İşverenin Birden Fazla İşyeri Varsa Tescil Nasıl Yapılmalı?
5510 sayılı Kanun’a göre; işyeri, sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler olarak tanımlanıyor. Bir işyerinin kurulması ve buna ilişkin SGK’ya işyeri bildirgesinin verilmesinde işverenlerin dikkat etmesi gereken birçok durum söz konusu. Bugünkü yazımızda işverenin birden fazla işyeri olması halinde tescilin nasıl yapılacağını özetleyeceğiz.
İşyeri Bildirgesinde Genel Kural
İşveren, işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, SGK’ya vermekle yükümlü. Ancak bu durum şirket kuruluş aşamasında söz konusu değil.
Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri SGK’ya yapılmış sayılıyor. Dolayısıyla işverenlerin bu durumda SGK’ya bildirim yükümlülüğü bulunmuyor.
Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde SGK’ya bildiriyor. Özetle şirket kuruluşlarında SGK ile işveren değil ticaret sicil memurlukları muhatap oluyor.
Her İşyerine Ayrı Bildirge
Bir işverenin birden fazla işyeri varsa her biri için ayrı ayrı bildirimde bulunulması ve ayrı sicil numarası alınması gerekiyor. Bu durum şubeler içinde geçerli. Nitekim SGK uygulamalarında her şube ayrı bir işyeri olarak nitelendiriliyor.
Dolayısıyla aynı işverenin, birden fazla özel ya da ihale konusu iş alması, işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi hâlinde her işyeri için ayrı işyeri bildirgesi düzenlenmesi gerekiyor.
Dosya Birleştirmek Mümkün mü?
Aynı ünite bölgesinde olmak ve yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait işyerlerinin, tehlike sınıflarının en yükseği veya tehlike sınıfları aynı olanlar gruplandırılmak suretiyle ünitelerce, farklı ünite bölgesinde olanların ise Genel Müdürlükçe tek dosyada veya birden fazla dosyada işlem görmesine izin verilebiliyor.
Ulaştırma Sektöründe Durum
Ulaştırma sektöründe bir işverenin birden fazla ulaşım aracı bulunabiliyor ve bu araçların her biri için ayrı ayrı tescil yapılıp yapılmayacağı kafaları karıştırıyor.
Aynı işverenlere ait olup, aynı işkolunda bulunan birden fazla kara veya deniz yahut hava ulaştırma araçlarına tek sicil numarası verilmesi gerekiyor. Burada dikkat edilmesi gereken husus söz konusu araçların aynı işkolunda kullanılıyor olması. Şayet araçlar iki farklı işkoluna paylaştırılmış ise iki farklı işyeri tescili yapılması gerekiyor.
Konsorsiyum ve İş Ortaklıklarında Durum
İhale yoluyla yapılan işlerin konsorsiyum şeklinde üstlenilmesi hâlinde;
İhale konusu işin iş ortaklığı şeklinde üstlenilmesi durumunda ise, işyeri, iş ortaklığı adına ve tek işyeri sicil numarası verilerek tescil edilir.
Tek İhale İle Birden Çok İş Alınması
Tek ihale ile birden çok işin yapılması hâlinde istihkaklarının bir ödenmesi ve teminatlarının tek olması şartıyla, işe ilk başlanılan yeri çevresine alan ünitece tek sicil numarası verilebilir.
Aynı anda birden fazla ünitede işe başlanılması hâlinde ise hangi ünitede tek sicil numarası alınacağını işveren belirler. Bu durumda işveren, ilgisi bulunan ünitelere yazılı olarak bilgi verir.
İnşaat İşyerlerinde Özel Durum
Genel kural olarak her bir özel bina inşaatı için SGK’ya ayrı işyeri tescilinin yapılması gerekiyor. Ancak bunun bir istisnası var.
Aynı işveren tarafından yaptırılan ve birden fazla yapı ruhsatı bulunan özel bina inşaatı işyerlerinde, parsellerinin bitişik ya da yakın olması ve sigortalıların birbirine karışması şartıyla inşaatların tek sicil numarasında yürütülmesine ünitece izin verilebiliyor.
