ÖZEL HASTANELER KATILIM PAYI TAHSİL ETMEZSE NE OLUR?
İş ve Sosyal Güvenlik Atölyesi’nde geçen haftaki yazımızda ilave ücret uygulamasından bahsetmiştik. İlave ücret, SGK ile anlaşması olan vakıf üniversite hastaneleri ile özel hastaneler tarafından alınıyor ve bunların kasasına giriyor. Yani burada SGK’nın kasasına giren bir tutar yok. Ancak bunun dışında katılım payı adı altında SGK da hastalardan para tahsil ediyor.
Aile Hekimine Gidenler Para Ödemez
Bir hasta resmi sağlık hizmet sunucularına gittiği zaman 6 TL katılım payı ödemek zorunda. Bunun dışında üniversiteler ile ortak kullanılan Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastanelerinde 7 TL, üniversite hastanelerine bağlı üçüncü basamak sağlık hizmeti sunucularında 8 TL katılım payı alınıyor.
Bunun dışında eğer SGK ile sözleşmeli özel bir hastaneye giderseniz muayene katılıp payı olarak cebinizden 15 TL çıkıyor.
Şayet hastalanınca birinci basamak sağlık hizmeti sunucularına giderseniz hekim ve diş hekimi muayenesinden katılım payı ödemezsiniz. Yani, sağlık ocakları, aile hekimlikleri, kurum/işyeri hekimlikleri, 112 acil sağlık hizmeti birimi, belediyelere ait polikliniklere başvurmanız halinde muayene katılım payı yok.
Acil Hallerde de Katılım Payı Yok
Muayene katılım payı bazı durumlarda nereye giderseniz gidin alınmıyor. Bu durumların bazıları şöyle;
İlaçta da Katılım Payı Var
Muayene katılım payından başka bir de hastaların cebinden ilaç katılım payı çıkıyor.
Eğer SGK’dan emekli aylığı, ölüm aylığı/geliri, malullük aylığı, sürekli iş göremezlik geliri alıyorsanız sizden ve bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerden ilaç bedelinin %10’u tutarında katılım payı alınıyor.
Eğer işçi, memur, bağımsız çalışan veya sadece genel sağlık sigortalısı iseniz sizden ve bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerden ilaç bedelinin %20’si tutarında katılım payı alınıyor.
İlaç Kutusu Başına Para
İlaç katılım payı bunlarla da bitmiyor.
Ayrıca her bir reçete için; 3 kutuya kadar (3 kutu dâhil) temin edilen ilaçlarda 3 TL, 3 kutuya ilave edilen her bir kutu ilaç için ise 1 TL olmak üzere ekstra katılım payı var.
Yani doktorunuz sizin için bir reçete düzenlediyse her halükarda ekstra 3 TL katılım payı ödüyorsunuz. Eğer reçetedeki ilaç sayısı üçten fazlaysa üçü geçen her bir ilaç için de 1 TL katılım payı daha ödemeniz gerekiyor.
Ayrıca vücut dışı protez ve ortezlerden, Kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için %10, diğer kişiler için %20 oranında katılım payı alınıyor. Ancak katılım payı tutarı vücut dışı protez veya ortezin alındığı tarihteki brüt asgarî ücretin %75’ini geçemiyor. %75’lik üst sınırın hesaplanmasında her bir protez ve ortez bağımsız olarak değerlendiriliyor.
Bir hastalığın tedavisinin başka tıbbi bir yöntemle mümkün olmaması nedeniyle yapılacak yardımcı üreme yöntemi tedavisi dışındaki yardımcı üreme yöntemi tedavilerinde de birinci denemede %30, ikinci denemede %25, üçüncü denemede %20 oranında olmak üzere bu tedaviler için belirlenen bedeller üzerinden katılım payı alınıyor.
Rapor Varsa Katılım Payı Ödemezsiniz
Sağlık raporu ile belgelendirilmek koşuluyla bazı hastalıklarda kullanılan ilaçlar için katılım payı söz konusu değil. Örneğin; tüberküloz (verem), kanser, astım, kronik böbrek rahatsızlıkları gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlardan katılım payı alınmıyor.
Bunun yanı sıra yatarak tedavilerde kullanılan ilaçlardan, iş kazası ve meslek hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlardan, tetkik ve tahliller ile diğer tanı yöntemlerinde kullanılan ilaçlardan da katılım payı alınmıyor.
Özel Hastanelerde Katılım Payı Nasıl Tahsil Edilir?
Özel sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayeneler için öngörülen katılım payı;
a) Kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelir ve aylıklarından,
b) Diğer kişiler için ayakta hekim ve dişhekimi muayenesi katılım payı sağlık hizmeti sunucusunca, “Yeşil alan muayenesi” sonucunda oluşan katılım payı ise eczanelerce kişilerden,
tahsil edilir.
Katılım Payı Tahsil Edilmezse…
Özel hastane tarafından SUT’ta belirlenmiş olan katılım payının alınmaması halinde günlük 10.000 TL’yi geçmemek üzere her bir hasta için 500 TL ceza koşulu uygulanıyor ve tespit edilen fiil açıkça belirtilmek suretiyle özel hastaneye tebliğ ediliyor.
2022 Haziran ayında yürürlüğe giren yeni sözleşmede bu ceza tutarında bir değişikliğe gidilmedi. Ancak önceki uygulamada ceza koşulunun yanı sıra özel hastanenin uyarılması ve fiilin tekrarı halinde 2 günlük pasif hale getirme uygulaması vardı. Bu uygulama yeni sözleşmede kaldırıldı.
