Prim Borçlusuna Düşük Faizli Erteleme Var!..
Son zamanlarda ülke ekonomimizde yaşanan sıkıntılar nedeniyle işverenler vergi ve prim borçlarını ödemekte zorlanıyorlar. Hiç kuşkusuz bunda en büyük etkenlerden birisi yaşanan pandemi süreci. Hal böyle olunca da siz okurlarımızdan sürekli olarak yeni bir yapılandırma kanunu çıkıp çıkmayacağı yönünde sorular alıyoruz. Kısa vadede hükümet tarafından böyle bir adım atılır mı bilemiyoruz ama mevcut hukuk sistemimizde herhangi bir yapılandırma kanununa gerek olmaksızın uyumlu işverenlerin prim borçlarını uygun şartlarda taksitlendirilmesi zaten mümkün. Bugünkü yazımızda bundan bahsedeceğiz.
Uyumlu Borçluya Ayrıcalıklı Erteleme
6183 sayılı Kanun’un 48/A maddesine göre uyumlu borçlular için ayrıcalıklı prim ertelemesi söz konusu.
Buna göre bir kişinin uyumlu prim borçlusu sayılması için;
Çok Zor Durum ve Teminat Şartları Var
Tüm prim borçlularına uygulanabilen 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesindeki tecil uygulamasında olduğu gibi uyumlu prim borçlularına uygulanacak 48/A maddesindeki düzenlemede de çok zor durum ve teminat şartları var.
Çok zor durum tespitinde 2018/39 sayılı SGK Genelgesi’nde yer alan rasyolar kullanılarak hesaplama yapılıyor. Söz konusu hesaplama mali müşavirler ve yeminli mali müşavirler tarafından yapılabiliyor ve SGK’ya rapor olarak sunuluyor. Tabi ki SGK’nın rapordaki bilgileri teyit için kayıtları inceleme yetkisi bulunuyor.
6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddedeki genel tecil uygulamasında teminat istenmesi için borcun 50 Bin TL’nin üzerinde olması gerekiyor ve bu durumda teminat miktarı 50 Bin TL’yi aşan kısmın yarısı kadar oluyor. Uyumlu prim borçluları için uygulanan 48/A maddesindeki uygulamada ise borç tutarı 500 Bin TL’yi aşmadığı müddetçe teminat istenmiyor. Bu tutarın üzerindeki borcun tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı 500 bin TL’yi aşan kısmın %25’i olarak uygulanıyor.
Düşük Tecil Faizi Uygulanıyor
Uyumlu prim borçluları için getirilen tecil uygulamasının genel tecil uygulamasından bir diğer farkı da tecil faizi oranıyla ilgili. Nitekim 2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında borçlunun çok zor durum derecesi ve tecil süresine göre değişen ve normal tecil oranından daha düşük oranlar belirlenmiş. Böylece işverenlerin yapılandırma kanunu çıkmasını beklemeden taksitlendirme uygulamasından faydalanmasının önü açılmış bulunuyor.
Son zamanlarda ülke ekonomimizde yaşanan sıkıntılar nedeniyle işverenler vergi ve prim borçlarını ödemekte zorlanıyorlar. Hiç kuşkusuz bunda en büyük etkenlerden birisi yaşanan pandemi süreci. Hal böyle olunca da siz okurlarımızdan sürekli olarak yeni bir yapılandırma kanunu çıkıp çıkmayacağı yönünde sorular alıyoruz. Kısa vadede hükümet tarafından böyle bir adım atılır mı bilemiyoruz ama mevcut hukuk sistemimizde herhangi bir yapılandırma kanununa gerek olmaksızın uyumlu işverenlerin prim borçlarını uygun şartlarda taksitlendirilmesi zaten mümkün. Bugünkü yazımızda bundan bahsedeceğiz.
Uyumlu Borçluya Ayrıcalıklı Erteleme
6183 sayılı Kanun’un 48/A maddesine göre uyumlu borçlular için ayrıcalıklı prim ertelemesi söz konusu.
Buna göre bir kişinin uyumlu prim borçlusu sayılması için;
- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle yıllık gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunmalı.
