Raporlu İşçi Bildirim Yükümlülüğü Kalktı mı?
30/09/2021 tarihli Resmi Gazete ile “İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumuna Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” yürürlükten kaldırıldı.
Söz konusu Tebliğ, 4/a kapsamındaki sigortalılar ile bazı sigorta kollarına tabi sigortalıların istirahatli oldukları süreler için geçici iş göremezlik ödeneklerini alabilmelerine esas işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerince zorunlu olarak elektronik ortamda gönderilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemekteydi.
Tebliğ yürürlükten kalkınca bundan böyle raporlu işçi bildirimi yapılıp yapılmayacağı noktasında tereddütler ortaya çıktı.
SSİY’de de Değişiklik Yapıldı
Aslında Tebliğ’in yürürlükten kaldırılmasının nedeni, bu konuda 2021 Ağustos ayında Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 40 ıncı maddesinin dokuzuncu fıkrasında bir değişiklik yapılmış olması.
Söz konusu Yönetmelik hükmüne göre; 4/a kapsamındaki sigortalıların istirahatli olduğu dönemde işyerlerinde çalışıp çalışmadığına dair bildirimin işverenleri tarafından istirahatin sona erdiği aya ait aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verileceği süre içinde Kurumca belirlenen usule göre elektronik ortamda yapılması zorunlu.
Dolayısıyla her ne kadar Tebliğ yürürlükten kalksa bile Yönetmelik’te yer alan bu hüküm nedeniyle işverenler tarafından söz konusu bildirimlerin yapılmasına devam edilmesi gerekiyor. Kanaatimizce Tebliğin yürürlükten kaldırılmasının nedeni mevzuat kalabalığına bir nebze de olsa engel olunmak istenmesi. Ayrıca 5510 sayılı Kanun’un 102/1-i maddesi de söz konusu yükümlülüğün devam etmesine yönelik yasal dayanağı oluşturuyor.
Bildirim Yapılmamasının Cezası Var
İstirahatli olan sigortalıların işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu’na elektronik ortamda gönderilmemesi halinde idari para cezası uygulanması da söz konusu.
Buna göre, çalışılmadığına dair bildirimin yapılmaması veya süresi dışında yapılması halinde 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine göre idari para cezası uygulanıyor. Dolayısıyla, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası söz konusu.
Elektronik Bildirimin Usulü Nasıl Olacak?
Tebliğin yürürlükten kaldırılması bildirim yükümlülüğünü sona erdirmiyor, ancak bildirim usulü noktasında bir soru işaretini ortaya çıkartıyor. Nitekim mülga Tebliğe göre, bildirimin, http://www.sgk.gov.tr internet adresinde “İŞVEREN” menüsü, “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi”, “Kullanıcı Şifre Ekranı”, “Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri”, “Giriş” bölümünde yer alan bilgiler kaydedilmek suretiyle işverenler tarafından sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait prim belgesinin verileceği son gün mesai bitimine kadar elektronik ortamda Kuruma gönderilmesi gerekmekteydi.
Bundan sonra yine aynı sistem üzerinden mi bildirimin yapılacağı yoksa yeni bir sistem mi geliştirileceği hususunda SGK tarafından duyuru yapılmasında fayda var.
30/09/2021 tarihli Resmi Gazete ile “İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumuna Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” yürürlükten kaldırıldı.
Söz konusu Tebliğ, 4/a kapsamındaki sigortalılar ile bazı sigorta kollarına tabi sigortalıların istirahatli oldukları süreler için geçici iş göremezlik ödeneklerini alabilmelerine esas işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerince zorunlu olarak elektronik ortamda gönderilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemekteydi.
Tebliğ yürürlükten kalkınca bundan böyle raporlu işçi bildirimi yapılıp yapılmayacağı noktasında tereddütler ortaya çıktı.
SSİY’de de Değişiklik Yapıldı
Aslında Tebliğ’in yürürlükten kaldırılmasının nedeni, bu konuda 2021 Ağustos ayında Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 40 ıncı maddesinin dokuzuncu fıkrasında bir değişiklik yapılmış olması.
Söz konusu Yönetmelik hükmüne göre; 4/a kapsamındaki sigortalıların istirahatli olduğu dönemde işyerlerinde çalışıp çalışmadığına dair bildirimin işverenleri tarafından istirahatin sona erdiği aya ait aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verileceği süre içinde Kurumca belirlenen usule göre elektronik ortamda yapılması zorunlu.
Dolayısıyla her ne kadar Tebliğ yürürlükten kalksa bile Yönetmelik’te yer alan bu hüküm nedeniyle işverenler tarafından söz konusu bildirimlerin yapılmasına devam edilmesi gerekiyor. Kanaatimizce Tebliğin yürürlükten kaldırılmasının nedeni mevzuat kalabalığına bir nebze de olsa engel olunmak istenmesi. Ayrıca 5510 sayılı Kanun’un 102/1-i maddesi de söz konusu yükümlülüğün devam etmesine yönelik yasal dayanağı oluşturuyor.
Bildirim Yapılmamasının Cezası Var
İstirahatli olan sigortalıların işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu’na elektronik ortamda gönderilmemesi halinde idari para cezası uygulanması da söz konusu.
Buna göre, çalışılmadığına dair bildirimin yapılmaması veya süresi dışında yapılması halinde 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine göre idari para cezası uygulanıyor. Dolayısıyla, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası söz konusu.
Elektronik Bildirimin Usulü Nasıl Olacak?
Tebliğin yürürlükten kaldırılması bildirim yükümlülüğünü sona erdirmiyor, ancak bildirim usulü noktasında bir soru işaretini ortaya çıkartıyor. Nitekim mülga Tebliğe göre, bildirimin, http://www.sgk.gov.tr internet adresinde “İŞVEREN” menüsü, “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi”, “Kullanıcı Şifre Ekranı”, “Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri”, “Giriş” bölümünde yer alan bilgiler kaydedilmek suretiyle işverenler tarafından sigortalıların hak ettikleri istirahat süresinin bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait prim belgesinin verileceği son gün mesai bitimine kadar elektronik ortamda Kuruma gönderilmesi gerekmekteydi.
Bundan sonra yine aynı sistem üzerinden mi bildirimin yapılacağı yoksa yeni bir sistem mi geliştirileceği hususunda SGK tarafından duyuru yapılmasında fayda var.