Yeni Torba Kanunda neler var? (2)
Torba Kanunun detaylarını bu yazımızla paylaşmaya devam ediyoruz. TBMM’de kabul edilen kanun memurdan işçiye, emekliden esnafa ve öğrencilere kadar pek çok kesim için önemli düzenlemeler içeriyor.
Kadın işçiye yeni izin
Doğum yapan kadın işçi, isterse ücretli izin süresinin (16 hafta) bitiminden itibaren altı ay ücretsiz izin alabiliyor. Bu altı ay boyunca işveren tarafından işçiye herhangi bir ücret ödenmiyor. Torba kanunla getirilen yeni düzenlemeye göre, bu ücretsiz izin süresince kadın işçi işyerinde yarım gün çalışırsa, diğer yarım günün ücretini devlet ödeyecek. Ancak bunun için kadın işçinin;
Örnek: 01.01.2014 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlayan Ayşe Hanım, 15.06.2016 tarihinde doğum yapmıştır. Ayşe Hanım doğum sonrası 8 haftalık analık iznini kullandıktan sonra 15.08.2016 tarihinde işbaşı yapacaktır. Ayşe Hanım doğum tarihinden önceki üç yıl (15.06.2013 - 15.06.2016) içerisinde 600 günden fazla sigortalı olduğundan, yarım çalışma ödeneğinden yararlanabilecek. Bunun için Ayşe Hanım en geç 15.09.2016 tarihine kadar İŞKUR’a başvurursa, 15.02.2017 tarihine kadar işyerinde yarım mesai ile çalışabilecek ve İŞKUR’dan yarım çalışma ödeneği alabilecektir.
Ebeveyne kısmi süreli çalışma hakkı
İş Kanunu kapsamında tam süreli olarak çalışan anne ve babalar, isterlerse çocuklarının ilkokula başladığı tarihe kadar kısmi süreli çalışabilecekler. Ebeveynin bu talebini işveren fesih sebebi sayamayacak.
Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde annenin kullanamadığı izinleri baba kullanabilecek. Ayrıca üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen işçi eşlerden birisine doğum sonrası verilen sekiz haftalık izin hakkı verilecek.
Emekli esnaf ve şirket ortağından kesinti kalkıyor
Emekli olduktan sonra esnaf veya şirket ortağı olarak çalışmaya devam edenlerden %15 oranında kesilen Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) geçtiğimiz yıl Temmuz ayında %10’a düşürülmüştü. Bu torba kanunla söz konusu kesinti tamamen kaldırılıyor. Dolayısıyla emeklilik sonrasında işyeri açıp vergiye kaydolduğu için veya şirket ortağı olduğu için emekli aylığından kesinti yapılan vatandaşların maaşından kesinti yapılmayacak.
Örnek: SSK emeklisi Ahmet Bey kendi açmış olduğu kırtasiye dükkanını işletmektedir. Emekli maaşı 1 Ocak 2016 itibariyle 1.300 TL olan Ahmet Bey’in maaşından %10 oranında destek primi kesilmekte ve eline 1.170 TL geçmektedir. Torba kanun yürürlüğe girdikten sonra Ahmet Bey’den yapılan kesinti kaldırılacak ve eline net 1.300 TL geçecektir.
Genç işsizlere 2 yıl daha GSS
2012 yılı başı itibariyle zorunlu hale gelen genel sağlık sigortası (GSS) özellikle genç işsizler için büyük problem haline geldi. Liseden veya üniversiteden mezun olduktan sonra iş derdine düşen gençler, bir yandan da biriken GSS borçlarının kaygısını çekiyorlardı. Torba kanun bu konuya kesin çözüm üretemese de gençlere iki yıl daha nefes aldırmış olacak. Buna göre lise ve dengi okullardan mezun olanlar 20 yaşını, üniversiteden mezun olan gençler ise 25 yaşını geçmemek şartıyla, iki yıl boyunca zorunlu GSS primi ödemeksizin sağlık hizmeti alabilecekler. 20 veya 25 yaşını doldurduktan sonra ise her halükarda zorunlu GSS kapsamına girecekler.
10 işçi şartı kaldırıldı
SGK’ya prim borcu olmayan işverenler, sigorta primi işveren payını %25 daha düşük ödüyorlar. Az gelişmiş bölgelerde 10 kişi ve daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde ise bu indirim %55’e kadar çıkıyor. Torba kanun bu en az 10 kişi çalıştırma şartını kaldırıyor ve tüm işyerlerinin bu indirimden yararlanmasını sağlıyor.
19.01.2016
Dr. Sadettin ORHAN
CEO
Torba Kanunun detaylarını bu yazımızla paylaşmaya devam ediyoruz. TBMM’de kabul edilen kanun memurdan işçiye, emekliden esnafa ve öğrencilere kadar pek çok kesim için önemli düzenlemeler içeriyor.
