SON TORBA YASADA NELER VAR?
Salgın günlerinde çalışma hayatına ilişkin önemli düzenlemeler içeren, günlerdir kamuoyunda tartışılan ve çıkması merakla beklenen torba yasa bugünkü (17/04/2020) Resmi Gazete yayınlandı. Peki söz konusu 7244 sayılı Kanun ile getirilen yeni düzenlemeler neler? Özetle açıklamaya çalışalım.
Kısa Çalışma Ödeneği Hızlandırılıyor
Geçtiğimiz ay 7226 sayılı Kanun ile 4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 23 üncü madde ile salgın döneminde kısa çalışma ödeneğinin uygulanmasıyla ilgili önemli düzenlemeler yapılmıştı. Söz konusu düzenlemelere aşağıdaki linkte yer alan yazımızdan ulaşabilirsiniz:
http://www.sadettinorhan.net/27_3_2020_makale.html
7244 sayılı Kanun ile söz konusu düzenlemede bir değişiklik yapıldı. Söz konusu maddeye göre, yapılan başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılması gerekiyordu. Yapılan değişiklikle, kısa çalışma ödeneği başvurularına ilişkin uygunluk tespitleri söz konusu 60 günlük süreye tabi tutulmadı. Böylece kısa çalışma ödeneği başvuruları için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeden, işverenlerin beyanları esas alınarak kısa çalışma ödenekleri gerçekleştirilecek. İşverenler tarafından verilen bilgilerin yanlış ve hatalı olduğu sonradan ortaya çıkarsa, yapılan fazla ve yersiz ödemeler işverenden yasal faizi ile birlikte tahsil edilecek.
İşverene Fesih Yasağı ve Ücretsiz İzin Hakkı
7244 sayılı Torba Yasa’nın en fazla tartışılan maddesi ise işverenlere için getirilen, fesih yasağı ve işçileri ücretsiz izne ayırma hakkı. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 17/04/2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecek. Cumhurbaşkanı söz konusu üç aylık süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkili.
Ancak, 17/04/2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecek. Cumhurbaşkanı söz konusu üç aylık süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkili. Ayrıca bu kapsamda ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı da vermeyecek.
Şayet işveren veya işveren vekili bu hükümlere aykırı olarak iş sözleşmesi feshederse, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilecek.
Ücretsiz İzinde Nakdi Ödeme Yapılacak
17/04/2020 tarihinde iş sözleşmesi bulunmakla birlikte işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilip işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve yukarıda değindiğimiz üç aylık süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilecek. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmayacak.
Ücretsiz izne ayrılarak söz konusu nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak. Ayrıca ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecek.
Bu madde kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlananlardan 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaklar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
Sendikal Faaliyetlere Erteleme
7244 sayılı Kanun’da yer alan en önemli düzenlemelerden birisi 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda yer alan süreler ile ilgili. Buna göre 6356 sayılı Kanun kapsamındaki;
Salgın günlerinde çalışma hayatına ilişkin önemli düzenlemeler içeren, günlerdir kamuoyunda tartışılan ve çıkması merakla beklenen torba yasa bugünkü (17/04/2020) Resmi Gazete yayınlandı. Peki söz konusu 7244 sayılı Kanun ile getirilen yeni düzenlemeler neler? Özetle açıklamaya çalışalım.
Kısa Çalışma Ödeneği Hızlandırılıyor
Geçtiğimiz ay 7226 sayılı Kanun ile 4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 23 üncü madde ile salgın döneminde kısa çalışma ödeneğinin uygulanmasıyla ilgili önemli düzenlemeler yapılmıştı. Söz konusu düzenlemelere aşağıdaki linkte yer alan yazımızdan ulaşabilirsiniz:
http://www.sadettinorhan.net/27_3_2020_makale.html
7244 sayılı Kanun ile söz konusu düzenlemede bir değişiklik yapıldı. Söz konusu maddeye göre, yapılan başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılması gerekiyordu. Yapılan değişiklikle, kısa çalışma ödeneği başvurularına ilişkin uygunluk tespitleri söz konusu 60 günlük süreye tabi tutulmadı. Böylece kısa çalışma ödeneği başvuruları için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeden, işverenlerin beyanları esas alınarak kısa çalışma ödenekleri gerçekleştirilecek. İşverenler tarafından verilen bilgilerin yanlış ve hatalı olduğu sonradan ortaya çıkarsa, yapılan fazla ve yersiz ödemeler işverenden yasal faizi ile birlikte tahsil edilecek.
İşverene Fesih Yasağı ve Ücretsiz İzin Hakkı
7244 sayılı Torba Yasa’nın en fazla tartışılan maddesi ise işverenlere için getirilen, fesih yasağı ve işçileri ücretsiz izne ayırma hakkı. Buna göre, İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, 17/04/2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecek. Cumhurbaşkanı söz konusu üç aylık süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkili.
Ancak, 17/04/2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecek. Cumhurbaşkanı söz konusu üç aylık süreyi altı aya kadar uzatmaya yetkili. Ayrıca bu kapsamda ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı da vermeyecek.
Şayet işveren veya işveren vekili bu hükümlere aykırı olarak iş sözleşmesi feshederse, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilecek.
Ücretsiz İzinde Nakdi Ödeme Yapılacak
17/04/2020 tarihinde iş sözleşmesi bulunmakla birlikte işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilip işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve yukarıda değindiğimiz üç aylık süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, İşsizlik Sigortası Fonundan günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilecek. Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmayacak.
Ücretsiz izne ayrılarak söz konusu nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak. Ayrıca ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecek.
Bu madde kapsamında nakdi ücret desteğinden yararlananlardan 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, 60/g kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaklar ve genel sağlık sigortasına ilişkin primleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
Sendikal Faaliyetlere Erteleme
7244 sayılı Kanun’da yer alan en önemli düzenlemelerden birisi 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda yer alan süreler ile ilgili. Buna göre 6356 sayılı Kanun kapsamındaki;
- Yetki tespitlerinin verilmesi,
- Toplu iş sözleşmelerinin yapılması,
- Toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü,
- Grev ve lokavta ilişkin süreler