- Başvuru tarihi itibariyle en az 3 yıl önce tescil edilmiş bir işyeri bulunmalı (diğer bir ifade ile 3 yıllık prim ödeme yükümlülüğü olmalı). 3 yıllık prim ödeme yükümlülüğü şartının sağlanıp sağlanmadığı hususu bağlı bulunulan il müdürlüğü ile sınırlı tutulacak olup başka bir ildeki işyerleri söz konusu şartın sağlanıp sağlanmadığı hususundaki araştırmaya dâhil edilmeyecektir.
- Başvuru tarihinden geriye doğru 3 yıla ait prim belgeleri süresinde verilmiş olmalı (Düzeltme amaçlı prim belgeleri hariç). Başvuru tarihinden geriye doğru prime ilişkin belgelerin süresinde verilip verilmediğinin incelenmesinde borçlunun başvuruda bulunduğu ünitedeki borçlu bulunsun bulunmasın tüm işyerleri dikkate alınacaktır.
- Borç, talep tarihinden geriye doğru son bir yıllık döneme ait olmalı. Dolayısıyla, söz konusu hükümden yararlanılabilmesi için tecil talep tarihi itibarıyla kapsamda yer alan alacaklardan vadesi 1 yılı geçmiş borcun bulunmaması gerekmektedir. Ayrıca başvuru tarihi itibarıyla 6183 sayılı Kanunun 48 inci veya 48/A maddesine göre tecil ve taksitlendirme yapılmış ya da özel kanunlara göre borçlar yapılandırılmış ise söz konusu borçlar 1 yılın hesabında dikkate alınmaz.
- Sigortalı çalıştırma yönünden faal işveren olunmalı veya borcun 4/b sigortalılıktan kaynaklanması halinde sigortalılık devam ediyor olmalı.
Çok Zor Durum ve Teminat Şartları Var
Tüm prim borçlularına uygulanabilen 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesindeki tecil uygulamasında olduğu gibi uyumlu prim borçlularına uygulanacak 48/A maddesindeki düzenlemede de çok zor durum ve teminat şartları var.
Çok zor durum tespitinde 2018/39 sayılı SGK Genelgesi’nde yer alan rasyolar kullanılarak hesaplama yapılıyor. Söz konusu hesaplama mali müşavirler ve yeminli mali müşavirler tarafından yapılabiliyor ve SGK’ya rapor olarak sunuluyor. Tabi ki SGK’nın rapordaki bilgileri teyit için kayıtları inceleme yetkisi bulunuyor.
6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddedeki genel tecil uygulamasında teminat istenmesi için borcun 50 Bin TL’nin üzerinde olması gerekiyor ve bu durumda teminat miktarı 50 Bin TL’yi aşan kısmın yarısı kadar oluyor. Uyumlu prim borçluları için uygulanan 48/A maddesindeki uygulamada ise borç tutarı 500 Bin TL’yi aşmadığı müddetçe teminat istenmiyor. Bu tutarın üzerindeki borcun tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı 500 bin TL’yi aşan kısmın %25’i olarak uygulanıyor.
Düşük Tecil Faizi Uygulanıyor
Uyumlu prim borçluları için getirilen tecil uygulamasının genel tecil uygulamasından bir diğer farkı da tecil faizi oranıyla ilgili. Nitekim 2018/11284 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında borçlunun çok zor durum derecesi ve tecil süresine göre değişen ve normal tecil oranından daha düşük oranlar belirlenmiş. Böylece işverenlerin yapılandırma kanunu çıkmasını beklemeden taksitlendirme uygulamasından faydalanmasının önü açılmış bulunuyor.
Taksitler Süresinde Ödenmeli
Uyumlu işverenler için uygulanan tecil düzenlemesine göre, tecil şartlarına riayet edilmemesi nedeniyle muaccel olan amme alacağının tecili, talep edilmesi hâlinde en fazla iki defa geçerli sayılabiliyor. Bundan sonra da tecil şartlarına riayet edilmez ise 5 yıl geçmedikçe uyumlu prim borçlularına sağlanan tecil uygulamasından faydalanılamıyor.
Uyumlu işverenler için uygulanan tecil düzenlemesine göre, tecil şartlarına riayet edilmemesi nedeniyle muaccel olan amme alacağının tecili, talep edilmesi hâlinde en fazla iki defa geçerli sayılabiliyor. Bundan sonra da tecil şartlarına riayet edilmez ise 5 yıl geçmedikçe uyumlu prim borçlularına sağlanan tecil uygulamasından faydalanılamıyor.
