GENÇ GİRİŞİMCİYE 3 YIL VERGİ TEŞVİKİ…
2016 yılının başında 6663 sayılı torba yasa ile yürürlüğe giren genç girişimciye teşvik uygulaması birçok mükellef tarafından bilinmiyor. Söz konusu teşvik uygulaması önemli avantajlar sağlıyor, ancak uygulama oldukça sınırlı ve bazı şartlar var.
İşte düzenlemenin ayrıntıları…
29 Yaş Sınırı Var
Öncelikle, genç girişimci teşvik uygulamasından sadece ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler faydalanabiliyor.
Yani teşvikten faydalanacak kişilerin herhangi bir şekilde daha önceden gelir vergisi mükellefiyeti olmaması gerekiyor. Tabi buradaki mükellefiyet sadece ticari, zirai veya mesleki faaliyet ile ilgili. Ücret, faiz veya kira gibi gelirler nedeniyle mükellef olmuşsa bile teşvikten faydalanmak mümkün.
Bir diğer husus ise mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşının doldurulmamış olması gerekiyor.
Şirket Kurulursa Teşvik Yok
Genç girişimcilerin teşvikten yararlanmada dikkat etmesi gereken bir nokta var. Eğer ki kurumlar vergisi kapsamında, anonim şirket, limited şirket gibi bir şirket kurarsanız teşvikten faydalanamıyorsunuz.
Yani teşvikten faydalanmak için şirket değil, gelir vergisi kapsamına girecek, şahsınıza bağlı bir işletme kurmanız gerekiyor.
Teşvikte 75 Bin TL Matrah Sınırı Var
Getirilen teşvik uygulamasında genç girişimcilere nakit para verilmesi gibi bir uygulama yok. Gençlerin faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75 Bin TL’ye kadar olan kısmı, bazı şartlarla gelir vergisinden istisna olacak.
Böylece genç girişimciler üç yıl boyunca elde ettikleri gelirlerinin 75 Bin TL’si için gelir vergisi ödemeyecekler. Ancak bu istisna tevkifat yoluyla ödenen vergiler için geçerli değil.
Burada bilinmesi gereken bir başka husus, bir vergilendirme döneminde istisna tutarının altında kazanç elde edilmesi durumunda istisnadan yararlanılmayan tutar ertesi yıla devredilemiyor.
Örneğin; 1/10/2016 tarihinde kuaförlük faaliyetine başlayan ve istisnadan yararlanma şartlarının tamamını taşıyan Bayan (B)'nin, 1/10/2016-31/12/2016 tarihleri arasında elde ettiği ticari kazancı 45.000 TL’dir. Bayan (B)'nin, 2016 yılında yararlanabileceği istisna tutarı 45.000 TL olup kalan tutar olan 30.000 Türk lirası ertesi yıla devredilemeyecektir.
Bizzat İşin Başında Olunması Gerekiyor
Genç girişimci teşvikinden faydalanmak için başka şartlar da var. Yani her işyeri açana 75 Bin TL matrah indirimi uygulanmayacak.
1. İşe başlama kanuni süresi içinde bildirilmiş olmalı.
2. Genç girişimcinin kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gerekiyor. Seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmuyor. Ayrıca kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi şartını sağlayan mükelleflerin, faaliyetin yürütülebilmesi için çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırması istisna şartını bozmuyor.
3. Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar akrabalarından devralınmamış olması gerekiyor.
Örneğin; 10/6/2008 tarihinden itibaren büfe işletmeciliği faaliyetinde bulunan Ali Bey, 10/5/2016 tarihinde vefat etmiş olup faaliyeti Ali Bey’in 24 yaşındaki oğlu Salih devralmıştır. Büfe işletmeciliğini devralan Bay Salih istisnaya ilişkin diğer şartları da taşımaktadır. Buna göre, Bay (R) 2016, 2017 ve 2018 yıllarında söz konusu istisnadan tam olarak yararlanacaktır.
Ortaklıklara Dikkat
Genç girişimci istisnası sadece gelir vergisi mükellefleri için geçerli ve şirket ortaklarını kapsamıyor. Ancak ortaklarının gelir vergisi mükellefi olduğu şahıs şirketleri de bulunmakta. Dolayısıyla adi ortaklık veya kollektif şirket ortaklarının da bu teşvikten faydalanması mümkün.
Ancak faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla saydığımız şartları taşıması gerekiyor.
Örneğin; Bay (A), Bay (B) ve Bay (C), 17/2/2016 tarihinde adi ortaklık şeklinde lokanta işletmeciliği faaliyetine başlamış olup faaliyete başlanıldığı tarihte Bay (A) 27, Bay (B) 29, Bay (C) ise 32 yaşında olsun. Buna göre; Bay (C), 29 yaş şartını ihlal ettiğinden ortakların hiçbiri istisnadan faydalanamaz.
Ayrıca mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunması halinde teşvikten faydalanmak mümkün değil.
