İşe İade Kararı Sonrası İşverenin Yol Haritası
İş sözleşmesi feshedilen işçinin açtığı işe iade davası sonucunda mahkeme tarafından işe iade kararı verilmesi, işveren için hukuki ve idari olarak bazı yükümlülükleri beraberinde getirir. Bu süreçte yapılacak hatalar, işverenin hem tazminat hem de SGK açısından idari para cezası riskiyle karşılaşmasına neden olabilir.
1. Mahkeme Kararının Tebliği ve Sürelerin Başlaması
A. İşçiyi Fiilen İşe Başlatma
Eğer işçi fiilen işe başlatılıyorsa:
5. Teşvik ve İstisnalar Açısından Değerlendirme
6. İlgili Evrakların Dosyalanması ve Saklanması
Dr. Sadettin ORHAN
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
E. SGK Müfettişi
İş sözleşmesi feshedilen işçinin açtığı işe iade davası sonucunda mahkeme tarafından işe iade kararı verilmesi, işveren için hukuki ve idari olarak bazı yükümlülükleri beraberinde getirir. Bu süreçte yapılacak hatalar, işverenin hem tazminat hem de SGK açısından idari para cezası riskiyle karşılaşmasına neden olabilir.
1. Mahkeme Kararının Tebliği ve Sürelerin Başlaması
- İşe iade kararı işverene tebliğ edildiğinde, süreç resmen başlar.
- İşçinin, kararın kesinleşmesinden itibaren 10 iş günü içinde işe başlamak üzere işverene başvurması gerekir.
- Bu başvuru yazılı olmalı ve işverene ulaştığına dair belgeyle ispatlanabilir nitelikte (elden imzalı, noter kanalıyla veya iadeli taahhütlü posta) olmalıdır.
A. İşçiyi Fiilen İşe Başlatma
- İşçi başvuruda bulunmuşsa, işverenin 1 ay içinde işe başlatması gerekir.
- Aynı koşullarda ve aynı pozisyonda işçi tekrar çalıştırılmalıdır.
- İşe başlatma halinde:
- Mahkemece hükmedilen en fazla 4 aya kadar boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar ödenir.
- Bu 4 aylık süre SGK yönünden de hizmet süresi olarak bildirilmelidir.
- Mahkemece hükmedilen en fazla 4 aya kadar boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar ödenir.
- Boşta geçen sürelere ilişkin primler 4A hizmet bildirimi olarak verilmelidir. Bu bildirim verilirken, yasal süreye dikkat edilmelidir.
- Boşta geçen süre için verilecek SGK bildirgesi, geriye dönük ek prim belgesi olarak verilecektir.
- İşveren, işçiyi işe başlatmama hakkına da sahiptir ancak bu durumda:
- Mahkemece belirlenen işe başlatmama tazminatı (en az 4, en fazla 8 aylık ücret) işçiye ödenmelidir.
- Ayrıca yine 4 aya kadar boşta geçen sürenin ücret ve hakları da ödenir.
- Mahkemece belirlenen işe başlatmama tazminatı (en az 4, en fazla 8 aylık ücret) işçiye ödenmelidir.
- Boşta geçen süre SGK’ya bildirilir, ancak işe başlatmama kararı alınan işçiye ilişkin yeni bir SGK işe giriş bildirimi yapılmaz.
- Sadece mahkeme kararı gereği bildirilen boşta geçen süreye ait primler ödenir.
- İşçiye yapılacak ödemeler (boşta geçen süre ücreti, varsa işe başlatmama tazminatı) banka kanalıyla yapılmalı ve bordroda ayrı ayrı gösterilmelidir.
- Gerekli stopaj ve SGK primleri doğru hesaplanmalıdır.
Eğer işçi fiilen işe başlatılıyorsa:
- İşe giriş bildirgesi, yeniden işe başlama tarihi itibarıyla verilmelidir.
- SGK sistemine “yeniden işe giriş” kodu olan “01 – Normal giriş” kullanılmalıdır.
5. Teşvik ve İstisnalar Açısından Değerlendirme
- İşe iade ile geri alınan işçi için yürürlükteki teşviklerden yararlanmak mümkündür. Fakat her teşvik için kriterlere ayrı ayrı bakmak gerekir.
- Teşvikler yönünden cezalı bir duruma düşmemek için, işe iade bildirim ve ödeme sürelerine riayet edilmesi önemlidir.
6. İlgili Evrakların Dosyalanması ve Saklanması
- Mahkeme kararı, işe başvuru yazısı, yapılan ödeme bordroları, banka dekontları, SGK bildirgeleri gibi belgeler işçi özlük dosyasında düzenli şekilde muhafaza edilmelidir.
- Denetim ve uyuşmazlık durumlarında bu belgeler delil niteliği taşır.
- İşe iade kararının gereklerini yerine getirmemek veya eksik yerine getirmek, işveren aleyhine idari para cezaları, ilave tazminatlar ve dava yoluyla icra süreçlerini doğurabilir.
- Hem iş hukuku hem sosyal güvenlik hukuku bilgisi gerektiren bu sürecin, uzman danışmanlık desteğiyle yürütülmesi, işverenin risklerini minimize eder.
Dr. Sadettin ORHAN
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
E. SGK Müfettişi