Kadın işçiye yeni izin
Doğum yapan kadın işçi, isterse ücretli izin süresinin (16 hafta) bitiminden itibaren altı ay ücretsiz izin alabiliyor. Bu altı ay boyunca işveren tarafından işçiye herhangi bir ücret ödenmiyor. Torba kanunla getirilen yeni düzenlemeye göre, bu ücretsiz izin süresince kadın işçi işyerinde yarım gün çalışırsa, diğer yarım günün ücretini devlet ödeyecek. Ancak bunun için kadın işçinin;
- Doğum tarihinden önceki son üç yıl içerisinde en az 600 gün prim ödemiş olması,
- Doğum sonrasındaki altı aylık sürede yarım gün (haftalık 22,5 saat) çalışması,
- Doğum sonrası analık izni bittikten sonra 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvurması,
Örnek: 01.01.2014 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başlayan Ayşe Hanım, 15.06.2016 tarihinde doğum yapmıştır. Ayşe Hanım doğum sonrası 8 haftalık analık iznini kullandıktan sonra 15.08.2016 tarihinde işbaşı yapacaktır. Ayşe Hanım doğum tarihinden önceki üç yıl (15.06.2013 - 15.06.2016) içerisinde 600 günden fazla sigortalı olduğundan, yarım çalışma ödeneğinden yararlanabilecek. Bunun için Ayşe Hanım en geç 15.09.2016 tarihine kadar İŞKUR’a başvurursa, 15.02.2017 tarihine kadar işyerinde yarım mesai ile çalışabilecek ve İŞKUR’dan yarım çalışma ödeneği alabilecektir.
Ebeveyne kısmi süreli çalışma hakkı
İş Kanunu kapsamında tam süreli olarak çalışan anne ve babalar, isterlerse çocuklarının ilkokula başladığı tarihe kadar kısmi süreli çalışabilecekler. Ebeveynin bu talebini işveren fesih sebebi sayamayacak.
Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde annenin kullanamadığı izinleri baba kullanabilecek. Ayrıca üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen işçi eşlerden birisine doğum sonrası verilen sekiz haftalık izin hakkı verilecek.
Emekli esnaf ve şirket ortağından kesinti kalkıyor
Emekli olduktan sonra esnaf veya şirket ortağı olarak çalışmaya devam edenlerden %15 oranında kesilen Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) geçtiğimiz yıl Temmuz ayında %10’a düşürülmüştü. Bu torba kanunla söz konusu kesinti tamamen kaldırılıyor. Dolayısıyla emeklilik sonrasında işyeri açıp vergiye kaydolduğu için veya şirket ortağı olduğu için emekli aylığından kesinti yapılan vatandaşların maaşından kesinti yapılmayacak.
Örnek: SSK emeklisi Ahmet Bey kendi açmış olduğu kırtasiye dükkanını işletmektedir. Emekli maaşı 1 Ocak 2016 itibariyle 1.300 TL olan Ahmet Bey’in maaşından %10 oranında destek primi kesilmekte ve eline 1.170 TL geçmektedir. Torba kanun yürürlüğe girdikten sonra Ahmet Bey’den yapılan kesinti kaldırılacak ve eline net 1.300 TL geçecektir.
Genç işsizlere 2 yıl daha GSS
2012 yılı başı itibariyle zorunlu hale gelen genel sağlık sigortası (GSS) özellikle genç işsizler için büyük problem haline geldi. Liseden veya üniversiteden mezun olduktan sonra iş derdine düşen gençler, bir yandan da biriken GSS borçlarının kaygısını çekiyorlardı. Torba kanun bu konuya kesin çözüm üretemese de gençlere iki yıl daha nefes aldırmış olacak. Buna göre lise ve dengi okullardan mezun olanlar 20 yaşını, üniversiteden mezun olan gençler ise 25 yaşını geçmemek şartıyla, iki yıl boyunca zorunlu GSS primi ödemeksizin sağlık hizmeti alabilecekler. 20 veya 25 yaşını doldurduktan sonra ise her halükarda zorunlu GSS kapsamına girecekler.
10 işçi şartı kaldırıldı
SGK’ya prim borcu olmayan işverenler, sigorta primi işveren payını %25 daha düşük ödüyorlar. Az gelişmiş bölgelerde 10 kişi ve daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde ise bu indirim %55’e kadar çıkıyor. Torba kanun bu en az 10 kişi çalıştırma şartını kaldırıyor ve tüm işyerlerinin bu indirimden yararlanmasını sağlıyor.
19.01.2016
Dr. Sadettin ORHAN
CEO
