YENİ TORBA KANUN YAYINLANDI
Son günlerde sıkça gündeme getirilen ve çalışma hayatına ilişkin önemli düzenlemeler getiren 7252 Sayılı Torba Kanun bugünkü Resmi Gazetede yayınlandı. Peki söz konusu kanun ile neler getirildi? Bugünkü yazımızda bunlara yer vereceğiz.
İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeniden Erteleme
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun en önemli hükümlerinden birisi tüm işyerlerine işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu getirilmesiydi. Ancak kamu kurumları ile az tehlikeli ve 50 den az çalışanı olan işyerlerinde bu zorunluluk birçok kez ertelenmişti. Son erteleme ise 1 Temmuz 2020 olmuştu. Böylece 1 Temmuz 2020 tarihinden itibaren bir çalışanı bile olan tehlike sınıfı ayırt etmeksizin tüm işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilecekti. 7252 sayılı Kanun ile söz konusu süre, 31/12/2023 tarihine kadar ertelendi.
Ayrıca söz konusu erteleme düzenlemesiyle 31/12/2023 tarihine kadar;
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları tarafından,
- Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları tarafından,
yerine getirilebilecek.
Kısa Çalışma Ödeneği Sektörlere Göre Farklılaşabilecek
Bu yıl Mart ayında, 7226 sayılı Torba Kanun ile pandemi sürecine özgü kısa çalışma ödeneği uygulaması ile ilgili önemli düzenlemeler yapılmıştı. Bu kanun ile 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulandı.
Ayrıca söz konusu düzenleme kapsamında yapılan başvuru tarihini 31/12/2020 tarihine kadar uzatmaya ve belirlenen günleri farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı yetkili kılındı. Nitekim 30 Haziran 2020 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bu süre bir ay uzatıldı. Önümüzdeki günlerde bu uzatmaların devam edeceği bekleniyor.
Bugün yayınlanan 7252 sayılı Kanun’a göre, kısa çalışma ödeneği başvuru tarihinin yanı sıra ödeneğin süresini sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak uzatma yetkisi de Cumhurbaşkanı’na verildi. Buna göre süre uzatımına ilişkin kararlar bazı sektörleri kapsayıp bazılarını kapsamayabilecek ya da farklı sektörler için farklı uzatma sürelerine karar verilebilecek. Böylece pandemiden daha fazla etkilenen sektörlere pozitif ayrımcılık yapılabilecek.
Kısa Çalışmadan ve Nakdi Ücret Desteğinden Çıkana Prim Teşviki
7252 sayılı Kanun’daki en önemli düzenlemelerden birisi de prim teşviki ile ilgili. Buna göre, 7226 sayılı Torba Kanun ile getirilen pandemi sürecine özgü kısa çalışma ödeneği uygulaması kapsamında, 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların;
1) İşyerindeki kısa çalışmanın sona ermesi,
2) Aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri
durumunda, 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle, brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesinin tamamı kadar prim desteği verilecek. Söz konusu tutar işverenin ödeyeceği primlere mahsup edilecek. Dolayısıyla sigortalı başına aylık 1.103 TL prim teşvikinden faydalanılacak. Ayrıca söz konusu destek süresi, sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık
ortalama gün sayısını geçemeyecek.
Bununla birlikte yukarıda bahsettiğimiz prim teşvikinden, 7244 sayılı Torba Kanun ile getirilen nakdi ücret desteğinden faydalanan sigortalıların haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda da yararlanılabilecek. Ayrıca söz konusu destek süresi, sigortalının nakdi ücret desteği aldığı aylık ortalama gün sayısını geçemeyecek. Getirilen prim teşvikinden yararlanan işverenler, söz konusu aylarda aynı sigortalı için diğer sigorta prim indirimi, teşvik ve desteklerinden faydalanamayacak.
Fesih Yasağında Sınırlar Netleşti
2020 Nisan ayında 7244 sayılı Torba Kanun ile pandemi sürecine ilişkin önemli bir düzenlemeye gidilmiş ve fesih yasağı hayata geçirilmişti. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 17/04/2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecekti. Nitekim söz konusu süre 30 Haziran 2020 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bu süre bir ay uzatılmıştı. Fesih yasağı uygulamasında kapsam açısından bazı kafa karışıklıkları bulunmaktaydı. Bu soru işaretlerini gidermek için bugün yayınlanan 7252 sayılı Kanun ile bazı düzenlemelere gidildi.
Buna göre aşağıdaki durumlar da fesih yasağı kapsamı dışında tutulacak;
- Belirli süreli iş ve hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi,
- İşyerinin herhangi bir sebeple kapanması,
- İşyerinde faaliyetin sona ermesi,
- Hizmet alımı ve yapım işlerinde işin sona ermesi.
Ayrıca 7252 sayılı Kanun ile fesih yasağına ilişkin süre uzatımı da her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30 Haziran 2021 tarihine kadar Cumhurbaşkanı kararı ile mümkün olabilecek.