5510 sayılı Kanun’a göre; işyeri, sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yerler olarak tanımlanıyor. Bir işyerinin kurulması ve buna ilişkin SGK’ya işyeri bildirgesinin verilmesinde işverenlerin dikkat etmesi gereken birçok durum söz konusu. Bugünkü yazımızda işverenin birden fazla işyeri olması halinde tescilin nasıl yapılacağını özetleyeceğiz.
İşyeri Bildirgesinde Genel Kural
İşveren, işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, SGK’ya vermekle yükümlü. Ancak bu durum şirket kuruluş aşamasında söz konusu değil.
Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri SGK’ya yapılmış sayılıyor. Dolayısıyla işverenlerin bu durumda SGK’ya bildirim yükümlülüğü bulunmuyor.
Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde SGK’ya bildiriyor. Özetle şirket kuruluşlarında SGK ile işveren değil ticaret sicil memurlukları muhatap oluyor.
Her İşyerine Ayrı Bildirge
Bir işverenin birden fazla işyeri varsa her biri için ayrı ayrı bildirimde bulunulması ve ayrı sicil numarası alınması gerekiyor. Bu durum şubeler içinde geçerli. Nitekim SGK uygulamalarında her şube ayrı bir işyeri olarak nitelendiriliyor.
Dolayısıyla aynı işverenin, birden fazla özel ya da ihale konusu iş alması, işyeri kurması veya devir alması yahut kendisine intikal etmesi hâlinde her işyeri için ayrı işyeri bildirgesi düzenlenmesi gerekiyor.
Dosya Birleştirmek Mümkün mü?
Aynı ünite bölgesinde olmak ve yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan aynı işverene ait işyerlerinin, tehlike sınıflarının en yükseği veya tehlike sınıfları aynı olanlar gruplandırılmak suretiyle ünitelerce, farklı ünite bölgesinde olanların ise Genel Müdürlükçe tek dosyada veya birden fazla dosyada işlem görmesine izin verilebiliyor.
Ulaştırma Sektöründe Durum
Ulaştırma sektöründe bir işverenin birden fazla ulaşım aracı bulunabiliyor ve bu araçların her biri için ayrı ayrı tescil yapılıp yapılmayacağı kafaları karıştırıyor.
Aynı işverenlere ait olup, aynı işkolunda bulunan birden fazla kara veya deniz yahut hava ulaştırma araçlarına tek sicil numarası verilmesi gerekiyor. Burada dikkat edilmesi gereken husus söz konusu araçların aynı işkolunda kullanılıyor olması. Şayet araçlar iki farklı işkoluna paylaştırılmış ise iki farklı işyeri tescili yapılması gerekiyor.
Konsorsiyum ve İş Ortaklıklarında Durum
İhale yoluyla yapılan işlerin konsorsiyum şeklinde üstlenilmesi hâlinde;
- Konsorsiyumu oluşturan üstlenicilerin her birine müstakilen istihkak ödenmesi
- Bu üstleniciler tarafından idareye ayrı ayrı teminat verilmiş olması
İhale konusu işin iş ortaklığı şeklinde üstlenilmesi durumunda ise, işyeri, iş ortaklığı adına ve tek işyeri sicil numarası verilerek tescil edilir.
Tek İhale İle Birden Çok İş Alınması
Tek ihale ile birden çok işin yapılması hâlinde istihkaklarının bir ödenmesi ve teminatlarının tek olması şartıyla, işe ilk başlanılan yeri çevresine alan ünitece tek sicil numarası verilebilir.
Aynı anda birden fazla ünitede işe başlanılması hâlinde ise hangi ünitede tek sicil numarası alınacağını işveren belirler. Bu durumda işveren, ilgisi bulunan ünitelere yazılı olarak bilgi verir.
İnşaat İşyerlerinde Özel Durum
Genel kural olarak her bir özel bina inşaatı için SGK’ya ayrı işyeri tescilinin yapılması gerekiyor. Ancak bunun bir istisnası var.
Aynı işveren tarafından yaptırılan ve birden fazla yapı ruhsatı bulunan özel bina inşaatı işyerlerinde, parsellerinin bitişik ya da yakın olması ve sigortalıların birbirine karışması şartıyla inşaatların tek sicil numarasında yürütülmesine ünitece izin verilebiliyor.
13.11.2017
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
Twitter: @mhmtblt79
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
Twitter: @mhmtblt79