27.06.2022
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
[email protected]
İş ve Sosyal Güvenlik Atölyesi’nde geçen haftaki yazımızda ilave ücret uygulamasından bahsetmiştik. İlave ücret, SGK ile anlaşması olan vakıf üniversite hastaneleri ile özel hastaneler tarafından alınıyor ve bunların kasasına giriyor. Yani burada SGK’nın kasasına giren bir tutar yok. Ancak bunun dışında katılım payı adı altında SGK da hastalardan para tahsil ediyor.
Aile Hekimine Gidenler Para Ödemez
Bir hasta resmi sağlık hizmet sunucularına gittiği zaman 6 TL katılım payı ödemek zorunda. Bunun dışında üniversiteler ile ortak kullanılan Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastanelerinde 7 TL, üniversite hastanelerine bağlı üçüncü basamak sağlık hizmeti sunucularında 8 TL katılım payı alınıyor.
Bunun dışında eğer SGK ile sözleşmeli özel bir hastaneye giderseniz muayene katılıp payı olarak cebinizden 15 TL çıkıyor.
Şayet hastalanınca birinci basamak sağlık hizmeti sunucularına giderseniz hekim ve diş hekimi muayenesinden katılım payı ödemezsiniz. Yani, sağlık ocakları, aile hekimlikleri, kurum/işyeri hekimlikleri, 112 acil sağlık hizmeti birimi, belediyelere ait polikliniklere başvurmanız halinde muayene katılım payı yok.
Acil Hallerde de Katılım Payı Yok
Muayene katılım payı bazı durumlarda nereye giderseniz gidin alınmıyor. Bu durumların bazıları şöyle;
- İş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına yakalanan işçilere, bu durumları nedeniyle sağlanan sağlık hizmetlerinde
- Acil servislerde verilen sağlık hizmetlerinde (yeşil alan sağlık hizmetleri hariç),
- Kronik hastalıklarda, kişilerin bu hastalıkları ile ilgili ayaktan muayenelerinde
- Organ, doku ve kök hücre naklinde
İlaçta da Katılım Payı Var
Muayene katılım payından başka bir de hastaların cebinden ilaç katılım payı çıkıyor.
Eğer SGK’dan emekli aylığı, ölüm aylığı/geliri, malullük aylığı, sürekli iş göremezlik geliri alıyorsanız sizden ve bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerden ilaç bedelinin %10’u tutarında katılım payı alınıyor.
Eğer işçi, memur, bağımsız çalışan veya sadece genel sağlık sigortalısı iseniz sizden ve bakmakla yükümlü olduğunuz kişilerden ilaç bedelinin %20’si tutarında katılım payı alınıyor.
İlaç Kutusu Başına Para
İlaç katılım payı bunlarla da bitmiyor.
Ayrıca her bir reçete için; 3 kutuya kadar (3 kutu dâhil) temin edilen ilaçlarda 3 TL, 3 kutuya ilave edilen her bir kutu ilaç için ise 1 TL olmak üzere ekstra katılım payı var.
Yani doktorunuz sizin için bir reçete düzenlediyse her halükarda ekstra 3 TL katılım payı ödüyorsunuz. Eğer reçetedeki ilaç sayısı üçten fazlaysa üçü geçen her bir ilaç için de 1 TL katılım payı daha ödemeniz gerekiyor.
Ayrıca vücut dışı protez ve ortezlerden, Kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için %10, diğer kişiler için %20 oranında katılım payı alınıyor. Ancak katılım payı tutarı vücut dışı protez veya ortezin alındığı tarihteki brüt asgarî ücretin %75’ini geçemiyor. %75’lik üst sınırın hesaplanmasında her bir protez ve ortez bağımsız olarak değerlendiriliyor.
Bir hastalığın tedavisinin başka tıbbi bir yöntemle mümkün olmaması nedeniyle yapılacak yardımcı üreme yöntemi tedavisi dışındaki yardımcı üreme yöntemi tedavilerinde de birinci denemede %30, ikinci denemede %25, üçüncü denemede %20 oranında olmak üzere bu tedaviler için belirlenen bedeller üzerinden katılım payı alınıyor.
Rapor Varsa Katılım Payı Ödemezsiniz
Sağlık raporu ile belgelendirilmek koşuluyla bazı hastalıklarda kullanılan ilaçlar için katılım payı söz konusu değil. Örneğin; tüberküloz (verem), kanser, astım, kronik böbrek rahatsızlıkları gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlardan katılım payı alınmıyor.
Bunun yanı sıra yatarak tedavilerde kullanılan ilaçlardan, iş kazası ve meslek hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlardan, tetkik ve tahliller ile diğer tanı yöntemlerinde kullanılan ilaçlardan da katılım payı alınmıyor.
Özel Hastanelerde Katılım Payı Nasıl Tahsil Edilir?
Özel sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayeneler için öngörülen katılım payı;
a) Kurumdan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelir ve aylıklarından,
b) Diğer kişiler için ayakta hekim ve dişhekimi muayenesi katılım payı sağlık hizmeti sunucusunca, “Yeşil alan muayenesi” sonucunda oluşan katılım payı ise eczanelerce kişilerden,
tahsil edilir.
Katılım Payı Tahsil Edilmezse…
Özel hastane tarafından SUT’ta belirlenmiş olan katılım payının alınmaması halinde günlük 10.000 TL’yi geçmemek üzere her bir hasta için 500 TL ceza koşulu uygulanıyor ve tespit edilen fiil açıkça belirtilmek suretiyle özel hastaneye tebliğ ediliyor.
2022 Haziran ayında yürürlüğe giren yeni sözleşmede bu ceza tutarında bir değişikliğe gidilmedi. Ancak önceki uygulamada ceza koşulunun yanı sıra özel hastanenin uyarılması ve fiilin tekrarı halinde 2 günlük pasif hale getirme uygulaması vardı. Bu uygulama yeni sözleşmede kaldırıldı.
27.06.2022
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
[email protected]