28.07.2020
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
[email protected]
Son günlerde sıkça gündeme getirilen ve çalışma hayatına ilişkin önemli düzenlemeler getiren 7252 Sayılı Torba Kanun bugünkü Resmi Gazetede yayınlandı. Peki söz konusu kanun ile neler getirildi? Bugünkü yazımızda bunlara yer vereceğiz.
İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeniden Erteleme
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun en önemli hükümlerinden birisi tüm işyerlerine işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu getirilmesiydi. Ancak kamu kurumları ile az tehlikeli ve 50 den az çalışanı olan işyerlerinde bu zorunluluk birçok kez ertelenmişti. Son erteleme ise 1 Temmuz 2020 olmuştu. Böylece 1 Temmuz 2020 tarihinden itibaren bir çalışanı bile olan tehlike sınıfı ayırt etmeksizin tüm işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilecekti. 7252 sayılı Kanun ile söz konusu süre, 31/12/2023 tarihine kadar ertelendi.
Ayrıca söz konusu erteleme düzenlemesiyle 31/12/2023 tarihine kadar;
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları tarafından,
- Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları tarafından,
yerine getirilebilecek.
Kısa Çalışma Ödeneği Sektörlere Göre Farklılaşabilecek
Bu yıl Mart ayında, 7226 sayılı Torba Kanun ile pandemi sürecine özgü kısa çalışma ödeneği uygulaması ile ilgili önemli düzenlemeler yapılmıştı. Bu kanun ile 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulandı.
Ayrıca söz konusu düzenleme kapsamında yapılan başvuru tarihini 31/12/2020 tarihine kadar uzatmaya ve belirlenen günleri farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı yetkili kılındı. Nitekim 30 Haziran 2020 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bu süre bir ay uzatıldı. Önümüzdeki günlerde bu uzatmaların devam edeceği bekleniyor.
Bugün yayınlanan 7252 sayılı Kanun’a göre, kısa çalışma ödeneği başvuru tarihinin yanı sıra ödeneğin süresini sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak uzatma yetkisi de Cumhurbaşkanı’na verildi. Buna göre süre uzatımına ilişkin kararlar bazı sektörleri kapsayıp bazılarını kapsamayabilecek ya da farklı sektörler için farklı uzatma sürelerine karar verilebilecek. Böylece pandemiden daha fazla etkilenen sektörlere pozitif ayrımcılık yapılabilecek.
Kısa Çalışmadan ve Nakdi Ücret Desteğinden Çıkana Prim Teşviki
7252 sayılı Kanun’daki en önemli düzenlemelerden birisi de prim teşviki ile ilgili. Buna göre, 7226 sayılı Torba Kanun ile getirilen pandemi sürecine özgü kısa çalışma ödeneği uygulaması kapsamında, 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların;
1) İşyerindeki kısa çalışmanın sona ermesi,
2) Aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri
durumunda, 31/12/2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aydan itibaren üç ay süreyle, brüt asgari ücret üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesinin tamamı kadar prim desteği verilecek. Söz konusu tutar işverenin ödeyeceği primlere mahsup edilecek. Dolayısıyla sigortalı başına aylık 1.103 TL prim teşvikinden faydalanılacak. Ayrıca söz konusu destek süresi, sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı aylık
ortalama gün sayısını geçemeyecek.
Bununla birlikte yukarıda bahsettiğimiz prim teşvikinden, 7244 sayılı Torba Kanun ile getirilen nakdi ücret desteğinden faydalanan sigortalıların haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda da yararlanılabilecek. Ayrıca söz konusu destek süresi, sigortalının nakdi ücret desteği aldığı aylık ortalama gün sayısını geçemeyecek. Getirilen prim teşvikinden yararlanan işverenler, söz konusu aylarda aynı sigortalı için diğer sigorta prim indirimi, teşvik ve desteklerinden faydalanamayacak.
Fesih Yasağında Sınırlar Netleşti
2020 Nisan ayında 7244 sayılı Torba Kanun ile pandemi sürecine ilişkin önemli bir düzenlemeye gidilmiş ve fesih yasağı hayata geçirilmişti. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 17/04/2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecekti. Nitekim söz konusu süre 30 Haziran 2020 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararı ile bu süre bir ay uzatılmıştı. Fesih yasağı uygulamasında kapsam açısından bazı kafa karışıklıkları bulunmaktaydı. Bu soru işaretlerini gidermek için bugün yayınlanan 7252 sayılı Kanun ile bazı düzenlemelere gidildi.
Buna göre aşağıdaki durumlar da fesih yasağı kapsamı dışında tutulacak;
- Belirli süreli iş ve hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi,
- İşyerinin herhangi bir sebeple kapanması,
- İşyerinde faaliyetin sona ermesi,
- Hizmet alımı ve yapım işlerinde işin sona ermesi.
Ayrıca 7252 sayılı Kanun ile fesih yasağına ilişkin süre uzatımı da her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30 Haziran 2021 tarihine kadar Cumhurbaşkanı kararı ile mümkün olabilecek.
28.07.2020
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
[email protected]
