fakat bu oran bugünkü asgari ücrete değil, tam olarak 2040'lı yıllardaki asgari ücrete uygulanacak bir orandır. O yıllarda ise Türkiye'de kişi başı milli gelirin o dönemin Avrupa ortalamasında yani 35-40 bin dolar olması, asgari ücretin de 3000 dolar civarında olması tahmin ediliyor. Bu bizim değil, devlet kurumlarının tahmini. Buna göre en düşük emekli aylığı da 213 değil 1.575 YTL olacaktır.
Asgari ücretteki artışı gören yok!
En düşük emekli aylığının gelecekte ne kadar olacağı asgari ücrete bağlı. Bu arada asgari ücretin gidişatı ile ilgili olarak fikir vermesi bakımından geçmiş 6 yıldaki artışa bakabiliriz. Dolar bazında 2002 yılında asgari ücret 150 dolardı, şuan 420 dolar. Yani yaklaşık 3 kat artış var. Bu istikrarlı artışın korunması durumunda, İsviçre standardında bir orta sınıf, bizim için hiç de hayal olmaz.
Bu hedefler tutar mı tutmaz mı bilmiyoruz. Ancak bildiğimiz bir şey var ki tam olarak 2040'lı yıllarda uygulanacak olan yeni aylık hesaplama sistemini, şimdi uygulanmaya başlanmış gibi takdim ederek vatandaşı tedirgin etmek, en hafif ifade ile reyting avcılığıdır. Yine biliyoruz ki konuyu bizim anlattığımız şekliyle ifade etmek, "Emekli aylıkları 213 YTL'ye düşecek!" haberi kadar reyting getirmez. Fakat şahsım ve BUGÜN Gazetesi olarak bir şeyin farkındayız ki sel gider kum kalır.
Emekli çalışanlar, maaşınızda düşüş yok
Son günlerin merak edilen konularından birisi de, emekli olduğu halde SSK'ya tabi olarak çalışmaya devam eden vatandaşlarımızın, yeni kanunla aylıklarında bir düşüş olup olmayacağı. Kısaca ifade edecek olursak, bu durumdaki emekli çalışanların emekli maaşlarında bir kesinti eskiden de yoktu, yeni kanunda da yok. Sadece 1 Ekim'den sonra bunları çalıştıran işverenlerin ödemekte oldukları destek priminde artış var. Emekli olup SSK'ya (4/a) tabi olarak çalışanlar bundan sonra da emekli maaşlarını tam olarak alacaklar.
Ancak işverenleri, %30 olan destek primine ilave olarak bir de iş kazası-meslek hastalığı primi ödeyecek.
Okur sorularına cevaplar
Ne zaman emekli olurum?
Soru: 15.04.1954 doğumluğum. SSK giriş tarihim 18.05.1987 ve toplam prim günüm 5191. askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? B. Yavuzer
Cevap: Değerli okurum, askerliğinizi borçlanırsanız 18.09.2010 tarihinde emekli olursunuz. Askerlik sürenizi yazmamışsınız ancak ben 20 ay yaptığınızı kabul ederek hesaplama yaptım.
18 yaş altı tüm çocuklar GSS'li mi?
Soru: Sayın ORHAN,18 yaş altı çocukların muayene ve tedavileri konusunda 1.10.2008 itibariyle yapılan yasal düzenleme, bu tarihten sonra doğanları mı kapsıyor? Şu anda 18 yaş altı çocukların durumu konusunda sanki bir belirsizlik varmış gibi görünüyor. Görüşlerinizi bildirmenizi rica eder, saygılar sunarım. Prof.Dr.Safa Kaya
Cevap: Değerli hocam, 18 yaş altı çocukların tamamı 1 Ekim 2008 itibariyle Genel Sağlık Sigortası kapsamında olacak. Yasada "1 Ekim'den sonra doğanlar" gibi bir ibare yer almadığından, bu tarihten önce doğanlar da 18 yaşlarını dolduruncaya kadar GSS kapsamında olacaklar.
Düzeltme ve teşekkür
06.11.2008 tarihli R.Demirtaştan isimli bir okurumuzun emeklilik tarihinde rakam hatası olmuş. Bu hatayı değerli okurumuz Yüksel Yıldız'ın sayesinde fark ettik. R.Demirtaştan'ın emeklilik tarihi 11.02.2014 değil, 11.02.2009 olacak. Bu hatırlatmadan dolayı Yüksel Yıldız'a teşekkür ediyoruz. BUGÜN/