İşçi Çıkartırken SGK Bildirimine Dikkat
İşverenlerin çalıştırdıkları işçiler ile olan iş sözleşmesini sona erdirirken İş Kanunu gereğince dikkat etmeleri gereken birçok husus bulunuyor. Ancak işverenlerin yükümlülükleri sadece İş Kanunu’nda yer almıyor. Bunun yanı sıra 5510 sayılı Kanun’da da işverenin işçi çıkartırken yapması gereken bildirime ilişkin hükümler söz konusu.
On Gün İçinde Bildirim Şart
5510 sayılı Kanuna göre işçilerin sigortalılıkları hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren sona eriyor ve sigortalılığı bu şekilde sona erenlerin işverenleri tarafından işten ayrıldığı tarihi takip eden on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigortalı işten
ayrılış bildirgesi ile e-sigorta yoluyla bildirilmesi gerekiyor.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi gereken yasal sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde bildirge, resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde Kuruma verildiği takdirde süresi içinde verilmiş sayılıyor.
5604 sayılı Kanun gereğince her yıl Temmuz ayının birinden yirmisine kadar (yirmisi dahil) mali tatil uygulanmakta olup, son günü mali tatile rastlayan süreler mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılıyor. Bu itibarla, sigortalı işten ayrılış bildirgesinin mali tatili izleyen tarihten itibaren yedi gün içinde verilmesi halinde bildirge yasal süresinde verilmiş
sayılıyor.
Bildirge Hatasız Olmalı
Sigortalının işten ayrılış bildirgesinde yer alan işten ayrılış tarihi, prime esas kazanç ve gün sayısı ile işten ayrılış nedeni bilgileri Kurumca sigortalının işten ayrıldığı tarihin tespiti ve ay içinde işten ayrılan sigortalının aylığının hesaplanması ile İŞKUR tarafından işsizlik ödeneğinin hesaplanmasında doğrudan kullanıldığından bu bilgilerin hatasız ve noksansız doldurulması çok önemli. Nitekim sigortalıya hak etmediği halde aylık ve işsizlik ödeneği ödenmesi halinde yersiz ödemeye sebep olan işveren bu durumdan sorumlu tutuluyor.
İşten ayrılış bildirgesinde “sigortalının işten ayrılış nedeni (kodu)” alanına hizmet akdi sona eren sigortalının Kanun, 4857 sayılı Kanun ve 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesine uygun işten ayrılış nedeni işaretlenmesi gerekiyor.
Ayrıca malullük ve yaşlılık aylığı bağlanması için işinden ayrılan sigortalılar ile çalışmakta iken ölen sigortalıların işten ayrılış bildirgeleri on günlük süre beklenmeden verilmesi gerekiyor.
Para Cezası Var
İşveren tarafından işten ayrılış bildirgesi Kurumca belirlenen şekilde veya süresinde verilmezse idari para cezası ödenmesi söz konusu.
Buna göre, sigortalı işten ayrılış bildirgesini Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda göndermeyenler veya Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenler hakkında bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı için asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.
Kanunda yer alan bu düzenleme gereğince 2017 yılında her bir sigortalı için tahakkuk edecek idari para cezası tutarı 1.777,50 / 10 = 177,75 TL olup, idari para cezası, bir takvim ayında;
Bununla birlikte, naklen ve hizmet akdi sona ermeden aynı işverenin aynı ya da başka ünitede tescil edilmiş diğer bir işyerinde çalışmak üzere işten ayrılanlar için sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilecek, ancak söz konusu bildirgenin geç verilmesinden dolayı idari para cezası uygulanmayacaktır.
İşverenlerin çalıştırdıkları işçiler ile olan iş sözleşmesini sona erdirirken İş Kanunu gereğince dikkat etmeleri gereken birçok husus bulunuyor. Ancak işverenlerin yükümlülükleri sadece İş Kanunu’nda yer almıyor. Bunun yanı sıra 5510 sayılı Kanun’da da işverenin işçi çıkartırken yapması gereken bildirime ilişkin hükümler söz konusu.
On Gün İçinde Bildirim Şart
5510 sayılı Kanuna göre işçilerin sigortalılıkları hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren sona eriyor ve sigortalılığı bu şekilde sona erenlerin işverenleri tarafından işten ayrıldığı tarihi takip eden on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na sigortalı işten
ayrılış bildirgesi ile e-sigorta yoluyla bildirilmesi gerekiyor.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi gereken yasal sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde bildirge, resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde Kuruma verildiği takdirde süresi içinde verilmiş sayılıyor.
5604 sayılı Kanun gereğince her yıl Temmuz ayının birinden yirmisine kadar (yirmisi dahil) mali tatil uygulanmakta olup, son günü mali tatile rastlayan süreler mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılıyor. Bu itibarla, sigortalı işten ayrılış bildirgesinin mali tatili izleyen tarihten itibaren yedi gün içinde verilmesi halinde bildirge yasal süresinde verilmiş
sayılıyor.
Bildirge Hatasız Olmalı
Sigortalının işten ayrılış bildirgesinde yer alan işten ayrılış tarihi, prime esas kazanç ve gün sayısı ile işten ayrılış nedeni bilgileri Kurumca sigortalının işten ayrıldığı tarihin tespiti ve ay içinde işten ayrılan sigortalının aylığının hesaplanması ile İŞKUR tarafından işsizlik ödeneğinin hesaplanmasında doğrudan kullanıldığından bu bilgilerin hatasız ve noksansız doldurulması çok önemli. Nitekim sigortalıya hak etmediği halde aylık ve işsizlik ödeneği ödenmesi halinde yersiz ödemeye sebep olan işveren bu durumdan sorumlu tutuluyor.
İşten ayrılış bildirgesinde “sigortalının işten ayrılış nedeni (kodu)” alanına hizmet akdi sona eren sigortalının Kanun, 4857 sayılı Kanun ve 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesine uygun işten ayrılış nedeni işaretlenmesi gerekiyor.
Ayrıca malullük ve yaşlılık aylığı bağlanması için işinden ayrılan sigortalılar ile çalışmakta iken ölen sigortalıların işten ayrılış bildirgeleri on günlük süre beklenmeden verilmesi gerekiyor.
Para Cezası Var
İşveren tarafından işten ayrılış bildirgesi Kurumca belirlenen şekilde veya süresinde verilmezse idari para cezası ödenmesi söz konusu.
Buna göre, sigortalı işten ayrılış bildirgesini Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, anılan ortamda göndermeyenler veya Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenler hakkında bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı için asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.
Kanunda yer alan bu düzenleme gereğince 2017 yılında her bir sigortalı için tahakkuk edecek idari para cezası tutarı 1.777,50 / 10 = 177,75 TL olup, idari para cezası, bir takvim ayında;
- Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü işyerleri için 1.777,50 x 12 = 21.330 TL’yi,
- Diğer defterleri tutmakla yükümlü olan işyerleri için 1.777,50 x 6 = 10.665 TL’yi,
- Defter tutmakla yükümlü olmayan işverenler için ise 1.777,50 x 3 = 5.332,5 TL’yi geçmeyecektir.
Bununla birlikte, naklen ve hizmet akdi sona ermeden aynı işverenin aynı ya da başka ünitede tescil edilmiş diğer bir işyerinde çalışmak üzere işten ayrılanlar için sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilecek, ancak söz konusu bildirgenin geç verilmesinden dolayı idari para cezası uygulanmayacaktır.
10.07.2017
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
Twitter: @mhmtblt79
Dr. Mehmet BULUT
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
Twitter: @mhmtblt79
