Doğum izni altı ay mı oluyor?
Geçtiğimiz günlerde Sağlık Bakanı Sayın Recep Akdağ’ın “doğum iznini uzatmayı düşüyoruz” açıklaması üzerine bayan okurlarımız epey meraklanmış. Uygulamanın başlayıp başlamadığını soranlar bile var. Moralleri bozmayalım ama şuan -bildiğimiz kadarıyla- ücretli doğum izinleriyle ilgili somut bir çalışma yok. Nitekim Sayın Bakan da somut bir çalışmadan söz etmeyip, genel yaklaşımını dile getirmiş.
Şuan ki uygulamada çalışan anneler doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli doğum izni kullanabiliyor. Çoğul gebelik durumunda doğumdan önceki kısma iki hafta daha ilave ediliyor. Yine anne adayları isterlerse, doktor raporuna dayanmak şartıyla doğumdan önceki 8 haftanın 5 haftasını doğum sonrasında kullanabiliyorlar. Bu süreler memur ve işçiler için standart uygulanıyor.
Öte yandan devlet memuru anneler doğumdan sonra iki yıla kadar aylıksız izin kullanabiliyor. Bu izinden memur babalar da yararlanabiliyor. İşçi anneler ise doğum sonrası ücretli izni takiben altı ay ücretsiz izin alabiliyor.
42 ayı doldurmak gerekiyor
Soru: Sadettin Bey, babam 05.05.1953 doğumlu ve ilk sigorta girişi 01.12.1975 tarihinde yapılmış. Toplamda 426 gün sigorta primi var. Daha sonra 1996’a Bağ-Kur’a geçti. Gecen yıl çıkan yasayla 3.351 gün Bağ-Kur hizmetini borçlandı ve ödedi. Şuan 30.05.2011’den beri sigortalı bir işe girdi ve halen çalışıyor. Bu şartlarda babam ne zaman emekli olabilir? 20 ay da askerlik süresini borçlanması faydalı olur mu? Erhan E.
Cevap: Değerli okurum, babanız 30 Mayıs 2011’de başlayan SSK’lı çalışmasını 42 aya (1.260 gün) tamamladığı tarihte emekli olur. Ayrıca askerlik borçlanması yapmasına gerek yok. Zira askerliğini borçlansa dahi SSK (4/a) kapsamında 42 ayı tamamlaması gerekecek.
Yetim aylığı bursa engel değil
Soru: Sadettin Bey babam 2007 yılında vefat etti. Maaşından annem ve kardeşim yararlanmaktadır. Ben şuan öğrenciyim. Acaba başvursam bana da maaş bağlanır mı? Maaş bağlanınca sağlık sigortam olur mu? Öğrenci olduğum için Kredi Yurtlar Kurumundan burs almaktayım. Acaba bana maaş bağlandığında ve sigortalı olduğumda bursum etkilenir mi? Abdurrahim T.
Cevap: Değerli okurum, 25 yaşınızı dolduruncaya kadar yüksek öğrenim süresince babanızdan yetim aylığı alabilirsiniz. Yetim aylığıyla birlikte otomatik olarak genel sağlık sigortası kapsamına da alınırsınız. Yetim aylığı bağlanınca bursunuz kesilmez.
Brüt ücreti yükseltmeye bakın
Soru: Eşim özel bir dershanede öğretmen olarak çalışıyor. Sigorta girişi 1995/Eylül’de başladı. Brüt 2.150 lira üzerinden sigortası yatıyor. Prim günleri dolmak üzere. Acaba çalışmayı sürdürmesi emeklilik maaşını arttırır mı? Bize ne tavsiye edersiniz? Fahrialem C.
Cevap: Değerli okurum, eşinizin SGK matrahı 2.700 liranın altında kaldığı için çalışmaya devam etmesi durumunda, emekli aylığında çok az (yıllık 5 lira gibi) da olsa kaybı var. Net ücretinden az bir fedakarlık yaparak matrahının yükseltilmesini talep edebilirsiniz.
Şuan ki uygulamada çalışan anneler doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta ücretli doğum izni kullanabiliyor. Çoğul gebelik durumunda doğumdan önceki kısma iki hafta daha ilave ediliyor. Yine anne adayları isterlerse, doktor raporuna dayanmak şartıyla doğumdan önceki 8 haftanın 5 haftasını doğum sonrasında kullanabiliyorlar. Bu süreler memur ve işçiler için standart uygulanıyor.
Öte yandan devlet memuru anneler doğumdan sonra iki yıla kadar aylıksız izin kullanabiliyor. Bu izinden memur babalar da yararlanabiliyor. İşçi anneler ise doğum sonrası ücretli izni takiben altı ay ücretsiz izin alabiliyor.
42 ayı doldurmak gerekiyor
Soru: Sadettin Bey, babam 05.05.1953 doğumlu ve ilk sigorta girişi 01.12.1975 tarihinde yapılmış. Toplamda 426 gün sigorta primi var. Daha sonra 1996’a Bağ-Kur’a geçti. Gecen yıl çıkan yasayla 3.351 gün Bağ-Kur hizmetini borçlandı ve ödedi. Şuan 30.05.2011’den beri sigortalı bir işe girdi ve halen çalışıyor. Bu şartlarda babam ne zaman emekli olabilir? 20 ay da askerlik süresini borçlanması faydalı olur mu? Erhan E.
Cevap: Değerli okurum, babanız 30 Mayıs 2011’de başlayan SSK’lı çalışmasını 42 aya (1.260 gün) tamamladığı tarihte emekli olur. Ayrıca askerlik borçlanması yapmasına gerek yok. Zira askerliğini borçlansa dahi SSK (4/a) kapsamında 42 ayı tamamlaması gerekecek.
Yetim aylığı bursa engel değil
Soru: Sadettin Bey babam 2007 yılında vefat etti. Maaşından annem ve kardeşim yararlanmaktadır. Ben şuan öğrenciyim. Acaba başvursam bana da maaş bağlanır mı? Maaş bağlanınca sağlık sigortam olur mu? Öğrenci olduğum için Kredi Yurtlar Kurumundan burs almaktayım. Acaba bana maaş bağlandığında ve sigortalı olduğumda bursum etkilenir mi? Abdurrahim T.
Cevap: Değerli okurum, 25 yaşınızı dolduruncaya kadar yüksek öğrenim süresince babanızdan yetim aylığı alabilirsiniz. Yetim aylığıyla birlikte otomatik olarak genel sağlık sigortası kapsamına da alınırsınız. Yetim aylığı bağlanınca bursunuz kesilmez.
Brüt ücreti yükseltmeye bakın
Soru: Eşim özel bir dershanede öğretmen olarak çalışıyor. Sigorta girişi 1995/Eylül’de başladı. Brüt 2.150 lira üzerinden sigortası yatıyor. Prim günleri dolmak üzere. Acaba çalışmayı sürdürmesi emeklilik maaşını arttırır mı? Bize ne tavsiye edersiniz? Fahrialem C.
Cevap: Değerli okurum, eşinizin SGK matrahı 2.700 liranın altında kaldığı için çalışmaya devam etmesi durumunda, emekli aylığında çok az (yıllık 5 lira gibi) da olsa kaybı var. Net ücretinden az bir fedakarlık yaparak matrahının yükseltilmesini talep edebilirsiniz.