02.01.2017
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
2016 yılının başında 6663 sayılı torba yasa ile yürürlüğe giren genç girişimciye teşvik uygulaması birçok mükellef tarafından bilinmiyor. Söz konusu teşvik uygulaması önemli avantajlar sağlıyor, ancak uygulama oldukça sınırlı ve bazı şartlar var.
İşte düzenlemenin ayrıntıları…
29 Yaş Sınırı Var
Öncelikle, genç girişimci teşvik uygulamasından sadece ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler faydalanabiliyor.
Yani teşvikten faydalanacak kişilerin herhangi bir şekilde daha önceden gelir vergisi mükellefiyeti olmaması gerekiyor. Tabi buradaki mükellefiyet sadece ticari, zirai veya mesleki faaliyet ile ilgili. Ücret, faiz veya kira gibi gelirler nedeniyle mükellef olmuşsa bile teşvikten faydalanmak mümkün.
Bir diğer husus ise mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşının doldurulmamış olması gerekiyor.
Şirket Kurulursa Teşvik Yok
Genç girişimcilerin teşvikten yararlanmada dikkat etmesi gereken bir nokta var. Eğer ki kurumlar vergisi kapsamında, anonim şirket, limited şirket gibi bir şirket kurarsanız teşvikten faydalanamıyorsunuz.
Yani teşvikten faydalanmak için şirket değil, gelir vergisi kapsamına girecek, şahsınıza bağlı bir işletme kurmanız gerekiyor.
Teşvikte 75 Bin TL Matrah Sınırı Var
Getirilen teşvik uygulamasında genç girişimcilere nakit para verilmesi gibi bir uygulama yok. Gençlerin faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75 Bin TL’ye kadar olan kısmı, bazı şartlarla gelir vergisinden istisna olacak.
Böylece genç girişimciler üç yıl boyunca elde ettikleri gelirlerinin 75 Bin TL’si için gelir vergisi ödemeyecekler. Ancak bu istisna tevkifat yoluyla ödenen vergiler için geçerli değil.
Burada bilinmesi gereken bir başka husus, bir vergilendirme döneminde istisna tutarının altında kazanç elde edilmesi durumunda istisnadan yararlanılmayan tutar ertesi yıla devredilemiyor.
Örneğin; 1/10/2016 tarihinde kuaförlük faaliyetine başlayan ve istisnadan yararlanma şartlarının tamamını taşıyan Bayan (B)'nin, 1/10/2016-31/12/2016 tarihleri arasında elde ettiği ticari kazancı 45.000 TL’dir. Bayan (B)'nin, 2016 yılında yararlanabileceği istisna tutarı 45.000 TL olup kalan tutar olan 30.000 Türk lirası ertesi yıla devredilemeyecektir.
Bizzat İşin Başında Olunması Gerekiyor
Genç girişimci teşvikinden faydalanmak için başka şartlar da var. Yani her işyeri açana 75 Bin TL matrah indirimi uygulanmayacak.
1. İşe başlama kanuni süresi içinde bildirilmiş olmalı.
2. Genç girişimcinin kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gerekiyor. Seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmuyor. Ayrıca kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi şartını sağlayan mükelleflerin, faaliyetin yürütülebilmesi için çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırması istisna şartını bozmuyor.
3. Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâli hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar akrabalarından devralınmamış olması gerekiyor.
Örneğin; 10/6/2008 tarihinden itibaren büfe işletmeciliği faaliyetinde bulunan Ali Bey, 10/5/2016 tarihinde vefat etmiş olup faaliyeti Ali Bey’in 24 yaşındaki oğlu Salih devralmıştır. Büfe işletmeciliğini devralan Bay Salih istisnaya ilişkin diğer şartları da taşımaktadır. Buna göre, Bay (R) 2016, 2017 ve 2018 yıllarında söz konusu istisnadan tam olarak yararlanacaktır.
Ortaklıklara Dikkat
Genç girişimci istisnası sadece gelir vergisi mükellefleri için geçerli ve şirket ortaklarını kapsamıyor. Ancak ortaklarının gelir vergisi mükellefi olduğu şahıs şirketleri de bulunmakta. Dolayısıyla adi ortaklık veya kollektif şirket ortaklarının da bu teşvikten faydalanması mümkün.
Ancak faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması hâlinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla saydığımız şartları taşıması gerekiyor.
Örneğin; Bay (A), Bay (B) ve Bay (C), 17/2/2016 tarihinde adi ortaklık şeklinde lokanta işletmeciliği faaliyetine başlamış olup faaliyete başlanıldığı tarihte Bay (A) 27, Bay (B) 29, Bay (C) ise 32 yaşında olsun. Buna göre; Bay (C), 29 yaş şartını ihlal ettiğinden ortakların hiçbiri istisnadan faydalanamaz.
Ayrıca mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunması halinde teşvikten faydalanmak mümkün değil.
02.01.2017
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
